MALİ DİSİPLİNİN SAĞLANMASINDA ANAYASAL ... - Maliye Bakanlığı

konulmuştur. Bu istikrar programları merkezi hükümet ile birlikte sosyal
güvenlik kurumlarını ve yerel otoriteleri de kapsamına almaktadır.
Fransa’daki istikrar programları ile merkezi hükümet, sosyal güvenlik
ve yerel otoriteler için çok yıllı çerçevede reel harcama artışı oranları
oluşturulmuştur. Uygulamada, çok yıllı harcama büyüme hedefleri özellikle
yıldan yıla temelde bağlayıcı olarak uygulanmamıştır ve genellikle aşırı
artışlar azaltılamamıştır 92 . Nitekim AB Euro bölgesi kapsamında, Maastricht
Anlaşması ve sonrasında yürürlüğe konulan İstikrar ve Büyüme Paktı
çerçevesinde uyulması zorunlu olan kıstaslardan özellikle % 3 oranındaki
bütçe açığı/GSYİH kriterinin esnekleştirilmesi hususunda en büyük talep bu
oranı aşan Fransa ve Almanya’dan gelmiştir.
204
c. İngiltere
İngiltere’de de kamu mali yönetiminde istikrarın sağlanarak mali
disiplinin sürdürülebilmesi amacıyla pek çok düzenlemeler yürürlüğe
konulmuştur.
İngiltere’nin maliye politikası 1970’ler boyunca oldukça değişkendir.
1979’dan 1996’ya kadar açıklar GSYİH’nın % 3.3’ü civarında gerçekleşmiş
ve 1997’de GSYİH’nın % 4’ünü aşmıştır. Hükümetler bütçe açığını kontrol
etmeye yeltendiğinde, mali politika konjonktür yönlü olmuş ve uyumun tüm
yükü kamu yatırımları üzerinde kalmıştır. Bu durumda 1997’de hükümetler;
para ve maliye politikası arasında açık bir ayrım yapmaya yönelik önlemler
de dahil olmak üzere yeni bir çerçeve oluşturmuşlardır 93 .
1997’de Mali İstikrar Yasası ile belirlenen mali çerçeve, 1998 Finans
Yasası yoluyla yasal yardım düzenlemeleri ortaya koyan bir ilkeler ve yön
gösterici kurallar bütünü oluşturmuştur. Böylece, gelecekteki hükümetleri de
aynı zamanda bağlamaktadır.
Mali çerçeve çoklu amaçlara ulaşmayı hedeflemektedir. Hükümetin
vergi ve harcamanın etkinliğine ve verimliliğine ilişkin mikroekonomik
amaçlarını karşılamaya ek olarak kısa dönemde mali çerçeve toplam
talepteki dalgalanmaları –mümkün olduğunda- otomatik stabilizatörler
yoluyla ve –ihtiyatlı ve uygun olduğunda- kamu hesaplarındaki ihtiyari
değişiklikler yoluyla para politikasını desteklemeyi hedeflemektedir. Uzun
dönemde ise mali çerçeve, hem nesiller içinde hem de nesiller arasında
92 DABAN ve diğerleri, a.g.e., s.11.
93 y.a.g.e., s.34.