Zoran Sulejmanbov - Sudija Izvestitel - kniga II (p.1232)

Soglasno ~l. 28 od Zakonot za izmenuvawe i dopolnuvawe na Zakonot
za penzisko i invalidsko osiguruvawe ("SV RM," br. 24/2000), za
osigurenicite koi ne pristapile vo zadol`itelno kapitalno finansirano
penzisko osiguruvawe, najvisokata penzija ne mo`e da iznesuva
pove}e od 80% do 2015 godina, a po 2015 godina ne pove}e od procentite
utvrdeni vo ~l. 65 st. 1 na ovoj zakon od prose~nata plata ostvarena vo
nestopanstvoto vo Republikata vo predhodnata godina zgolemena za 2,7
pati.
So izmenite i dopolnuvawata na Zakonot za penziskoto i invalidskoto
osiguruvawe od mart 2000 godina, otpo~na reformata na penziskiot
sistem preku voveduvawe na trostolben penziski sistem.
Prviot i vtoriot stolb go so~inuvaat zadol`itelnoto penzisko
i invalidsko osiguruvawe, pri {to prviot stolb se temeli vrz generaciska
solidarnost i e tekovno finansiran, odnosno slu`i za obezbeduvawe
na penziite na postojnite penzioneri. Vtoriot stolb e kapitalno
finansiran, odnosno se sostoi od individualni smetki vo koi
vrabotenite osigurenici deponiraat del od nivnite pridonesi koi se
investiraat na pazarot na kapital i akumuliraat kamata, i po penzioniraweto
se koristat kako izvor na penzionerskiot prihod, odnosno
slu`at za obezbeduvawe na penzijata vo idnina. Tretiot stolb pretstavuva
doborovolno penzisko osiguruvawe koe vo celost e kapitalno
finansirano.
Za licata koi }e ostanat osigurani samo vo prviot stolb na penziskiot
sistem, pri presmetkata i isplatata na penziite zakonot predviduva
ograni~uvawe na maksimalniot iznos na penzijata koj iznesuva
2.7 pati po 80% od prose~nata plata ostvarena vo nestopanstvoto. (~l.
28 od Zakonot za izmenuvawe i dopolnuvawe na Zakonot za penzisko i
invalidsko osiguruvawe od mart 2000 godina ("SV RM," br. 24/2000).
Za onie osigurenici koi }e se vklu~at vo dvostolbniot sistem,
penzija }e se ispla}a i od prviot i od vtoriot stolb, pri {to za ovie
osigurenici so osporenata odredba od ~l. 180-a od Zakonot, se voveduva
ograni~uvawe na maksimalnata osnovica za presmetuvawe i pla}awe
na pridonesot koja iznesuva 3 prose~ni plati po rabotnik vo Republikata.
Trgnuvaj}i od toa deka soglasno Ustavot, pravoto na socijalna
sigurnost i socijalno osiguruvawe na gra|anite, a vo tie ramki i na
penziskoto i invalidskoto osiguruvawe, kako del od socijalnoto osiguruvawe,
se ureduva so zakon i kolektiven dogovor, pravo e na zakonodavecot
vo ovaa sfera da gi utvrduva vidovite na prava, uslovite za
steknuvawe, visinata, na~inot na steknuvawe i koristewe na pravata i
drugi pra{awa koi se od zna~ewe za ostvaruvawe na socijalnata sigurnost
na gra|anite. Vo taa smisla, pravo na zakonodavecot e da ja utvrdi
i visinata na penziskata osnovica, kako i visinata na najniskata
odnosno najvisokata penzija, vodej}i pri toa smetka zakonskite re{e-
19