Zoran Sulejmanbov - Sudija Izvestitel - kniga II (p.1232)

Dali na sopstvenicite ili imatelite na dobra so karakter na
kulturno nasledstvo, so osporenite odredbi im se nametnuvaat obvrski
{to spored Ustavot se nale`nost na dr`avata?
Dali Vo Zakonot postoi dovolna zakonska ramka i kriteriumi
za donesuvawe na soodvetniot podzakonski akt od strana na ministerot
za kultura?
Pravno mislewe
Soglasno ~l. 8 st. 1 al. 1, 3 i 4 od Ustavot, temelni vrednosti na
ustavniot poredok na Republika Makedonija se osnovnite slobodi i
prava na ~ovekot i gra|aninot priznati vo me|unarodnoto pravo i utvrdeni
so Ustavot, vladeeweto na pravoto, pravnata za{tita na sopstvenosta
i podelbata na dr`avnata vlast na zakonodavna, izvr{na i sudska.
Spored ~l. 30 od Ustavot, se garantira pravoto na sopstvenost i
pravoto na nasleduvawe (st. 1). Sopstvenosta sozdava prava i obvrski i
treba da slu`i za dobro na poedinecot i na zaednicata (st. 2). Nikomu
ne mo`at da mu bidat odzemeni ili ograni~eni sopstvenosta i pravata
koi proizleguvaat od nea, osven koga se raboti za javen interes utvrden
so zakon (st. 3).
Spored ~l. 51 od Ustavot vo Republika Makedonija zakonite
mora da bidat vo soglasnost so Ustavot, a site drugi propisi so Ustavot
i so zakon. Sekoj e dol`en da gi po~ituva Ustavot i zakonite.
Spored ~l. 54 st. 1 od Ustavot, slobodite i pravata na ~ovekot i
gra|aninot mo`at da se ograni~at samo vo slu~ai utvrdeni so Ustavot.
Spored ~l. 56 st. 1 od Ustavot, site prirodni bogatstva na Republikata,
rastitelniot i `ivotinskiot svet, dobrata vo op{ta upotreba,
kako i predmetite i objektite od osobeno kulturno i istorisko
zna~ewe opredeleni so zakon se dobra od op{t interes na Republikata
i u`ivaat posebna za{tita. Spored Amandmanot IX na Ustavot, so koj e
zamenet st. 2 na ~l. 56, Republikata garantira za{tita, unapreduvawe i
zbogatuvawe na istoriskoto i umetni~koto bogatstvo na Makedonija i
na site zaednici vo nea kako i na dobrata koi go so~inuvaat bez ogled
na nivniot praven re`im.
- Trgnuvaj}i od sodr`inata na osporeniot ~l. 5 st. 1 od Zakonot,
proizleguva deka kulturnoto nasledstvo e temelna vrednost na Republika
Makedonija {to se za{tituva vo sekakvi okolnosti. Vo prodol-
`enie na odredbata (st. 2) e opredeleno deka za{titata na kulturnoto
nasledstvo e od javen interes i se ostvaruva zadol`itelno na celata
teritorija na Republika Makedonija. Pritoa, ~l. 2 od Zakonot opredelil
deka kulturno nasledstvo vo smisla na ovoj zakon se materijalni i
nematerijalni dobra koi {to, kako izraz ili svedo{tvo na ~ovekovoto
tvore{tvo vo minatoto i sega{nosta ili kako zaedni~ki dela na ~ove-
909