MALİ DİSİPLİNİN SAĞLANMASINDA ANAYASAL ... - Maliye Bakanlığı

yapılacak borçlanmalar
bu
miktarın
hesaplanmasında
dikkate alınmaz. Dış
kaynak gerektiren
projelerde Hazine
Müsteşarlığı’nın görüşü
alınır.
Kaynak: Jun MA, Monitoring Fiscal Risks of Subnational Governments: Selected
Country Experiences, The World Bank, Washington D.C., June 2001, s.33; George E.
Peterson, Measuring Local Government Credit Risk and Improwing Creditworthiness,
The World Bank, Washington D.C. March, 1998, s.18; Belediye Kanunu, Madde 68, Kanun
No: 5393, Kabul Tarihi:03.07.2005, 13.07.2005 tarih ve 25874 sayılı Resmi Gazete (Aktaran:
AKDEMİR, a.g.t., s.147).
Benzer sınırlamalara Almanya ve İsviçre’de de rastlanmaktadır.
Almanya ve İsviçre’de mahalli idarelerin kısa vadeli borçlanmalarına likidite
ihtiyaçlarını karşılamak ve yılsonunda ödenmek koşuluyla izin verilirken,
uzun vadeli borçlanmaya sadece yatırımların finansmanı amacıyla izin
verilmektedir 45 . Ülkemizde de mahalli idare birimlerine adapte edilebilecek
olan mali kuralların neler olabileceği araştırılarak, özellikle belediyeler için
bu tür kuralların yürürlüğe konulması mali disiplinin tesisi açısından faydalı
olabilecektir.
Yerel yönetimlerin borçlanmasına ilişkin sınırlamalar yerel
yönetimlerin borçlanmasının oluşturabileceği olumsuz etkileri azaltabilse de,
çoğu zaman yerel yönetimlerin mali disiplininin sağlanmasında ve borç
yükünü azaltmasında tek başına yeterli olmamaktadır 46 . Örneğin, bir yerel
yönetim biriminin borçlanmasına sınırlama getirildiğinde, söz konusu birim
finansman ihtiyacını karşılamak için vergi gelirlerinden ya da yardımlardan
daha fazla pay almaya yönelik girişimlerde bulunmaktadır. Merkezi yönetim
her ne kadar yerel yönetimlerin bu tür girişimlerine karşı dirense de, gelirgider
açıkları nedeniyle yerel hizmetlerde aksamalar meydana gelmesi ve
bunun toplumda tepkilere yol açması merkezi yönetimin yardımları ya da
yerel yönetimlere aktardığı payları arttırmaya gitmesini genellikle zorunlu
kılmaktadır. Bu ise, merkezi yönetim bütçesi üzerinde baskı oluşturmaya
45 Ter-MINASSIAN, a.g.m., s.10.
46 EUROPEAN COMMISSION, Public Finance in EMU, Official Publications of the
European Commission Directorate-General For Economic and Financial Affairs,
Luxembourg, No:3, 2003, s.150 (Aktaran: AKDEMİR, a.g.t., s.148).
314