[Pr] Gloriosissimam ciuitatem Dei siue in hoc ... - testielettronici.org

superauit. Denique in tertia plaga deficientibus magis decem plagae per Moysen magna mysteriorum
dispositione completae sunt, quibus ad Dei populum dimittendum Pharaonis et Aegyptiorum dura corda
cesserunt. Moxque paenituit, et cum abscedentes Hebraeos consequi conarentur, illis diuiso mari per
siccum transeuntibus unda hinc atque hinc in sese redeunte cooperti et oppressi sunt. Quid de illis
miraculis dicam, quae, cum in deserto idem populus ductaretur, stupenda diuinitate crebuerunt: aquas,
quae bibi non poterant misso in eas, sicut Deus praeceperat, ligno amaritudine caruisse sitientesque
satiasse; manna esurientibus uenisse de caelo et, cum esset colligentibus constituta mensura, quidquid
amplius quisque collegerat, exortis uermibus putruisse, ante diem uero sabbati duplum collectum, quia
sabbato colligere non licebat, nulla putredine uiolatum; desiderantibus carne uesci, quae tanto populo
nulla sufficere posse uidebatur, uolatilibus castra completa et cupiditatis ardorem fastidio satietatis
extinctum; obuios hostes transtitumque prohibentes atque proeliantes orante Moyse manibusque eius in
figuram crucis extentis nullo Hebraeorum cadente prostratos; seditiosos in populo Dei ac sese ab ordinata
diuinitus societate diuidentes ad exemplum uisibile inuisibilis poenae uiuos terra dehiscente submersos;
uirga percussam petram tantae multitudini abundantia fluenta fudisse; serpentum morsus mortiferos,
poenam iustissimam peccatorum, in ligno exaltato atque prospecto aeneo serpente sanatos, ut et populo
subueniretur adflicto, et mors morte destructa uelut crucifixae mortis similitudine signaretur? Quem sane
serpentem propter facti memoriam reseruatum cum postea populus errans tamquam idolum colere
coepisset, Ezechias rex religiosa potestate Deo seruiens cum magna pietatis laude contriuit.
[IX] Haec et alia multa huiusce modi, quae omnia commemorare nimis longum est, fiebant ad
commendandum unius Dei ueri cultum et multorum falsorumque prohibendum. Fiebant autem simplici
fide atque fiducia pietatis, non incantationibus et carminibus nefariae curiositatis arte compositis, quam
uel magian uel detestabiliore nomine goetian uel honorabiliore theurgian uocant, qui quasi conantur ista
discernere et inlicitis artibus deditos alios damnabiles, quos et maleficos uulgus appellat (hos enim ad
goetian pertinere dicunt), alios autem laudabiles uideri uolunt, quibus theurgian deputant; cum sint
utrique ritibus fallacibus daemonum obstricti sub nominibus angelorum.
Nam et Porphyrius quandam quasi purgationem animae per theurgian, cunctanter tamen et pudibunda
quodam modo disputatione promittit; reuersionem uero ad Deum hanc artem praestare cuiquam negat; ut
uideas eum inter uitium sacrilegae curiositatis et philosophiae professionem sententiis alternantibus
fluctuare. Nunc enim hanc artem tamquam fallacem et in ipsa actione periculosam et legibus prohibitam
cauendam monet; nunc autem uelut eius laudatoribus cedens utilem dicit esse mundandae parti animae,
non quidem intellectuali, qua rerum intellegibilium percipitur ueritas, nullas habentium similitudines
corporum; sed spiritali, qua corporalium rerum capiuntur imagines. Hanc enim dicit per quasdam
consecrationes theurgicas, quas teletas uocant, idoneam fieri atque aptam susceptioni spirituum et
angelorum et ad uidendos deos. Ex quibus tamen theurgicis teletis fatetur intellectuali animae nihil
purgationis accedere, quod eam faciat idoneam ad uidendum Deum suum et perspicienda ea, quae uere
sunt. Ex quo intellegi potest, qualium deorum uel qualem uisionem fieri dicat theurgicis consecrationibus,
in qua non ea uidentur, quae uere sunt. Denique animam rationalem siue, quod magis amat dicere,
intellectualem, in sua posse dicit euadere, etiamsi quod eius spiritale est nulla theurgica fuerit arte
purgatum; porro autem a theurgo spiritalem purgari hactenus, ut non ex hoc ad inmortalitatem
aeternitatemque perueniat. Quamquam itaque discernat a daemonibus angelos, aeria loca esse daemonum,
aetheria uel empyria disserens angelorum, et admoneat utendum alicuius daemonis amicitia, quo
subuectante uel paululum a terra possit eleuari quisque post mortem, aliam uero uiam esse perhibeat ad
angelorum superna consortia: cauendam tamen daemonum societatem expressa quodam modo
confessione testatur, ubi dicit animam post mortem luendo poenas cultum daemonum a quibus
circumueniebatur horrescere; ipsamque theurgian, quam uelut conciliatricem angelorum deorumque
commendat, apud tales agere potestates negare non potuit, quae uel ipsae inuideant purgationi animae, uel
artibus seruiant inuidorum, querelam de hac re Chaldaei nescio cuius expromens: "Conqueritur, inquit, uir
in Chaldaea bonus, purgandae animae magno in molimine frustratos sibi esse successus, cum uir ad
eadem potens tactus inuidia adiuratas sacris precibus potentias alligasset, ne postulata concederent. Ergo
et ligauit ille, inquit, et iste non soluit." Quo indicio dixit apparere theurgian esse tam boni conficiendi
quam mali et apud deos et apud homines disciplinam; pati etiam deos et ad illas perturbationes
passionesque deduci, quas communiter daemonibus et hominibus Apuleius adtribuit; deos tamen ab eis
aetheriae sedis altitudine separans et Platonis asserens in illa discretione sententiam.
[X] Ecce nunc alius Platonicus, quem doctiorem ferunt, Porphyrius, per nescio quam theurgicam