05.09.2017 Views

udhezues letersia 11

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />

Përhera të kam ëndërruar<br />

Të ndjeva thellë mu në gjit<br />

Në zemër shpesh ta kam dëgjuar,<br />

Ty zërin... jo s’ish ëndërrim!<br />

Më preke fort, u përvëlova<br />

Thashë: ësht’ ai thesari im!<br />

A nuk je ti, o ëndrra ime,<br />

Që n’errësirë po ndriçon<br />

E vjen më prek me nur e hije?<br />

epërsia e Onjeginit e projektuar në zemrën<br />

e Tatjanës.<br />

...Jet’ edhe fat<br />

Veç ty që sot t’i kam besuar<br />

Po vdes nga frik’ turpëruar.<br />

Po nderit tuaj i besoj<br />

S’je ti që plot prej dashurie<br />

Shpres’ dhe gas më murmuron?<br />

Kush je ti? Ëngjëlli me shpresë,<br />

Apo një lajkatar pa besë?<br />

Të pres: ti eja siç më k’ënda<br />

A ma prish ëndrrën që tashi.<br />

dilema që përjeton Tatjana, dyzimi që<br />

e mundon atë.<br />

Grupi IV - Pytejet retorike, roli i tyre.<br />

Pyetjet retorike nënkuptojnë vendimin që duhet të marrë personi të cilit i drejtohen.<br />

Ndërtimi i tyre si pyetje shpreh mundësinë e përfshirjes ose të mospërfshirjes së tij në<br />

kontekstin e dhënë. Si gjetje stilistike i jep mendimit poetik dritëhije, për të mos e lënë<br />

të rrafshët dhe pa asnjë formë.<br />

Ç’do deshit më veç shpirtit tim?<br />

Pse arthtë vetë-ashtu në fshat,<br />

Na gjettë te ky vend i qetë?<br />

E vjen më prek me nur e hije?<br />

S’je ti që plot prej dashurie<br />

Shpesh’ edhe gas më murmuron?<br />

Kush je ti? Ëngjëlli me shpresë,<br />

Apo një lajkator pa besë?<br />

Mëdyshja që e bren ndjenjën në përballje<br />

me realitetin si ftohtësi dhe indiferencë.<br />

Grupi V - Metrika<br />

“Eugjen Onjegini” është i ndërtuar në krerë, ku secili prej tyre përbëhet nga strofa<br />

katërmbëdhjetë-vargëshe, që u quajtën ndryshe “strofa onjeginiane”, me sistemin ritmik<br />

tetërrokësh. Rima është e kombinuar sipas skemës ABAB; ÇDD; EFFE; GG.<br />

Mendimi poetik mbyllet brenda strofës. Fjala pushkiniane ka ardhur në shqip përmes<br />

poetikës lasgushiane. Lasgushi i zgjedh fjalët poetike për t’iu përshtatur melodisë së<br />

vargut. Ai gjen fjalë dialektikore për hir të rimës.<br />

Fjalë tipike lasgushiane: Zemërak, murmuro, mprojtje, mbeso- më-ni, shpres’ edhe gas.<br />

Ngjashmëria e vargut pushkinian me atë lasgushian shfaqet në frymëzimin e tyre dhe në<br />

modelimin që jo vetëm sjell realitete pamore, por edhe shoqërohet me muzikalitetin e fjalës.<br />

243

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!