MALİ DİSİPLİNİN SAĞLANMASINDA ANAYASAL ... - Maliye Bakanlığı

ilkeler” başlığı altında düzenlenen 53. maddesi birlik bütçesi kapsamında
“denk bütçe”yi öngörmektedir. Söz konusu madde hükmü şu şekildedir:
“MADDE I-53: Bütçe ilkeleri ve mali ilkeler
1. Birliğin tüm gelir ve gider kalemleri, her mali yıl için hazırlanan
tahmini hesaplara dahil edilir ve bütçede gösterilir.
2. Bütçede görünen gelirler ve giderler dengeli olur.
5. Bütçe disiplinini koruma görüşüyle hareket ederek Birlik, bütçe
açısından büyük olumsuz bir etki yapabilecek herhangi bir faaliyeti, söz
konusu tasarının veya tedbirin Birliğin kendi kaynakları ile Madde I-55'te
bahsedilen yıllık mali çerçevenin sınırları dâhilinde finanse edilebileceğine
dair güvence sağlamadan benimsemez.”
İlgili fıkralarına değindiğimiz yukarıdaki 53. madde hükmünden de
anlaşıldığı üzere, Birliğin bütçesi yıllık olarak hazırlanacak ve bütçe gelirleri
ile giderleri birbirine denk olacaktır. Birlik bütçesine olumsuz bir etki
yapabileceği yani bütçe gelirlerinin aşılmasına neden olabilecek bir faaliyet
finansman kaynağı bulunmadığı sürece benimsenmeyecektir. Bu madde
hükümleri, Avrupa Birliği Anayasası’nın yürürlüğe girmesi durumunda,
Birlik içinde mali disiplinin tesisini kolaylaştırabilecek niteliklere sahiptir.
Anayasanın 55. maddesi ise, “Çok yıllı mali çerçeve” başlığı altında
düzenlenmekte ve Birliğin yıllık bütçesinin, aynı zamanda hazırlanacak “çok
yıllı mali çerçeve” ile uyumlu olmasını öngörmektedir.
Birlik Anayasasının 184. maddesi, üye devletlere yönelik olarak mali
konularda uyulması gereken kuralları ve uyulmadığı takdirde yerine
getirilecek olan yaptırımları hüküm altına almaktadır. Burada yer alan
hükümler, Maastricht Anlaşması ve İstikrar ve Büyüme Paktı’nda yer alan
kıstaslarla da benzerlik taşımaktadır. Nitekim başta da belirttiğimiz üzere,
AB Anayasası, Birliğin temelini oluşturan çeşitli anlaşmaların düzenlenerek
bir araya getirilmesi ile oluşturulmuş bir anayasa niteliğini taşımaktadır. 184.
madde hükmü şu şekilde AB Anayasasında yer almaktadır:
“MADDE III-184
1. Üye Devletler yüksek miktarlarda devlet bütçesi açığından
kaçınırlar.
187