05.09.2017 Views

udhezues letersia 11

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />

ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />

Parashikimi. Një pyetje, shumë përgjigje<br />

Mësuesi/ja ngre pyetjen për diskutim:<br />

- Pse poeti ka zgjedhur paradoksin si titull të poemthit?<br />

paradoks -i -<br />

1.Mendim që bie<br />

në kundërshtim<br />

me atë që dihet<br />

a është pranuar<br />

përgjithësisht si<br />

e vërtetë; ide pak<br />

e çuditshme në<br />

vështrimin e parë,<br />

që duket se bie<br />

në kundërshtim<br />

me arsyen e<br />

shëndoshë, por<br />

që mund të jetë e<br />

vërtetë. 2. Dukuri<br />

e çuditshme, që<br />

bie në kundërshtim<br />

me njohuritë<br />

shkencore ose<br />

me përvojën e<br />

zakonshme, por që<br />

ka arsyen e vet.<br />

Ndërtimi i njohurive. Ditar dypjesësh, diagrami i Venit<br />

Klasa ndahet në grupe, të cilat punojnë për të zbërthyer çështje të ndryshme të<br />

pjesëve të poemthit, të mbështetur në kërkesat e aparatit pedagogjik.<br />

Model zgjidhjeje<br />

Grupi I - Identifi kimi i poetit me zogun. (Duke u përqendruar në Pjesën III)<br />

Simbolika<br />

Bylbyli<br />

Poeti<br />

Komenti<br />

Zogu – këngëtari i lirisë<br />

Këngëtari që e bën të lirë njeriun me fuqinë e fjalës<br />

Simbolika e zgjedhur nga Mjeda i ka rrënjët në mesazhin që do të përcjellë. Një<br />

gjetje e qëlluar çon gjithmonë në rrjedhën e duhur emocionale, gjurmëlënëse.<br />

Mosha e re e Mjedës dhe vitet e largimit nga vendlindja trazojnë romantikun brenda<br />

tij. Bylbyli - Zogu me zërin e tij të bukur, nënkupton këngëtarin e lirisë, që nuk mund<br />

t’i gjendet dot kafaz robërie për ta mbajtur. E njëjta gjë ndodh edhe me poetin. Ai<br />

është krijuar ta bëjë të lirë njeriun me anë të fuqisë që ka fjala e tij. Kush tjetër<br />

veç poetit është vetëdije lirie brenda ose jashtë kornizave të një kohe?! Robëria<br />

shpirtërore e fshehur në robërinë fi zike merr shumëkuptimësi interpretuese, që e<br />

bën thelbin e poemthit të ruajë karakterin universal, ngaqë fokus ka lirinë. Poeti<br />

me fjalën e tij dhe Bylbyli me këngën e tij përshkojnë një udhë që i çon në të njëjtin<br />

vendmbërritje: te liria.<br />

Grupi II - Arsyeton për rrethanat e shfaqjen së vetmisë (Pjesa III)<br />

Vargjet<br />

Vaj për mue! Kush mund t’ngushëllon?<br />

... i nji fëmijës që vetun mbet...<br />

... i një t’zezës që gja s’e pret...<br />

Nana e shkret që mbet pa djelm<br />

Komenti<br />

Trishtimi për arsye të një vetmie që sa vjen e<br />

shndërrohet në pikëllim.<br />

Një nga realitetet ekzistenciale poetike është vetmia. Përballja me një realitet që ngre<br />

mure të larta për ta burgosur unin tënd, e ngacmon poetin të mbetet në mëdyshjet e<br />

tij poetike: të gjejë strehë tek ëndrrat që i kundërvihen realitetit apo të mbetet pre e<br />

pasigurisë se ndryshimi ose është tepër larg, ose nuk do të ndodhë kurrë. Deviza e<br />

kësaj vetmie dramatike, që i tret në njëri-tjetrin Poetin dhe Bylbylin në fi llikatësinë e<br />

tyre, modelohet në vargjet:<br />

Kurr s’ mbarojn t’zezat e mija,<br />

Gjama e jote kurr s’ mbaron.<br />

Përdorimi i mohimit tërësor kurrë ngjan si një figurë që e përmbyll dëshpërimin duke i<br />

dhënë trajtë eliptike, ngaqë bazamenti i vetmisë nuk mund të pretendojë tjetër, veçse<br />

ngrehinën e vulosur me fjalën kurrë. Vetmia nuk është një pozë poetike për Mjedën. Ajo<br />

është boshllëk e zbrazëti shpirtërore që kthehet në qerthull të të gjitha stinëve të jetës së<br />

tij. Rrethanat që e çimentojnë vetminë janë shoqërore, vetjake, historike, kombëtare.<br />

259

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!