Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />
Ndërtimi i njohurive. Mbajtja e strukturuar e shënimeve<br />
Mësuesi/ja u kërkon nxënësve të përqendrojnë vëmendjen në udhëzimet e tekstit për<br />
përshkrimin e një objekti. Në dyshe strukturojnë veçoritë e përshkrimit të një objekti.<br />
Model përgjigjeje<br />
Përshkrimi i objektit<br />
Emri<br />
Funksioni<br />
Karakteristika që perceptohen<br />
me anë të shqisave<br />
Cilësi<br />
pozitive/negative<br />
Lahuta është<br />
instrument muzikor<br />
kordofon....<br />
Shpjegohet<br />
funksionimi<br />
Forma, përmasat, materiali,<br />
ngjyrat, tingujt që prodhon,<br />
aroma ose shija<br />
Kanë të bëjnë me<br />
anën estetike ose<br />
funksionimin<br />
Jepet një përkufi zim<br />
shkencor<br />
Intrumentet<br />
muzikore me<br />
hark që shërben<br />
për të përcjellë<br />
këngët<br />
...trupi i lahutës punohet<br />
kryesisht prej drurit të<br />
panjës... pjesa e lugët e<br />
lahutës mbulohet me lëkurë<br />
..ndërsa harku i saj punohet<br />
nga degët e thanës me qime<br />
të bishtit të kalit...<br />
Lahutari luan në<br />
lahutë ulur me<br />
këmbëkryq në tokë...<br />
Strukturojnë shënimet në grupe dhe evidentojnë veçoritë.<br />
Mësuesi/ja përqendron vëmendjen e nxënësve te përshkrimi i objekteve që u bë në<br />
fi llim të orës së mësimit (ora e murit dhe objekt antik i punuar prej balte apo te modeli<br />
i dhënë në prej tij (pianoja). Nxënësve në dyshe mësuesi/ja u kërkon të analizojnë<br />
tekstin në bazë të veçorive të lartpërmendura.<br />
Emri/Jepet një përkufizim shkencor<br />
Pianoja është instrument muzikor që luhet me ndihmën e tastierës. Ajo është<br />
klasifi kuar si një instrument muzikor me perkusion dhe si një instrument me tela. Duke u<br />
mbështetur në metodën “Hombostel-Sachs” të klasifi kimit të muzikës ajo është grupuar<br />
në instrumentet me foni.<br />
Funksioni/Shpjegohet funksionimi<br />
Pianoja luhet me ndihmën e tastierës dhe që prodhon tinguj duke prekur telat e çelikut<br />
me çekiçë me mbështjellje prej shajaku. Çekiçët kthehen menjëherë dhe lejojnë telat që<br />
të vazhdojnë dridhjen e tyre në një rezonancë frekuence. Këto dridhje janë transmetuar<br />
nëpërmjet materialit të saj prej një dërrase që e zmadhon atë.<br />
Karakteristika që perceptohen me anë të shqisave/Forma, përmasat, materiali,<br />
ngjyrat, tingujt që prodhon, aroma ose shija<br />
Pianot me stil vjenez ishin ndërtuar me skelet druri, dy tela për notë dhe kishin çekiçë<br />
të mbuluar me lëkurë. Disa nga këto piano vjeneze kishin ngjyrë të kundërt me pianot e<br />
sotme moderne; tastet natyrale ishin të zeza dhe tastet jonatyrale ishin të bardha. Nga<br />
këto instrumente Moxarti kompozoi koncertet e tij dhe sonatat, dhe kopje të tyre janë<br />
ndërtuar sot në performancën e instrumentit autentik të muzikës së tij. Pianot e kohës<br />
së Mozartit kanë pasur një tingull më të butë, më të qartë se sa pianot e sotme, pianot<br />
angleze, me më pak fuqi mbështetëse.<br />
130
Change language