Zoran Sulejmanbov - Sudija Izvestitel - kniga II (p.1232)

enici gi ostvaruvaat pravata od penziskoto i ivalidskoto osiguruvawe
(~len 1).
Soglasno ~lenot 3 na ovoj zakon, so zadol`itelno penzisko i
invalidsko osiguruvawe po osnova na rabota, a vrz na~eloto na
socijalna pravednost i generaciska solidarnost, se ostvaruvaat prava
vo slu~aj na starost, op{ta nesposobnost za rabota ili profesionalna
nesposobnost za rabota, smrt i telesno o{tetuvawe.
Pravata od penzisko i invalidsko osiguruvawe se utvrdeni vo
~len 5 od Zakonot, i toa:
1) pravo na starosna penzija,
2) pravo na invalidska penzija,
3) profesionalna rehabilitacija i prava na soodvetni pari~ni
nadomestoci,
4) pravo na semejna penzija,
5) pravo na pari~en nadomestok za telesno o{tetuvawe,
6) pravo na najnizok iznos na penzija.
Pravoto na starosna penzija i pravoto na invalidska penzija se
li~ni prava koi osigurenikot gi steknuva po osnov na rabota, vrz na-
~eloto na socijalna pravednost i generaciska solidarnost
Uslov za ostvaruvawe na ovie prava e prestanok na rabotniot
odnos poradi navr{uvawe na odredena vozrast na osigurenikot, uslovena
so ostvaruvawe na minimalen raboten sta`, odnosno op{ta nesposobnost
za rabota na osigurenikot ili namalena, odnosno preostanata
rabotna sposobnost. Taka, penziskoto osiguruvawe vo navedenite slu-
~ai pretstavuva vsu{nost obezbeduvawe na socijalna sigurnost na gra-
|anite po prestanokot na rabotniot odnos ili po prestanokot na
vr{ewe dejnost ili na drug so zakon predviden na~in za obezbeduvawe
sredstva za `ivot.
So ~len 1 od Zakonot za izmenuvawe i dopolnuvawe na Zakonot
za penziskoto i invalidskoto osiguruvawe ("Slu`ben vesnik na Republika
Makedonija," br. 70/2006), listata na osigurenici so zadol`itelno
penzisko i invalidsko osiguruvawe, utvrdena vo ~len 11 od Zakonot,
e dopolneta so nova to~ka 13, spored koja kon licata koi se zadol`itelno
osigurani po osnov na penzisko i inavalidsko osiguruvawe,
se dodadeni i rabotnicite vo raboten odnos ili fizi~kite lica koi
vr{at dejnost, po ostvaruvawe pravo na starosna ili invalidska penzija
po osnov na namalena, odnosno preostanata rabotna sposobnost. So
navedenoto dopolnuvawe na Zakonot, sozdaden e praven osnov vo krugot
na osigurenicite so zadol`itelno penzisko i invalidsko osiguruvawe,
po osnov na raboten odnos, da se vklu~at i korisnicite na starosna ili
invalidska penzija po osnov na namalena, odnosno preostanata rabotna
sposobnost, dokolku stapat vo raboten odnos ili vr{at dejnost.
So ~len 3 od ovoj zakon, Zakonot za penziskoto i inavalidskoto
osiguruvawe e dopolnet so nov ~len 33-a, so koj se utvrduvaat uslovite
pod koi ovaa kategortija osigurenici steknuvaat pravo na penzija koja
572