TRONG DÒNG CẢM THỨC VĂN HỌC MIỀN NAM PHÂN ... - Giao cảm

Microwave cũng là tia vô tuyến nhưng có độ dài sóng tuong đối ngắn tronghàng ngũ tia vô tuyến. Radar cũng là tia vô tuyến, áp dụng vào sự dò tìm và xác địnhkhoảng cách đối tượng (Radio Detection and Ranging-Radar do lấy 4 chữ đầu củađoạn trên).(Trích bài “Những Khám Phá Vật lý Thiên Thể” đăng trong tạp chí Làng Văn,số 110,tháng 10/1993-T.V.N.)Tài liệu đọc thêm:Quá Màu Tím (Cực Tím) và Ngoài Màu Hồng (Hồng Ngoại)Mắt con người chỉ thâu nhận được làn sóng trung bình của tia vũ trụ, đó là tiaánh sáng. Nội trong tia ánh sáng đã có bảy màu chính, từ màu đỏ tới màu tím. Do độdài sóng tương đối khác nhau trong giới hạn ánh sáng mà ta phân biệt được bảymàu khác nhau ấy. Nếu độ dài sóng của tia vũ trụ ngắn hơn độ dài sóng cho ta thâunhận ra màu tím thì tia vũ trụ thuộc lãnh vực cực tím (ultraviolet ray). Mắt ta khôngthể nhận được tia cực tím. Mắt của vài loài ong có thể nhìn ra đồ vật khi tia cực tímchiếu vào đồ vật rồi phản chiếu vào mắt nó. Nếu độ dài sóng của tia vũ trụ dài hơnđộ dài sóng cho ta nhận ra màu đỏ thì tia vũ trụ thuộc lãnh vực hồng ngoại (infraredray). Mắt ta cũng không thể thâu nhận được tia hồng ngoại. Một vài loài rắn có thểnhìn ra đồ vật qua tia hồng ngoại.Hơi nóng, nhiệt năng là những hạt vật chất siêu vi đi bằng làn sóng với độ dàisóng xếp vào loại tia hồng ngoại (infrared wavelength). Quân đội có máy dò tìm tiahồng ngoại trong đêm tối dầy đặc chính là dò tìm nhiệt năng tỏa ra do thân nhiệt củaquân địch hay do máy móc đang hoạt động.Nói chung, các hạt vật chất siêu vi đi theo đường xoáy lốc (spiral) với độ dàisóng khác nhau làm thành tần số cao hay thấp. Các tia vũ trụ đi với tốc độ cựcnhanh. Ví dụ microwave có độ dài sóng dài hơn tia sáng, đi bằng tốc độ mười ngàntriệu chu kỳ trong một giây. (Microwave thuộc hàng ngũ tia vô tuyến).Qua hệ thống kính quang phổ, các khoa học gia thâu nhận tần số và độ xacủa các thiên thể. Và cũng qua kính quang phổ, họ biết được các thể khí thể hơi nàođang hiện diện trên thiên thể. Ví dụ mặt trời gồm phần lớn là khí hydrogen và helium.Một số ít các vật chất khác với nguyên tử nặng hơn thì lắng sâu vào lớp trong lõi mặttrời.Làm thế nào biết được những điều ấy khi ta ở trái đất ? Trong hệ thống kínhquang phổ, các khoa học gia đã phân chia ra đến mười ngàn đường vạch, mỗiđường vạch là một màu khác nhau tương ứng với mỗi chất (element). Đó là cácđường vạch phân tích quang phổ (spectral lines).Các nhà khoa học biết rằng, khi một luồng ánh sáng chiếu xuyên qua một thểchất như bụi hơi trong tầng khí quyển của các thiên thể, thì luồng ánh sáng đó hoặclà bị hấp thụ vào bụi hơi (trường hợp bụi hơi có nhiệt độ thấp hơn luồng ánh sángchiếu vào), hoặc là phát quang thành luồng chói chang hơn (trường hợp bụi hơi cónhiệt độ cao hơn luồng ánh sáng chiếu vào). Ánh sáng bị hấp thụ thể hiện vào quangphổ thành vạch tối (dark line-the absorption spectrum). Và ánh sáng phát quang thểhiện vào quang phổ thành vạch sáng (bright line-the emission spectrum). Các vạchtối, sáng này chỉ rõ chất thuộc loại nào đó. Vậy dù tầng khí quyển nguội hay nóng thìluồng ánh sáng chiếu vào cũng phát hiện đúng vật chất hiện diện trong tầng khíquyển.Bằng cách ấy, các khoa học gia đã biết được tầng khí quyển bao quanh cáchành tinh Venus và Mars chứa rất nhiều thán khí, và toàn thể vũ trụ chứa rất nhiềukhí hydrogen và helium, rải rác là các khí oxygen, carbon, nitrogen, chất sắt cùng đủloại nguyên tố khác do các sao nổ tung trong vũ trụ thành bụi hơi. Tầng tầng lớp lớp20 TRONG DÒNG CẢM THỨC VĂN HỌC MIỀN NAM