Adressiz Sorgular

ağrıyor. Epeyce bir zaman böyle geçiyor. Biri gelip yanıma oturuyor. "Bunlar olmasaydı... Kaldığın
yeri göster, anahtarın uyup uymadığına bakalım, bir iki parça eşyanı görelim, tamam. Madem ki bir
şeyim yok diyorsun. Az bir ceza ile kurtulman için yardım ederiz. Kanun bize bu yetkiyi tanıyor".
"Kaldığım yerdekiler, demokrat insanlardır. ML'ler kendilerine evlerini açan, yardım eden, destek
verenleri ele vermezler." İşkenceci, şaşırıp irkiliyor sonra anlamamışlığa vurup devam ediyor bir süre
daha. Bir monolog bu, çekip gidiyor.
ŞANTAJ!..
Birinci Şube'dekilerin de fiziki işkencelerle çözemeyeceklerini anlamaya başladıkları günlerden biriydi.
Canhıraş feryatları geldiği bir odanın önüne götürülüyorum. Bir taraftarımızın ismini söylüyorlar.
"Konuşursan durdururuz!" Susuyorum. "Senin yüzünden acı çekiyor!" Cevap vermiyorum. "Bağırması
hoşuna mı gidiyor? Sen de hiç duygu yok mu?" Pes doğrusu! "İşkence yapan sizsiniz" diyorum,
kayıtsız bir sesle. İçimden daha neler söylemek geçiyor. Fakat bu iğrenç şantajın sona ermesi için gerekli
olan, soğukkanlı davranmak, susmak.
12 Eylül sonrasında, faşizmin geleneksel hukuk anlayışına, öç, gözdağı ve toplu cezalandırma mantığına
uygun olarak yakınlarımız sadece bizlerin yakınları oldukları için gözaltına alınıyor, baskı görüp
cezalandırılıyorlardı. Sıkça başvurdukları bir yöntem de eş, anne, baba ve kız kardeşlerimizin bizi
çözmek için bir şantaj aracı olarak kullanılmasıydı. İşkenceciler, sırf bu nedenle tüm insani ve ahlaki
değerleri hiçe sayarak, kimisine işkence yapmaktan kaçınmıyorlardı. Bir keresinde, devrimci bir anne
ve babayı, iki yaşındaki çocuklarını getirip elektrik vermekle tehdit etmişlerdi. Eşlere birlikte elektrik
vermek, kadına eşinin önünde sarkıntılık yapmak gibi en aşağılık yöntemlere başvurmaktan
çekinmiyorlardı. Kaba işkence yöntemleriyle seni çözemediklerinde bu tür yöntemlerle karşı karşıya
gelmeye hazır olmalısın! İnsancıllığından, akrabalık ilişkilerine yaklaşımından, ahlak anlayışından
yakalayıp yere vurmaktır seni amaçları. Burada işkence gören kişinin kendi durumu değildir söz konusu
olan. O, içinde yer aldığı mücadelenin, inandığı düşünce ve değerlerin bir sonucu olarak buradadır
ve işkenceyle karşı karşıyadır, ya baskı ve işkence tehdidi altında tutulan yakınları!?. İşkenceciler
seni bu şekilde bir ikileme, hatta suçluluk psikozuna sokmaya çalışırlar. Kendin işkence gördüğün ve
dayanamadığın için değil, sevdiklerinin acı çekmemesi için konuşman istenir. Bilinçsizce ya da
oportünist bir kurnazlıkla, hatta bir de fedakârlık görüntüsü katarak tutunacağın bir dal uzatmıştır sana
işkenceciler.
Sınanan iki karşıt dünya görüşü; ideoloji ve ahlak anlayışı, sınıf tavrıdır. Dar bir açıdan yaklaşıldığında
bir bireycilik yokmuş gibi görünmesine karşın soruna sınıf ve halk değil, aile odağından bakmak gibi
küçük burjuva düşünce tarzıdır burada yenilgiye neden olan. Feodal ahlak ve burjuva hümanizminin
çağrısına proleter ahlak ve hümanizm ile karşı duramamaktır. Kendimizi kan bağları ile bağlı olduğumuz
küçük bir ailenin değil önüne her türlü sömürü ve zulmü yok etme hedefini koymuş bir sınıfın ve
koca bir insanlık ailesinin bir ferdi olarak düşünmeli ve onun geleceği için savaştığımızı bir an bile
unutmamalıyız. Yakınlarımız o anda acı çekseler hatta bizi suçlasalar da, kavgamız onların da içinde
yer alacağı daha iyi bir dünya içindir.
TEDİRGİNLİĞİ PANİĞE DÖNÜŞTÜRMEKTİR AMAÇ
Her sabah, o gün sorguya çekilecekler, hücrelerin bulunduğu kısımdan yukarıya çıkartılırlar. Sabah,
işkenceci polislerden birkaçı ellerinde bir liste ile aşağıya iner ve sorgulanacakların isimlerini bir bir
okumaya başlar. O an hücrelerin bulunduğu kısımda derin bir sessizlik olur. İsmi okunmayanlar o gün
işkence görmeyeceklerini düşünerek sevinirler ama gizli ve buruk bir sevinçtir bu. Yanıbaşındaki
arkadaşının alınıp işkenceye götürülmesine karşı bir şey yapamamanın acısı bu sevinci ezer geçer.
Kimileri böyle bir duyarlılığın uzağındadırlar, isimler okunup götürülecekler çıkınca birden ortalığı bir
gürültü kaplar.
İsimleri okunanlar hücrelerinden birer birer alınır, gözleri bağlanır ve sorgucular tarafından iteklenerek
yukarıya çıkartılırlar. Her gün bu şekilde 20-30 kişi getirilir yukarıya. Bir kısmı, bağlı bulunduğum
odaya, bir kısmı da bitişikteki odaya konulurlar. Burada birer ikişer işkenceye alınacakları anı bekler-
42