udhezues letersia 11

Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia 11”
ZHVILLIMI I MËSIMIT
Parashikimi. Parashikim
me terma paraprakë:
Është një metodë që u paraprin njohurive të reja, duke
zhvilluar njëkohësisht fantazinë e nxënësit, por edhe
shfrytëzon njohuritë e tij duke e bërë më krijues e më
produktiv nxënësin brenda orës së mësimit. Mësuesi u jep
nxënësve disa terma dhe u kërkon të krijojnë një tekst duke
u mbështetur në njohuritë e marra.
Mësuesi/ja e nis mësimin me diskutimin e detyrës së shtëpisë. Nxënësit vënë në
dukje veçori që kanë gjetur në tekste të përzgjedhura prej tyre sipas modelit të tekstit të
mëposhtëm.
Pasi përfundojnë së punuari detyrën e shtëpisë, mësuesi/ja shkruan në tabelë grupe
fjalësh dhe u kërkon nxënësve të zgjedhin njërën prej tyre e të formojnë një tekst të shkurtër.
a) Qysh prej, përkrenare, shek. VII pr.K., qarku i kulturës së Alpeve Lindore,
përkrenare në formë konike, shmarjet, më vonë, paraqitet, i punuar në mënyrë rustike,
i ngjashëm me kapelat e japodëve, më tutje, përkrenarja e bronzit, zhvillohet, shek VI
pr.K., nga fundi i periudhës së vjetër, po në ato vise, përkrenarja e bronzit.
b) Kalimi, periudhë, e mesjetës, qendrën e gravitetit, zhvendosi, edhe në Shqipëri. I
bashkësive fshatare, organizimi dhe funksionimi, në fazën e hershme, në Perandorinë
Bizantine, një dokument, pasqyrohet, të ashtuquajturin, ligj bujqësor, të cilët, jo rastësisht,
fshatarët, kishin, tokën, quhen aty, zot. Megjithëse, u konsolidua, individuale, prona, e
ligjit, disa pozita, në kohën e veprimit të tij, tregojnë, se ishte zhdukur, nuk, e përbashkët,
përfundimisht. Gjithsesi pasqyron, bashkësia fshatare, periudhën e pasigurisë…
Pas 5 minutash nxënësit lexojnë detyrën dhe mësuesi gjatë leximit të tyre përpiqet
të shënojë ndarjen kohore, duke shënuar në tabelë konektorët kohorë dhe elementet
logjike të tekstit. Mësuesi/ja drejton pyetjen:
- Çfarë vini re në këto dy tekste?
Përgjigjet e mundshme mund të jenë:
Kanë karakter historik, përshkruajnë objekte, klasa shoqërore, ka renditje kohore të
informacionit, jepen arsye etj.
Ndërtimi i njohurive.
Lexim me kodim të imët të tekstit
Kjo teknikë u kërkon nxënësve të hulumtojnë diçka
dhe të vënë shenjë në tekst, pasi gjejnë përgjigje për
atë që kërkojnë. Ky lloj leximi i ndihmon nxënësit
të përcaktojnë qëllimin e tij, të lexojnë për ta
arritur atë qëllim dhe, më vonë, të jenë në gjendje
të përdorin informacionin nga teksti.
Mësuesi/ja e ndan klasën në dy grupe të mëdha. Grupet do të analizojnë dy tekste,
ku, pasi të kenë zgjedhur kodet, do të kodojnë renditjen kronologjike të informacionit
dhe atë shkak-pasojë. Mësuesi/ja ose vetë grupet përcaktojnë shenjat me të cilat do të
kodojnë tekstin gjatë leximit. Nxënësit e lexojnë informacionin në dyshe dhe vënë në dukje
elementet përbërëse të secilit tekst. Pas leximit nxënësit hedhin të dhënat në tabelë.
Me anë të shenjave të mëposhtme ata shënojnë momentet kyç të tekstit.
26