MALİ DİSİPLİNİN SAĞLANMASINDA ANAYASAL ... - Maliye Bakanlığı

gerileme gelişmekte olan ülkelerin çoğunda da yaşanmış ve söz konusu oran
1990 yılında % 4.4’den 1997 yılında % 4’e düşmüştür 105 .
Küreselleşmenin vergi politikaları üzerindeki etkisi, sermayenin hem
coğrafi olarak, hem de faaliyet alanları itibarıyla akışkan hale gelmesi
sebebiyle devletlerin vergi kapasitelerinin zayıflaması şeklinde ortaya
çıkmaktadır. Ayrıca, üretim faktörleri içinde en hareketli olan sermaye,
yüksek vergilerin uygulandığı alanlardan düşük vergi uygulanan alanlara
doğru hareket etmekte ve bu nedenle ülkeler arasında da sermayeyi
çekebilmek için vergi rekabeti yaşanabilmektedir. Özellikle de uygulamada
başta kurumlar vergisi olmak üzere diğer vergilerde indirimlere
gidilmektedir 106 . Tablo 13’de 1996 - 2004 yılları arasında Avrupa Birliği ve
OECD ülkelerinde işletmelere uygulanan ortalama kurumlar vergisi
oranlarına yer verilmiştir. Bu oranların gelişiminden de görüleceği üzere,
ülkeler arasında yaşanan vergi rekabeti sonucunda önemli düzeylerde vergi
indirimine gidildiği göze çarpmaktadır.
Tablo 13: 1996-2004 Yılları Arasında AB ve OECD Ülkelerinde
Uygulanan Ortalama Kurumlar Vergisi Oranları (%)
Yıl AB Ülkeleri OECD Ülkeleri
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
39
37.9
36.8
36
35.3
33.7
32.5
31.7
31.3
37.6
36.4
35.6
34.8
34
33
31.4
30.8
30
Kaynak: KLYNVELD PEAT MARWİCK GOERDELER AS. (KPMG), KPMG’s
Corporate Tax Rates Survey, January 2004, s.2, Erişim: 14.04.2006,
http://www.kpmg.no/download/202416/113528/2004_kpmgs_corporate_tax_rate_survey.pdf.
105 UN, World Public Sector Report, Globalization and the State 2001, United Nations
Department of Economic and Social Affairs, New York, 2001, s.157.
106 YILDIZ TOKATLIOĞLU, a.g.e., s.88.
79