Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />
Tema<br />
6.2. Analizë<br />
e poemës<br />
“Eugjen<br />
Onjegini”<br />
Objektivat: Në fund të orës së mësimit nxënësi të jetë i aftë:<br />
• të analizojë poemën duke u ndaluar te:<br />
a. tipologjia,<br />
b. fi gura qendrore e groteskut - roman në vargje,<br />
c. subjekti i mbështetur në atmosferën e kohës,<br />
ç. tema dhe idetë,<br />
d. personazhet romantike,<br />
• të vëzhgojë pikturat që ilustrojnë poemën.<br />
Materialet dhe mjetet mësimore: teksti Gjuha shqipe dhe letërsia <strong>11</strong>, citate të<br />
shkruara nga Bjelinski, portreti i Pushkinit dhe i Lasgushit si përkthyesi i tij.<br />
Konceptet kryesore: roman në vargje, strofë onjeginiane, “shtrembërim estetik”,<br />
dramë e mirëfi lltë identiteti.<br />
Struktura mësimore: PNP<br />
Fazat e strukturës Strategjitë mësimore Veprimtaritë e nxënësve Organizimi i nxënësve<br />
Parashikimi Një pyetje, shumë përgjigje Nxitje e mendimit Punë me klasën<br />
Ndërtimi i njohurive Studim i koduar teksti Të nxënit me bashkëpunim Punë me grupe<br />
Përforcimi Nxjerrja e përfundimeve Ndërtimi i shprehive studimore Punë individuale<br />
Parashikimi. Një pyetje, shumë përgjigje<br />
Mësuesi/ja e nis mësimin me leximin e një vlerësimi që ka bërë kritiku i njohur rus<br />
Bjelinski: “Bajroni ka shkruar për Evropën, për evropianët... Bajroni është orvatur jo për<br />
të rikrijuar jetën bashkëkohore, sesa t’i bëjë gjyqin historisë së kaluar dhe të sotme....<br />
Pushkini si poet nuk është kujdesur që t’i ngjajë Bajronit, ai është përpjekur t’i ngjajë<br />
vetes të tij dhe t’i jetë besnik të vërtetës jetësore, që deri më atëherë kishte mbetur e<br />
paprekur nga askush dhe që aq shumë i lutej t’ia paraqiste botës me penën e tij”.<br />
Pas leximit mësuesi/ja ngre pyetjen për diskutim:<br />
-Cila është përftesa fi lozofi ke dhe ndjeshmëria artistike që përjetojmë nga përballja<br />
e dy romantikëve?<br />
Ndërtimi i njohurive. Studim i koduar i tekstit<br />
Nxënësit nxiten të studiojnë tekstin, duke u përqendruar në elemente, si: tipologjia e<br />
poemës, koncepti i groteskut të veprës, subjekti, koha, tema dhe idetë etj. Duke lexuar,<br />
nxënësit nënvizojnë çështjet kryesore për çdo element dhe plotësojnë ditarin dypjesësh.<br />
240<br />
Tipologjia<br />
Struktura<br />
Subjekti<br />
dhe koha<br />
Vepra “Eugjen Onjegini” lëviz në dy shtretër: në atë të poemës dhe në anë të romanit.<br />
Romani në vargje është një nga llojet e letërsisë romantike. Vepra shfaq karakter rrëfyes, edhe<br />
pse mbizotëron ndjenja, subjektivja, pasioni dhe ëndrra. Vargu nuk bëhet pengesë e rrëfimit.<br />
Poema është e ndërtuar në 9 krerë, ku çdonjëri prej të cilëve përbëhet nga strofa<br />
14-vargëshe, që quhen strofa onjeginiane.<br />
Subjekti është i thjeshtë. Në të veprojnë katër personazhe kryesore: aristokrati Eugjen<br />
Onjegini nga kryeqyteti; poeti romantik Vladimir Lenski, aristokrat nga provinca; Tatjana dhe<br />
Olga Larina, motra, por me karaktere të kundërta: ardhja e Onjeginit nga Shën-Petërburgu<br />
për pushime në provincë, njohja me Lenskin dhe përmes tij takimi me motrat Larina.<br />
Epoka në të cilën jetojnë personazhet i bën të përjetojnë një dramë të mirëfi lltë identiteti.<br />
Nga njëra anë fryma perëndimore aristokratike që kërkon të ndryshojë mendësinë<br />
konservatore ruse dhe, nga ana tjetër, mënyra se si duhet të përballen personazhet<br />
me “opinionin” shoqëror, përbëjnë koordinatat e kohës në rrafshin horizontal dhe në atë<br />
vertikal. Koha dhe njeriu në dialogun e tyre të përjetshëm mishëron fatalitetin e situatës,<br />
që për hir të një nderi fals, është gati të groposë vetveten.
Change language