Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />
Koncepti i<br />
groteskut<br />
Temat dhe<br />
idetë<br />
Personazhet<br />
romantike<br />
Ngjarjet dhe personazhet e romanit në vargje “Eugjen Onjegini” edhe pse duken asimetrike,<br />
aq të largëta e të parregullta nga realiteti, brenda “deformimit” dhe “shtrembërimit” estetik<br />
përcjellin universalitetin e dashurisë, që di të jetësohet në mënyrë origjinale në çdo epokë<br />
të historisë njerëzore.<br />
Risia: “Kur ende letërsia ruse nuk kishte një roman të saktë në prozë, Pushkini e shkroi<br />
në vargje”, pohon Bjelinski.<br />
Përballëvendosja: Kryeqyteti - provinca; mondaniteti - provincialiteti; melankolia - guximi;<br />
moralizimi - pasioni; aristokratikja- rëndomtësia, i jep veprës frymëmarrjen romantike të<br />
thyerjes së klisheve të tejkaluara nga koha.<br />
Realiteti rus dhe njeriu si qenie universale nuk e përjashtojnë njëri-tjetrin, përkundrazi<br />
reputacioni i individit, pozita shoqërore, bota e trazuar shpirtërore e heronjve, paradokset<br />
mbi të cilat zhvillohen situatat, fl ijimi i dashurisë së vërtetë për t’i shpëtuar gjykimit<br />
shoqëror, përbëjnë hapësirën ku njeriu i tepërt, “i huaji” në miniaturë, që do të sillte<br />
tërmetin shpirtëror me njeriun e shek. XX, jeton çdo çast dilemën e tij ekzistenciale.<br />
Romantizmi social i Pushkinit është ravijëzuar si shqetësim i natyrshëm i poetit ndaj<br />
individit në shoqërinë kapitaliste:<br />
Onjegini, si shëmbëlltyrë e aristokracisë franceze të gjysmës së parë të shek. XIX, ndihet<br />
i tepërt gjithkund, ngase realiteti dhe un-i i tij janë shumë larg njëri-tjetrit.<br />
Tatjana, personazhi i paharrueshëm emblematik i letërsisë ruse, që do të pasohej nga<br />
Natasha Rostova e Tolstoit. Brenda saj ndihet femra ruse.<br />
Përforcimi. Nxjerrje e përfundimeve<br />
Nxënësit vëzhgojnë me vëmendje pikturat që ilustrojnë poemën. Mësuesi/ja pas<br />
vëzhgimit të pikturave ngre pyetjet:<br />
- A përputhet përfytyrimi juaj vetjak me ilustrimet?<br />
- Si komunikon fjala me ngjyrën?<br />
Çdonjëri prej nxënësve duke u ngacmuar nga vargjet pushkiniane, të sjellë në<br />
klasë në orën e ardhshme ilustrime të nxjerra nga interneti që i kushtohen dashurisë<br />
njerëzore.<br />
Klasa ndahet në dy grupe. Secili prej tyre zgjedh recituesin, që do ta deklamojë para<br />
një jurie me katër nxënës dhe mësuesin/en, për të qenë sa më objektivë në vlerësimin<br />
“Deklamuesi më i mirë”.<br />
Detyrë shtëpie: Fragmenti poetik i deklamuar në mënyrë shprehëse (në f. 199), të kthehet në një<br />
prozë poetike.<br />
Tema<br />
7.3. Koment<br />
nga fragmenti<br />
“Eugjen<br />
Onjegini”<br />
Objektivat: Në fund të orës së mësimit nxënësi të jetë i aftë:<br />
• të komentojë fragmentin e veprës duke u ndalur te:<br />
a. kuptimi - fragmenti në kontekstin e romanit, idealizmi i ndjenjës së dashurisë;<br />
b. interpretimi - zbulimi i universalitetit të dashurisë, gjykimi i raportit ndjenjëarsye;<br />
c. gjuha - fjalët kyç që shprehin gjendjen emocionale të personazhit;<br />
ç. pyetjet retorike dhe roli i tyre;<br />
d. metrika - elementet e metrikës dhe përkthimi.<br />
241