Adressiz Sorgular

olanı yıkan ve yeniyi kuran gerçek sosyalist ve devrimci insanı küçültüp, olumsuzu, çürümüşü ve ölmüşü
öne çıkarmak iğrenç bir bayağılıktır. Çünkü böyleleri gerçeğe sırt çevirip, direnen Prometheus'u
yüceltecekleri yerde, işkencenin korkunçluğu karşısında diz çökerek Tanrı Zeus'u yüceltirler.
Bahane teorilerinin, çözülmeyi "normal" ve "insani bir durum" diye aklayarak, bayağı ve sıradan
olana dolaylı yoldan övgüler düzen başka varyasyonları da vardır. Böyleleri, çözülmenin davaya, örgüte
ve insan kişiliğine vereceği ağır zararları hesaba katmazlar; o yüzden de soruna tek yanlı olarak
işkencenin mahkumiyeti yönünden, yani burjuva hümanizmi cephesinden bakarlar. İşkencenin
korkunçluğu ölçüsünde yenilen insanlara, özellikle de sempatizan unsurlara hoşgörülü yaklaşmak
gerekir bir yerde. Ama bu, önderlerin, örgüt çekirdeğini oluşturan kadroların polisin önünde diz
çökmelerine kayıtsız kalmak, bunu "insani bir durum" diye normal karşılamak anlamına gelmez.
Çözülmek, her komünisti ve devrimciyi alçaltan, geçici olsa bile, onu düşmanının zavallı bir aleti
durumuna dönüştüren bir anormalliktir, normalden bir sapmadır. Bunu görebilmek için, çözülmenin,
yoldaşlarının ölümüne veya yıllarca zindanlarda sürünmelerine neden olmak ve devrimin itibarını
ayaklar altına alarak, belli bir süre de olsa düşmanın yararına çalışmak anlamına geldiğini hatırlamak
yeterlidir. Yüce ideallerin savunucusu ve sınıfın öncüsü olarak politika sahnesine çıkmak, bilerek ve
istenerek seçilmesinin yanında, insana büyük sorumluluklar yükleyen ciddi bir meslektir. Bu mesleğin
gereklerini yerine getirmemekle kalmayıp, üstelik örgüt yıkıcısı pozisyonuna düşmek asla hoş görülemez.
Çözülmeyi teori düzeyine çıkarmak, her zaman yazıp çizilerek yapılmaz. Bu bazen, çözülmenin
"teorisiz teorisi" diyebileceğimiz ilginç biçimlerle de çıkar karşımıza. Buradaki bütün hile suskunluk
noktasındadır. Mesela önderlerinin ve kadrolarının hemen tamamına yakını çözüldüğü halde, sanki o
örgütün bu alanda hiçbir problemi yokmuş gibi davranılmasında olduğu gibi. TBKP, Aydınlık ve bazı
ortayolcu akımların onyıllar boyunca yaptıkları budur. Bunlar, bir yandan kadrolarını poliste direnme
ruhuyla eğitme sorununa karşı kayıtsız kalırlarken, bir yandan da yukardan aşağı hepsi de çözülmüş
olsalar bile buna ses çıkarmazlar. Ne bir kimse eleştirilir, ne kıdem düşürülür, ne de örgütten herhangi
bir kişi atılır. Çoğunluğu çözülmüş bir örgüt bir şey olmamışçasına aynı konumlanışla yoluna devam
ederse, bu, adı konmamış eski politikanın izlenmesi, yani çözülmenin yeniden üretime sokulması demek
olur. Oysa, devrimci tarih, en büyük tehlikelerin daima suskunlukla geçiştirilen ve ona karşı
mücadele edilmeyen alanlarda ortaya çıktıklarını öğretir.
Hemen her siyasal grupta ortak olarak görülen bir başka çarpıklık da, çözülme kavramına en dar, direnme
kavramına ise en geniş anlamın yüklenmesidir. Buradaki hile basittir: Hem çözülme hem de
direnme kavramlarının anlamları gerçek yerlerinden oynatılır ve aralarındaki sınır çizgisi iyice
bulanıklaştırılır. Böylelikle, her iki halde de çözülenleri direnenler safında göstermek mümkün olur.
Örneğin, bir yandan, görev aldığı organı ve aynı organdaki yoldaşlarını polise açıklamak, kendi evini
ve ilişkilerini vermek, katılınan eylemleri sayıp dökmek vs. çözülme sayılmaz. Öte yandan, direnme,
polisin bilmediği –bu yüzden de fazla sıkıştırmadığı– bazı kişilerin ve eylemlerin saklanmasına veya
polisin yüklemeye çalıştığı eylemlerin bazılarının kabul edilip bazılarının reddedilmesine indirgenir.
Çözülmeyi mazur göstermek üzere icat edilmiş daha başka örnekler de vardır: "Devrime hizmet
edebilmek için yaşamam gerekiyordu", "öldürmelerini çok istedim ama öldürmediler'', "elektrik
şokuyla bilincimi kaybettim", "ilaç vererek iradem dışında konuşturdular", "başkaları konuşunca
bana bunları kabul etmek düştü", "ifadeyi okutmadan imzalattılar", "eylemleri kabul ederek
örgütümün propagandasını yaptım" vs. gibi. Ama şu var ki, bu bahaneci görüşler arasındaki farklar
ne olursa olsun, sonuçta bunların hepsi de yağmur damlaları gibi birbirlerine benzerler ve amaçları
çözülmeyi haklı göstermektir.
Oysa gerçek devrimci bir hareket hem düşmanını işkence tezgahında yenebileceğine inanır, hem de
teorisini bu inanç üzerine kurar. İşkencede yenilmeyi doğal gören veya böyle bir sorun yokmuş gibi
davranan bir hareket ise, hiçbir zaman başarılı direnişler sergileyemez. Çünkü teorisi devrimci olmayanın
pratiği de devrimci olmaz.
12