You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />
vetjake për diçka më madhore, si liria, pasi në kushtet e mjerimit të përgjithshëm askush nuk mund të<br />
sigurojë një të ardhme të ndryshme, më të mirë për veten. Në këtë moment Mjeda bën paralelizëm me<br />
luftën e popullit amerikan, që arriti fitoren në saje të bashkimit e organizimit. Në mënyrë të ngjashme<br />
ai fton çdo shqiptar të lërë parmendën e të rrokë pushkët.<br />
Liria morale shihet e lidhur me përjetimet emocionale, me botën e brendshme të individit. Në kushtet<br />
e mungesës së saj, në jetën e shqiptarit kishte veç vaj e gjëma ankimi, që nuk i lejonin t’u gëzoheshin<br />
kënaqësive të jetës. Përsëri Mjeda e shfrytëzon këtë për t’i nxitur shqiptarët të luftojnë, sepse vetëm<br />
liria do të mundësonte që edhe në këto troje të ndiheshin këngë të patravaja. Me këtë zbërthim e<br />
trajtim të detajuar që i bën lirisë si term e si nevojë e përgjithshme, Mjeda ndihmon në ndërgjegjësimin<br />
e shqiptarëve për rëndësinë e saj. Ai shpreh ëndrrat e tij për një liri të plotë të kombit, duke e konfi rmuar<br />
kështu veten si patriot e mbrojtës i demokracisë.<br />
ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />
Parashikimi: Diskutim i njohurve paraprake<br />
Mësuesi/ja e nis mësimin duke u shpërndarë nxënësve dy tekste për të lexuar (dy<br />
modele esesh: mund të përdoren esetë e sugjeruara te materiale mësimore ose të tjera<br />
që mund të ketë vetë mësuesi).<br />
Model përgjigjeje<br />
Më pas mësuesi/ja drejton pyetje të tilla si:<br />
-Ç’lloj tekstesh janë?<br />
-Ç’lloj eseje?<br />
-Pse janë ese?<br />
-Si janë të organizuara?<br />
-Cila është tema që trajtojnë?<br />
-Si e trajtojnë temën?<br />
-Cili është mesazhi i esesë?<br />
-Cila është struktura e saj?<br />
Me të dhënat nga përgjigjet e nxënësve dhe të ilustruara me një nga esetë e dhëna,<br />
nxënësit ne fletoret e tyre dhe mësuesi/ja në dërrasë të zezë plotësojnë pjesën Di të tabelës.<br />
Tekstet janë ese argumentuese. Janë ese, sepse shprehin një opinion individual për një temë<br />
të caktuar të mbështetur në fakte (që është vepra letrare). Janë të organizuara në paragrafë.<br />
Temat që trajtojnë lidhen me një koment të një vepre të veçantë (vepra e Konicës “Katër përralla<br />
nga Zullulandi” dhe me poezinë e Mjedës “Liria”). Eseja e trajton temën duke sjellë argumente<br />
të caktuara në lidhje me të. Mesazhi lidhet me opinionin individual të shkruesit në lidhje me<br />
qëndrimin e personazhit (Plugut) në vepër (fragment). Në esenë e dytë mesazhi është opinioni<br />
individual rreth mënyrës si e koncepton “Lirinë” autori i poezisë. Eseja ka një strukturë organike:<br />
hyrje, zhvillim, mbyllje.<br />
Ndërtimi i njohurive: Di/Dua të di/Mësova<br />
Nxënësit lexojnë në dyshe esenë e dhënë në tekst dhe evidentojnë disa nga tiparet e<br />
sipërpërmendura. Por njëkohësisht do të zbulojnë edhe elemente të reja të saj.<br />
173
Change language