Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />
ZHVILLIMI I MËSIMIT<br />
Parashikimi. Stuhi mendimi<br />
Nxënësve u tregohet fotoja e Mjedës dhe kërkohet prej tyre të japin sa më shumë<br />
informacion për të.<br />
Poet<br />
Prift<br />
“Ëndrra e jetës”<br />
politikan, anëtar i parlamentit shqiptar<br />
profesor në kolegjin jezuit të Shkodrës<br />
Mjeda<br />
Vaji i bylbylit<br />
gjuhëtar - Kongresi i Manastirit<br />
Në një vend të dukshëm vendoset citati nga Mjeda: “... poezia e shfaq (bukurinë) me<br />
njatë të shprehun që i del prej tugës së zemrës e prej fuqisë së përfytyrimit”.<br />
- Ç’ka dashur të thotë Ndre Mjeda për natyrën e poezisë në fjalët e mësipërme?<br />
Ndërtimi i njohurive. Refl ektimi për kuptimin<br />
Punohet rubrika Refl ektoni për kuptimin.<br />
a. Lexohet poezia në mënyrë shprehëse, duke vendosur në sfond të saj melodinë e<br />
Gaspër Jakovës.<br />
Grupi I.<br />
Nxënësit punojnë me ditarin dypjesësh për t’u futur sa më thellë në përmbajtjen e<br />
poemthit dhe për të zbuluar domethënien e fi gurave simbolike të Zogut dhe Kafazit.<br />
Paraqitja e rrugëtimit të poetit<br />
- Pikëpyetja madhore për Bylbylin e<br />
burgosur mes Dimrit.<br />
- Prirja për të gjetur një shteg, hipotetika<br />
poetike e një kënge për Diellin.<br />
- Klithma e një shpirti të mbytur në vetmi<br />
tërësore.<br />
- Ndërthurja e vetmisë vetjake me atë<br />
njerëzore.<br />
Bylbyli si projeksion i lirisë.<br />
Ilustrimi me vargje<br />
-Bylbyli i vorfën,<br />
pse po gjimon?<br />
-...bylbyl i vorfën,<br />
çou, mos rri shkret.<br />
-Po vaj! Se dimën tjetrë<br />
Paske, o bylbyl i shkretë<br />
-Gjama jote a porsi ankimi<br />
I nji fëmijës që vetun mbet ...<br />
-Mbas vajit t’tashëm ka me t’ardh shendi...<br />
Kur t’shkojsh ndër fusha, kur t’shkojsh ndër male,<br />
Afër shpisë seme hovin tand ndale...<br />
- Pse poeti përshkon një itinerar të tillë?<br />
Poeti ishte vetëm 20 vjeç kur hyri në hapësirën e letrave shqipe me poemën e tij të<br />
parë “Vaji i bylbylit”. Në rrjedhën e moshës së re të Mjedës 20-vjeçar, shtatë vitet e kaluara<br />
larg vendlindjes e ngacmuan dhe i zgjuan natyrën poetike, për të modeluar një poemë që<br />
përshkon një itinerar poetiko-filozofik të veçantë. Poeti gjendet përballë një morie pyetjesh<br />
që s’kanë vetëm karakter vetanak, por edhe shoqëror. Kushtet historike në ndeshjen e tyre<br />
me ato personale, përbëjnë sfondin, ku mes ngjyrash që mishërojnë peizazhe natyrore,<br />
shpirtërore dhe njerëzore, shfaqen dy simbole kryesore: Bylbyli dhe Kafazi. Simbolet kanë<br />
karakter romantik. Ato nuk karakterizohen nga reciprociteti. Kafazi është ndërtuar për ta<br />
mbyllur brenda Bylbylin, por Bylbyli nuk është krijuar për t’u burgosur në kafaz.<br />
256<br />
Kundërshtia embrionale mes dy realiteteve, që nënkupton çdo simbol në mënyrë<br />
vetjake, shpalos jo vetëm dhimbjen personale të poetit, por merr përmasa më të thella<br />
e më të gjera njerëzore.<br />
Nuk është rastësi që Mjeda, pas dialogut të gjatë me veten për dilemën ekzistenciale,<br />
liri apo robëri, përdor penelata të shpejta të ngjyrimeve ezopike, për të ardhur në mënyrë<br />
të natyrshme në konkluzione fi lozofi ke.
Change language