05.09.2017 Views

udhezues letersia 11

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />

Grupi IV. Arti shekspirian<br />

Tragjedia është ndërtuar mbi ndërthurjen e disa raporteve njerëzore, shoqërore,<br />

fi lozofi ke dhe historike që shfaqin parimin e “dramës brenda dramës”.<br />

Figura e Hamletit duhet të ndeshet në tri fronte apo të luftojë në tri beteja. Trekëndëshi<br />

ku gjendet Hamleti, brenda të cilit lidhen gjithë fi jet e tragjedisë, e bëjnë këtë vepër si<br />

ndër më të realizuarat në këndvështrimin artistik.<br />

- Hamleti mes dhimbjes dhe vetmisë krimi ndaj mbretit të ligjshëm<br />

- Hamleti, bir që mbron kurorën Hamleti qytetar<br />

Hamleti<br />

- Krimi ndaj babait ose të atit Hamleti, bir që do të rikthejë nderin e shkelur<br />

- Hamleti në dilemë ekzistenciale çnderimi i nënës<br />

- Hamleti që fl ijon dashurinë e tij - Ofelinë Hamleti dhe Fantazma<br />

Hamleti i zhgënjyer nga njeriu<br />

Ngrehina e tragjedisë ndërthur lirikën, komiken, dramatiken dhe tragjiken. Edhe pse<br />

ka tonalitete të ndryshme poetike dhe ngjyrime shumëpërmasore fi lozofi ke, harmonizimi<br />

i të gjitha kaheve shigjeton një thelb:<br />

“Kjo botë u çthur! O prapësi, o dreq,<br />

që unë paskam lindur të të ndreq!”.<br />

Përforcimi. Diskutim<br />

Vëzhgimi i pikturave ilustruese.<br />

Fjala dhe ngjyra: monologë që çojnë në dialog?<br />

<br />

Dukuria e hamletizmit.<br />

Më parë është ndeshur koncepti bovarizëm dhe bajronizëm. Rikujtohet çdonjëri prej tyre.<br />

Ngrihet pyetja për diskutim - Po hamletizmi ç’është?<br />

“Pas Hamletit të jashtëm, epik, le të rikthehemi te Hamleti i brendshëm. Ai i errëti.<br />

Dëshpërimisht i bukur. Ëndërrimisht i pashpjegueshëm.<br />

A ka kundërthënie midis të dyve? A duhet patjetër që njëri të mbytë tjetrin, për të<br />

mbetur i vetëm në skenë? Apo është e kundërta, të dy s’bëjnë dot pa njëri – tjetrin?”<br />

I. Kadare, “Hamleti, princi i vështirë”<br />

Detyrë shtëpie. Sipas mendimit të Kadaresë, treshja Orest – Edip – Hamlet është e pandarë. Ku<br />

qëndron bukuria tragjike e këtyre tre vëllezërve orëligj? Shkruani një ese me temë: Mund të jesh hero<br />

universal si Hamleti, pa qenë njëherazi i mistershëm?<br />

270

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!