Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />
marrë vesh këtë histori nga i ati i tij, Dropides, që<br />
kishte qenë shok i ligjvënësit athinas Solon (640-559<br />
p.e.s.). Që prej kohës së Aristotelit (384 - 322 p.e.s.),<br />
mendimet nëse tregimi mbi Atlantisin të çon vërtet te<br />
ndodhi që kanë gjetur vend apo jo, janë ndarë thellë<br />
nga njëri-tjetri. Aristoteli e mbante tregimin e Platonit<br />
për një trillim, si mënyrë për të sqaruar përfytyrimin e<br />
këtij mbi shtetin e përkryer. Por pjesa më e madhe e<br />
shkrimtarëve të lashtësisë nuk janë të këtij mendimi.<br />
Të paktën burimin egjiptian duket ta ketë konfirmuar<br />
fi lozofi Proklos (4 e.s.). Ai mëtonte se filozofi Krantor<br />
nga Soloi kishte pasur mundësinë që 100 vjet pas<br />
vdekjes së Platonit të shihte me sytë e tij në Sais të<br />
njëjtin reportazh, që dikur ia kishin vënë në dispozicion<br />
edhe Solonit. Vetë Platoni e ka theksuar disa herë që<br />
përshkrimi i tij mbi Atlantisin është i vërtetë.<br />
Ndonëse ky rrëfi m ishte tepër magjepsës, interesimi<br />
i bashkëkohësve të Platonit për këtë perandori<br />
ogurzezë mbetet i paktë. Njohuria mbi Atlantisin<br />
humbi dalëngadalë në harresë. Vetëm zbulimi i Botës<br />
së Re zgjoi kujtimin mbi qytetërimin e shuar. Prania<br />
e indianëve e vuri kishën e periudhës së Rilindjes<br />
përballë një vështirësie në shpjegim: Nga kishin dalë<br />
banorët e Amerikës? Ata nuk përmenden në Bibël.<br />
Njerëzit e letrave bëjnë gara me njëri-tjetrin duke dalë<br />
me teori gjithnjë e më të pashoqe. Ata i pandehin<br />
indianët të jenë njëri prej dhjetë fi seve të humbura<br />
të Izraelit. Ata spekulojnë mbi lundrime trojanësh<br />
apo fenikasish. Megjithatë, shumë vetë besojnë që<br />
indianët e Amerikës janë pasardhës të popullit të<br />
zhdukur të atlantëve...<br />
Leonardo da Vinçi shpiku veturën e parë<br />
Leonardo da Vinçi njihet me respekt rreth e qark<br />
botës si mjeshtri i Rilindjes për pikturën dhe shpikjet<br />
inxhinierike, megjithatë pak e patën menduar atë si<br />
shpikësi i veturës së tanishme.<br />
Por në fi llim të këtij muaji,<br />
Muzeumi i Historisë dhe<br />
Shkencës në Firence,<br />
zemra e Rilindjes Italiane,<br />
shfaqi të parën ngrehinë<br />
vetëlëvizëse të ndërtuar,<br />
duke u mbështetur mbi<br />
një seri skicash të gjetura<br />
ndërmjet shënimeve<br />
origjinale të Leonardo da<br />
Vinçit.<br />
Ngrehina me pamje primitive përdor sustat në<br />
vend të lëndës djegëse dhe ndoshta ishte synuar<br />
të nxiste përshtypje të posaçme gjatë ceremonive<br />
të mirësjelljes. Megjithatë njohësit në këtë fushë<br />
thonë se kjo ngrehinë është akoma e para veturë<br />
vetështytëse e ndërtuar në botë. Shënimet e<br />
Leonardo da Vinçit përfshijnë gjithashtu edhe<br />
makina fl uturuese të ngjashme me helikopterët<br />
e sotëm, nëndetëse,<br />
tanke ushtarake dhe<br />
dyrrotakë.<br />
Për të gjitha këto vende është<br />
pandehur se aty ndodhej Atlantisi.<br />
Po kështu, publikuesi me origjinë shqiptare, Xhejms<br />
Pandeliu, i cili ka studiuar historinë e popullit ilir,<br />
tregon përgjatë një letërkëmbimi, se si ai sheh te fjalët<br />
Atlas dhe Atlantis fjalën shqipe atë (baba).<br />
Përgatiti: Alvin Ekmekçiu<br />
Burimi: Discovery, ZDF, Welt der Wunder, Atlantia.de<br />
I lindur në Firence më<br />
1452, Leonardo da Vinçi gjykohet si Njeriu kryesor i<br />
Rilindjes, duke qenë me dhunti në pikturë, skulpturë,<br />
inxhinieri dhe muzikë. Këqyrja e shënimeve të<br />
Leonardo da Vinçit u bë vetëm tani, edhe pse kanë<br />
kaluar 500 vjet nga koha kur ato u bënë. Modelet<br />
e ndërtuara dhe të vendshikuara në Muzeun e<br />
Firences mund të shikohen edhe<br />
në faqen e internetit: Leonardo’s<br />
Automobile. (burimi)<br />
Përgatiti Saimir Lolja<br />
Nën-prof. Dr. PEng.<br />
16