Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />
notat didaktike<br />
Ishte momenti historik që kërkonte<br />
brenda poezisë jo vetëm dashurinë<br />
për njeriun, jo vetëm përndritjen e tij<br />
meditative, por edhe ndikimin dituror<br />
që e çon më tej emancipimin e njeriut.<br />
Unë dua njerëzinë<br />
Mirësinë e urtësinë<br />
Njeri tjatrin në doni<br />
Të paudhë mos punoni,<br />
Pa jam bërë shumë herë<br />
Zjarr e uj’ e balt’ e erë...<br />
poet<br />
njeri<br />
fi lozof<br />
Naimi:<br />
besimtar<br />
Elipsi naimjan<br />
Grafi ku i oratorisë poetike i ngjan një rrjedhe që vjen duke u bërë më e plotë.<br />
Patosi qytetar<br />
Fryma meditative<br />
Notat didaktike<br />
Poezia “Fjalët e qiririt” duke bartur karakterin e një manifesti, rrezaton kundërvënien<br />
Ditë-Natë si kundërti e realiteteve shpirtërore, shoqërore, kombëtare, universale. Naimi<br />
përdor jo vetëm larminë e fjalorit poetik romantik, që ta sendërtonte idenë e tij, por<br />
edhe rimat që u përshtateshin mendimeve të tij. Jo rastësisht ai zgjedh dy konceptet<br />
simbolike:<br />
Qiririn - si dritë në errësirë, si zjarr që konsumon vetveten, si tretje e brendshme dhe<br />
Fluturën -si bukuri kalimtare, si delikatesë ndjeshmërie, si konfi gurim qashtërsie.<br />
Me këto dy fi gura ai përcjell tallazitjen që e tërmeton heshtazi poetin përmes pyetjes:<br />
- Ç’mund të derdhë ai nga vetvetja me anë të Fjalës, që ëndërra të bëhet realitet?<br />
Grupi II punon ushtrimin 9. Llojet e rimave<br />
Në poezinë “ Fjalët e qiririt” bie në sy përdorimi i rimës së përputhur AABB. Brenda<br />
kësaj poezie monokolonë shohim rima foljore, mbiemërore, emërore, që e hapësirojnë<br />
më tej mendimin poetik të artistit, duke ndërthurur veprimin, cilësitë dhe përcaktimet<br />
konceptuale, që mishëron secili nga përdorimet.<br />
a. Rimat foljore (qëndruar, përvëluar, kullohem, përvëlohem etj.) e bëjnë më të gjallë<br />
rrëfi min dhe e rritin intensitetin e veprimit, të përfytyrimit, të abstragimit poetik.<br />
b. Rimat emërore (dashurinë, njerëzinë; qjelli, djelli etj.) sjellin kuptime të reja të<br />
nënshtresuara, që e bëjnë motivin poetik më tingëllues, më të shumëngjyrtë. Kjo<br />
karakteristikë i jep ligjërimit poetik naimjan një kuptimësim të ri, me anë të ndërthurjes së<br />
përjetimeve vetjake me frymën emocionale të këtyre përjetimeve. Në këtë këndshikim,<br />
Naimi sjell një fi zionomi të re në mendimin poetik me fuqinë e gjuhës së tij poetike që i<br />
ka rrënjët në traditën shqiptare dhe botërore.<br />
c. Rimat mbiemërore (tuaj/të huaj, e shkretë/ e vërtetë; i pirë/ i mpirë.<br />
254<br />
Grupi III punon me ushtrimin 10, Lloji i vargut<br />
Përgjithësisht në këtë krijim mbizotëron tetërrokëshi, si vargu më i përhapur në këngët<br />
tona popullore dhe më i lëvruar në poezinë e shkruar shqipe. Naimi e ka zgjedhur këtë
Change language