udhezues letersia 11

Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia 11”
Struktura mësimore: PNP
Fazat e strukturës Strategjitë mësimore Veprimtaritë e nxënësve Organizimi i nxënësve
Parashikimi Një pyetje, shumë përgjigje Të nxitë arsyetimin e pavarur Punë me klasën
Ndërtimi i njohurive Përdorimi i vëzhgimit tekstor Të nxënit me bashkëpunim Punë në dyshe
Përforcimi Shkrim i lirë Ndërtimi i mendimit vetjak Punë individuale
Parashikimi. Një pyetje, shumë përgjigje
Pasi fragmenti nga kapitulli XXI është lexuar zinxhir nga nxënësit, mësuesi/ja ngre
pyetjet:
- Për ç’arsye paragrafët lëvizin në rrjedha të ndryshme nga rrëfi mi deri te meditimi?
- Nisur nga mënyra se si Kadareja e organizon dhe i jep jetë Fjalës, cilat janë veçoritë
e stilit të tij?
Duke iu referuar dy prej ideve që përpiqen të karakterizojnë stilin, mund të ndërtojmë
“pemën e stilit” të Kadaresë.
Klasa ndahet në dy grupe dhe secilit grup i jepet një nga karakterizimet e stilit artistik.
“Vepra ka stil kur arrin një harmoni origjinale, përmbyllëse, të papërsëritshme të vetën”.
Gëte
“Stili është ajo lloj maniere ose force që quhet origjinalitet”.
Xh. Leopardi
E papërsëritshme
Harmoni
Origjinalitet
Nënteksti fi lozofi k
Interpretimi historik
Ndërtimi i njohurive. Përdorimi i vëzhgimit tekstor
Studiohet teksti sipas çështjeve që i jepen secilit grup:
Grupi I. Paragrafët rrëfyes, meditues
Paragrafë dialogues (përdorimi i vetës II)
Paragrafë ku rrëfi mi ndërpritet nga meditimi ose dialogu.
Paragrafë ku ecejaket psikologjike dhe veprimi si ecuri e ngjarjes dhe e mendimit
plotësojnë njëri-tjetrin.
Paragrafë ku nënteksti fi lozofi k dhe drama njerëzore treten me njëri-tjetrin.
Të gjithë paragrafët vrapojnë drejt një pike: flakjes së thesit që ishte kërkuar aq shumë.
Grupi II. Ndryshueshmëria e vetës së rrëfimit
Kjo karakteristikë i jep më tepër hapësirë Fjalës së Kadaresë dhe e bën më të
dallueshëm relievin fi lozofi k, që mbetet tipar i mendimit të tij. Kalimet nga veta e tretë
në të dytën ose në të parën realizojnë një lëvizshmëri projektimesh sa ideore, aq
psikologjike dhe emocionale.
-Pasi është përcaktuar “kurba” e ndryshimit të vetës së rrëfi mit, mund ta etiketojmë
narratologji kadareane këtë mënyrë të ndërthurjes së rrëfi mit?
Narratologjia shërben për të kuptuar se si funksionojnë tekstet rrëfi mtare dhe nëpër
cilat nivele hyn dhe del rrëfi mi. Thelbi i narratologjisë duhet kundruar në përtëritjen e
vizionit që kemi për realitetin, i cili shfaqet para nesh me anë të fjalës.
225