TRONG DÒNG CẢM THỨC VĂN HỌC MIỀN NAM PHÂN ... - Giao cảm

có mà lại khiếm khuyết là thơ tình hiện sinh (được trám chỗ bằng tiểu thuyết tìnhhiện sinh và Thơ Tự Do chối bỏ thơ tình). Bây giờ ở hải ngoại, thơ tình phổ quát hãycòn trong đời sống, nhưng’’ Thơ Tình Hải Ngoại” mới là giai đoạn mới từ hải ngoạiđóng góp vào văn học sử Việt Nam.Vậy thế nào là thơ tình hải ngoại ? Xin nói mau: Thơ tình hải ngoại là thơ tìnhcó liên hệ đến lòng hoài hương, có liên hệ đến sự hội nhập của thế hệ thứ hai, cóliên hệ đến đất mới của thế hệ thứ nhất, có liên hệ đến thảm trạng vượt biên xảy ratrên hải đảo...Tình nam nữ liên hệ vào bối cảnh đó thì mới gọi là thơ tình hải ngoại,vì lòng hoài hương và sự hội nhập không nhất thiết liên hệ đến tình yêu trai gái thì đãcó những chương riêng trong sách dự thảo “Thi Nhân Việt Nam Hải Ngoại, NhữngBản Sắc Dễ Nhận Diện”...Bi kịch đổ vỡ gia đình khi ở đất mới, khi ảnh hưởng nếpsống văn hóa nhiều phần tiến bộ khác với cổ truyền, thấy nói đến nhiều trong cáctruyện ngắn, phản ánh vào thơ thì chỉ sưu tầm được cho đến nay độ bảy tám bài, cólẽ thi nhân nào đã ở trong cuộc thì lại không muốn nhắc đến vì nó không đẹp, màcòn dường như đã làm họ tê liệt xúc cảm. Hơi đâu mà làm thơ chua xót, chi bằng đitìm giải trí cho khuây khỏa.Xin trình diện một bài thơ trong số đó, nội dung buồn khổ nhẹ nhàng vì lời thơrất đẹp, nếu giận dữ cao độ thì hình ảnh phận làm dâu đâu có được tô thắm mỹ miềuđể khuyến dụ những ai đã lãng quên:THUYỀN QUYÊNCơn mưa nào rớt giữa hồnTháng giêng về muộn, nỗi buồn chung thânMai em quẫy gánh chợ gầnĐể cho mẹ thấy lại tần tảo xưa.Huỳnh Liễu Ngạn(Tạp chí Văn, Bộ cũ, số 77, tháng 11/1988)Tập thơ “ Lãng mạn Năm 2000” của nhà thơ nữ Ngô Tịnh Yên là một trườnghợp rõ ràng chứng tỏ các thi nhân có khuynh hướng sáng tác thơ tình phổ quát hơnthơ tình hải ngoại.‘’ Cuộc đời còn lắm bạo tàn. Chút lãng mạn năm hai ngàn tặng nhau”, hai câuthơ trong thi phẩm như lời tuyên ngôn muốn bất hủ hóa thơ tình, loại thơ tình muônthuở, tuyên ngôn khi đầu năm thiên niên kỷ thứ hai. Vì vậy, cả tập thơ chỉ có một bàilà thơ tình hải ngoại. Ngô Tịnh Yên sáng tác bằng thể thơ lục bát chủ tâm đứng riêngbiệt bởi có quá nhiều người thích làm thể thơ này, đó là cứ lặp đi lặp lại một hai chữtrong câu thơ đầu tiên. Cách này không mới, nhưng nếu kiểu ấy cứ tiếp diễn từ bàithơ này qua bài thơ khác, từ thi phẩm này qua thi phẩm khác, thì cũng có thể gieocho người đọc ấn tượng vẻ riêng biệt của một người làm thơ, không phải muốn cáchtân mà là muốn đứng riêng. Bài thơ tình hải ngoại hiếm hoi trong tập có tứ thơ thậtđơn giản, chỉ là thèm mong một lá thư tình như đã có khi xưa mình đọc dưới ánhđèn dầu ngoại ô:THÈM SAO MỘT LÁ THƯ NHÀUNơi đâyvắng tiếng tắc kèÁnh sao đom đóm lập lòe trong đêm......Nơi đâythừa nỗi lạnh lùngThiếu tình ấm áp bao dung thuở nào.....Nơi đây106 TRONG DÒNG CẢM THỨC VĂN HỌC MIỀN NAM