Zoran Sulejmanbov - Sudija Izvestitel - kniga II (p.1232)

Pravno mislewe
1) Spored ~l. 8 st. 1 al. 1, 3 i 4 od Ustavot na Republika Makedonija,
osnovnite slobodi i prava na ~ovekot i gra|aninot priznati vo
me|unarodnoto pravo i utvrdeni so Ustavot, vladeeweto na pravoto i
podelbata na dr`avnata vlast na zakonodavna, izvr{na i sudska, se
temelni vrednosti na Ustavniot poredok na Republika Makedonija.
Spored ~l. 15 od Ustavot, na koj se povikuva podnositelot na
inicijativata, se garantira pravoto na `alba protiv poedine~ni pravni
akti doneseni vo postapka vo prv stepen pred sud, upraven organ ili
organizacija ili druga institucija {to vr{i javno ovlastuvawe.
Spored Amandman XXI so koj e zamenet ~l. 15 od Ustavot, se
garantira pravoto na `alba protiv odluki doneseni vo postapka vo
prv stepen pred sud.
Pravoto na `alba ili drug vid pravna za{tita protiv poedine~nite
pravni akti doneseni vo postapka pred organ na dr`avnata
uprava ili organizacija i drugi organi {to vr{at javni ovlastuvawa
se ureduva so zakon.
Vo ~l. 51 od Ustavot na Republika Makedonija e predvideno
deka vo Republika Makedonija zakonite moraaat da bidat vo soglasnost
so Ustavot, a site drugi propisi so Ustavot i so zakon. Sekoj e
dol`en da gi po~ituva Ustavot i zakonite.
Vo pravniot poredok postojat mnogubrojni i raznovidni konkretni
poedine~ni pravni akti.
Konkretnite poedine~ni pravni akti mo`e da gi donesuvaat
site dr`avni organi, me|utoa po pravilo niv gi donesuvaat organite
na dr`avnata uprava i sudovite, odnosno organite na dr`avnata uprava
donesuvaat upravni akti, a sudovite sudski akti.
Vo ~l. 2 na Zakonot za op{tata upravna postapka se predviduva
deka vo smisla na ovoj zakon, upravni raboti pretstavuvaat site akti i
dejstvija preku koi se izrazuvaat i izvr{uvaat nadle`nostite na javnata
administracija (st. 1). Upravnite akti vo smisla na st. 1 na ovoj
~len se site onie akti i dejstvija so koi {to se re{ava za pravata,
obvrskite ili pravnite interesi na strankite vo upravnata postapka.
Vo formalna smisla na zborot upraven akt, spored na{e mislewe,
e praven akt so koj dr`avniot organ vo posebna postapka odlu~uva
za prava i obvrski na razni subjekti protiv koi akti mo`at da se koristat
razni pravni sredstva. Upravniot akt po pravilo se izrazuva vo
pismena forma i naj~esto se narekuva re{enie, dozvola, zaklu~ok.
Od analizata na celinata na Zakonot za op{tata upravna postapka,
jasno proizleguva deka so ovoj zakon se ureduva na~inot na postapuvaweto
na ministerstvata, drugite orrgani na dr`avnata uprava i
organizacii koja vo upravnite raboti neposredno primenuvaj}i gi propisite
re{avaat za prava i obvrski ili pravni interesi na fizi~ki,
pravni ili na drugi lica.
1179