MALİ DİSİPLİNİN SAĞLANMASINDA ANAYASAL ... - Maliye Bakanlığı

5018 sayılı Kanunun 12. maddesinde, düzenleyici ve denetleyici
kurum bütçesi, “özel kanunlarla kurul, kurum veya üst kurul şeklinde
teşkilatlanan ve bu Kanuna ekli (III) sayılı cetvelde yer alan her bir
düzenleyici ve denetleyici kurumun bütçesidir” şeklinde tanımlanmıştır ve
düzenleyici ve denetleyici kurumlar, bütçelerini üç yıllık bütçeleme anlayışı,
stratejik planları ve performans hedefleri ile kurumsal, işlevsel ve ekonomik
sınıflandırma sistemine göre hazırlamakla yükümlüdürler. Düzenleyici ve
Denetleyici Kurumlar Hakkında Kanun Tasarısının yukarıda yer verilen 23.
madde hükmüne göre ise, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirlerinin
giderlerini karşılaması esastır. Kurum bütçeleri 5018 sayılı Kamu Mali
Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nda belirlenen usul ve esaslara göre
hazırlanacaktır. 23. maddenin ikinci fıkrasında, gerektiği durumlarda genel
bütçeden kuruma aktarma yapılabileceği belirtilmektedir. Burada, “gerektiği
durumlar”ın çerçevesi ve sınırı net olarak belirtilmemiştir. Böyle bir
ifadeden, düzenleyici ve denetleyici kurumların ihtiyaç duydukları ve
gelirlerinin giderlerini karşılayamadığı her durumda, genel bütçeden aktarma
yapılabileceği anlaşılmaktadır. Söz konusu kanun tasarısının, yasalaşmadan
önce, bu ifadenin çerçevesinin çizilerek değiştirilmesi ya da böyle bir
aktarmaya izin verilmemesi, kamu mali disiplinin sağlanması açısından daha
faydalı olabilecektir.
Kanun Tasarısının 24. maddesi ise denetim başlığı altında yer
almaktadır. Bu madde hükmünde, kurumlarda hukuka uygunluk denetimi,
malî denetim ve performans denetimi yapılacağı ve bu kurumların iç
denetiminin başkan; dış denetiminin ise Sayıştay tarafından yapılacağı
belirtilmektedir. Dış denetimin Sayıştay tarafından yapılacağı, aynı zamanda
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile de hüküm altına
alınmıştır. Bu hüküm ile, daha önce düzenleyici ve denetleyici kurumların
her birinin kendi kuruluş kanunlarında farklı şekilde yer alan dış denetim
birimlerinin de sadece Sayıştay çatısı altında toplanması ile, dış denetim
konusunda bütünlük sağlanmıştır. Ayrıca, Kurumun yıllık faaliyet raporu,
malî tabloları ve bütçe kesin hesabının Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne
sunulması ve düzenlenen denetim raporları ile çeşitli araştırma ve
soruşturma raporlarının her bir kurumun internet sayfasında ve resmi
bültenleri ile kamuoyunun bilgisine sunulması, mali şeffaflığı sağlamada
etkin olabilecek bir düzenlemedir. Kanun tasarısının yasalaşması halinde, bu
konuda önemli bir adım atılmış olacaktır.
338