[Pr] Gloriosissimam ciuitatem Dei siue in hoc ... - testielettronici.org

nosse possimus. Resurrectionem quippe mortuorum futuram et in carne, quando Christus uenturus est
uiuos iudicaturus et mortuos, oportet, si Christiani esse uolumus, ut credamus; sed non ideo de hac re
inanis est fides nostra si, quem ad modum futura sit, perfecte conprehendere non ualemus.
Verum iam, sicut &ltsupra&lg promisimus, de hoc iudicio Dei nouissimo etiam prophetici ueteres libri
quid praenuntiauerint, quantum satis esse uidebitur, debemus ostendere; quae, sicut arbitror, non tanta
mora necesse erit tractari et exponi, si istis, quae praemisimus, lector curauerit adiuuari.
[XXI] Propheta Esaias: Resurgent, inquit, mortui et resurgent qui erant in sepulcris, et laetabuntur omnes
qui sunt in terra; ros enim, qui abs te est, sanitas illis est; terra uero impiorum cadet. Totum illud superius
ad resurrectionem pertinet beatorum. Quod autem ait: Terra uero impiorum cadet, bene intellegitur
dictum: "Corpora uero impiorum ruina damnationis excipiet." Iam porro si de bonorum resurrectione
quod dictum est diligentius et distinctius uelimus intueri, ad primam referendum est quod dictum est:
Resurgent mortui; ad secundam uero quod sequitur: Et resurgent qui erant in sepulcris. Iam si et illos
inquiramus sanctos, quos hic uiuos inuenturus est Dominus, eis congrue deputabitur quod adiunxit: Et
laetabuntur omnes qui sunt in terra; ros enim, qui abs te est, sanitas illis est. Sanitatem loco isto
inmortalitatem rectissime accipimus; ea namque est plenissima sanitas, quae non reficitur alimentis
tamquam cotidianis medicamentis. Item de iudicii die spem prius dans bonis, deinde terrens malos idem
propheta sic loquitur: Haec dicit Dominus: Ecce ego declino in eos ut flumen pacis et ut torrens inundans
gloriam gentium. Filii eorum super umeros portabuntur et super genua consolabuntur. Quem ad modum si
quem mater consoletur, ita ego uos consolabor; et in Hierusalem consolabimini, et uidebitis, et gaudebit
cor uestrum et ossa uestra ut herba exorientur. Et cognoscetur manus Domini colentibus eum, et
comminabitur contumacibus. Ecce enim Dominus ut ignis ueniet, et ut tempestas currus eius, reddere in
indignatione uindictam et uastationem in flamma ignis. In igne enim Domini iudicabitur omnis terra et in
gladio eius omnis caro; multi uulnerati erunt a Domino. In bonorum promissione flumen pacis profecto
abundantiam pacis illius debemus accipere, qua maior esse non possit. Hac utique in fine rigabimur; de
qua in praecedenti libro abundanter locuti sumus. Hoc flumen se in eos declinare dicit, quibus tantam
beatitudinem pollicetur, ut intellegamus in illius felicitatis regione, quae in caelis est, hoc flumine omnia
satiari; sed quia et terrenis corporibus pax incorruptionis atque inmortalitatis inde influet, ideo declinare
se dixit hoc flumen, ut de supernis quodam modo etiam inferiora perfundat et homines aequales angelis
reddat. Hierusalem quoque, non illam quae seruit cum filiis suis, sed liberam matrem nostram
intellegamus secundum apostolum aeternam in caelis. Ibi post labores aerumnarum curarumque
mortalium consolabimur, tamquam paruuli eius in umeris genibusque portati. Rudes enim nos et nouos
blandissimis adiutoriis insolita nobis beatitudo illa suscipiet. Ibi uidebimus, et gaudebit cor nostrum. Nec
expressit quid uidebimus; sed quid nisi Deum? ut impleatur in nobis promissum euangelicum: Beati
mundicordes, quoniam ipsi Deum uidebunt, et omnia illa, quae nunc non uidemus, credentes autem pro
modulo capacitatis humanae longe minus quam sunt atque incomparabiliter cogitamus. Et uidebitis,
inquit, et gaudebit cor uestrum. Hic creditis, ibi uidebitis.
Sed quoniam dixit: Et gaudebit cor uestrum, ne putaremus illa bona Hierusalem ad nostrum tantummodo
spiritum pertinere: Et ossa, inquit, uestra ut herba exorientur; ubi resurrectionem corporum strinxit, uelut
quod non dixerat reddens; neque enim cum uiderimus fiet, sed cum fuerit facta uidebimus. Nam et de
caelo nouo ac terra noua iam supra dixerat, dum ea, quae sanctis promittuntur in fine, saepe ac
multiformiter diceret. Erit, inquit, caelum nouum et terra noua, et non erunt memores priorum, nec
ascendet in cor ipsorum, sed laetitiam et exultationem inuenient in ea. Ecce ego faciam Hierusalem
exultationem et populum meum laetitiam; et exultabo in Hierusalem et laetabor in populo meo; et ultra
non audietur in illa uox fletus, et cetera, quae quidam ad illos carnales mille annos referre conantur.
Locutiones enim tropicae propriis prophetico more miscentur, ut ad intellectum spiritalem intentio sobria
cum quodam utili ac salubri labore perueniat; pigritia uero carnalis uel ineruditae atque inexercitatae
tarditas mentis contenta litterae superficie nihil putat interius requirendum. Haec de propheticis uerbis,
quae ante istum locum scripta sunt, satis dixerim. In hoc autem loco, unde ad illa digressi sumus, cum
dixisset: Et ossa uestra ut herba exorientur, ut resurrectionem carnis quidem, sed tamen bonorum se nunc
commemorare monstraret, adiunxit: Et cognoscetur manus Domini colentibus eum. Quid est hoc nisi
manus distinguentis cultores suos a contemptoribus suis? De quibus sequentia contexens: Et
comminabitur, inquit, contumacibus, siue, ut ait alius interpres, incredulis. Nec tunc comminabitur, sed
quae nunc dicuntur minaciter, tunc efficaciter implebuntur. Ecce enim Dominus, inquit, ut ignis ueniet et
ut tempestas currus eius, reddere in indignatione uindictam et uastationem in flamma ignis. In igne enim