MALİ DİSİPLİNİN SAĞLANMASINDA ANAYASAL ... - Maliye Bakanlığı

- Anayasal denk bütçe önerisi, ekonomik büyümenin güçlü ya da
zayıf olmasına bakılmaksızın her yıl bütçenin denk olmasını zorunlu kılar.
Bu ise oldukça problemlidir. Ekonomik büyümenin çok yavaş olduğu ve
işsizlik sigortası gibi harcama maliyetlerinin hızlı arttığı ve buna karşılık
vergi gelirlerinin daha yavaş arttığı yıllarda, resesyonu derinleştirerek ve
hızlandırarak ekonomiyi zayıflatır ve bütçe açıklarını genişletir.
- Anayasal denk bütçe önerisi, hükümetin görevini yeterince iyi yerine
getirmemesine yol açabilir.
- Anayasal denk bütçe önerisi, devletin uzun dönemde getiri sağlayan
kamu yatırımlarını oldukça azaltır. Eğitim, altyapı, araştırma ve geliştirme
alanlarına yapılan bu tür kamu yatırımları, uzun dönemde verimlilik artışına
yol açar ve özel sektör yatırımlarını da artırarak vergi gelirlerinin artmasına
yol açar. Ancak her yıl bütçe denkliğini zorunlu kılan bir Anayasal Denk
Bütçe önerisi, devletin bu tür yatırımlarını önemli düzeyde azaltır.
- Denk bütçe düzenlemesi, daha genç nesilleri daha ağır şekilde
etkileyebilir. Bu düzenlemenin çocukların korunmasını sağlayacağı iddia
edilmesine karşın, aslında çıkarlarını zedeleyecektir. Çünkü bu düzenleme,
gelecek on yıllarda çocukların eşit şekilde tedavi edilebilmelerini sağlayacak
maliye politikası uygulanmasını zorlaştıracaktır. Denk bütçe kuralı, özellikle
Sosyal Güvenlik Sistemini olumsuz olarak etkileyecektir.
- Hazinenin borçlanma maliyetlerini yükseltebilir.
- Denk bütçe önerisi, politikanın orta düzeyli ve fakir halktan ziyade
varlıklı kesim lehine işletilmesine yol açar.
- Denk Bütçe Yasaları Federal Hükümetler yerine Federe Devletlerde
uygulanmalıdır. Federal bütçe, ulusal ekonomi üzerinde federe bütçelerden
daha büyük etkiye sahiptir. Ayrıca, örneğin ABD’de eyaletler bazında
uygulanan denk bütçe kuralları, çoğunlukla eyaletlerin cari bütçelerini
kapsamaktadır. Bir çok eyalette sermaye bütçeleri ve özel fonlar denk bütçe
kuralının kapsamına girmemektedir.
- Katı denk bütçe kuralı, bütçe şeffaflığını azaltıcı etki yapmaktadır.
Amerika Birleşik Devletleri gibi Kanada’da da denk bütçe ve diğer
katı bütçe kurallarına yönelik eleştiriler de gündeme gelmektedir. Bu
eleştirileri de aşağıdaki biçimde ifade etmek mümkündür.
410