05.09.2017 Views

udhezues letersia 11

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />

Koncepti i<br />

groteskut<br />

Temat dhe<br />

idetë<br />

Personazhet<br />

romantike<br />

Ngjarjet dhe personazhet e romanit në vargje “Eugjen Onjegini” edhe pse duken asimetrike,<br />

aq të largëta e të parregullta nga realiteti, brenda “deformimit” dhe “shtrembërimit” estetik<br />

përcjellin universalitetin e dashurisë, që di të jetësohet në mënyrë origjinale në çdo epokë<br />

të historisë njerëzore.<br />

Risia: “Kur ende letërsia ruse nuk kishte një roman të saktë në prozë, Pushkini e shkroi<br />

në vargje”, pohon Bjelinski.<br />

Përballëvendosja: Kryeqyteti - provinca; mondaniteti - provincialiteti; melankolia - guximi;<br />

moralizimi - pasioni; aristokratikja- rëndomtësia, i jep veprës frymëmarrjen romantike të<br />

thyerjes së klisheve të tejkaluara nga koha.<br />

Realiteti rus dhe njeriu si qenie universale nuk e përjashtojnë njëri-tjetrin, përkundrazi<br />

reputacioni i individit, pozita shoqërore, bota e trazuar shpirtërore e heronjve, paradokset<br />

mbi të cilat zhvillohen situatat, fl ijimi i dashurisë së vërtetë për t’i shpëtuar gjykimit<br />

shoqëror, përbëjnë hapësirën ku njeriu i tepërt, “i huaji” në miniaturë, që do të sillte<br />

tërmetin shpirtëror me njeriun e shek. XX, jeton çdo çast dilemën e tij ekzistenciale.<br />

Romantizmi social i Pushkinit është ravijëzuar si shqetësim i natyrshëm i poetit ndaj<br />

individit në shoqërinë kapitaliste:<br />

Onjegini, si shëmbëlltyrë e aristokracisë franceze të gjysmës së parë të shek. XIX, ndihet<br />

i tepërt gjithkund, ngase realiteti dhe un-i i tij janë shumë larg njëri-tjetrit.<br />

Tatjana, personazhi i paharrueshëm emblematik i letërsisë ruse, që do të pasohej nga<br />

Natasha Rostova e Tolstoit. Brenda saj ndihet femra ruse.<br />

Përforcimi. Nxjerrje e përfundimeve<br />

Nxënësit vëzhgojnë me vëmendje pikturat që ilustrojnë poemën. Mësuesi/ja pas<br />

vëzhgimit të pikturave ngre pyetjet:<br />

- A përputhet përfytyrimi juaj vetjak me ilustrimet?<br />

- Si komunikon fjala me ngjyrën?<br />

Çdonjëri prej nxënësve duke u ngacmuar nga vargjet pushkiniane, të sjellë në<br />

klasë në orën e ardhshme ilustrime të nxjerra nga interneti që i kushtohen dashurisë<br />

njerëzore.<br />

Klasa ndahet në dy grupe. Secili prej tyre zgjedh recituesin, që do ta deklamojë para<br />

një jurie me katër nxënës dhe mësuesin/en, për të qenë sa më objektivë në vlerësimin<br />

“Deklamuesi më i mirë”.<br />

Detyrë shtëpie: Fragmenti poetik i deklamuar në mënyrë shprehëse (në f. 199), të kthehet në një<br />

prozë poetike.<br />

Tema<br />

7.3. Koment<br />

nga fragmenti<br />

“Eugjen<br />

Onjegini”<br />

Objektivat: Në fund të orës së mësimit nxënësi të jetë i aftë:<br />

• të komentojë fragmentin e veprës duke u ndalur te:<br />

a. kuptimi - fragmenti në kontekstin e romanit, idealizmi i ndjenjës së dashurisë;<br />

b. interpretimi - zbulimi i universalitetit të dashurisë, gjykimi i raportit ndjenjëarsye;<br />

c. gjuha - fjalët kyç që shprehin gjendjen emocionale të personazhit;<br />

ç. pyetjet retorike dhe roli i tyre;<br />

d. metrika - elementet e metrikës dhe përkthimi.<br />

241

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!