[Pr] Gloriosissimam ciuitatem Dei siue in hoc ... - testielettronici.org

effuderit atque hoc ad eum sepeliendum fecerit. Et laudabiliter commemorantur in euangelio qui corpus
eius de cruce acceptum diligenter atque honorifice tegendum sepeliendumque curarunt. Verum istae
auctoritates non hoc admonent, quod insit ullus cadaueribus sensus, sed ad Dei prouidentiam, cui placent
etiam talia pietatis officia, corpora quoque mortuorum pertinere significant propter fidem resurrectionis
astruendam. Vbi et illud salubriter discitur, quanta possit esse remuneratio pro elemosynis, quas
uiuentibus et sentientibus exhibemus, si neque hoc apud Deum perit, od exanimis hominum membris
officii diligentiaeque persoluitur. Sunt quidem et alia, quae sancti patriarchae de corporibus suis uel
condendis uel transferendis prophetico spiritu dicta intellegi uoluerunt; non autem hic locus est, ut ea
pertractemus, cum sufficiant ista, quae diximus. Sed si ea, quae sustentandis uiuentibus sunt necessaria,
sicut uictus et amictus, quamuis cum graui adflictione desint, non frangunt in bonis perferendi
tolerandique uirtutem nec eradicant ex animo pietatem, sed exercitatam faciunt fecundiorem: quanto
magis, cum desunt ea, quae curandis funeribus condendisque corporibus defunctorum adhiberi solent, non
efficiunt miseros in occultis piorum sedibus iam quietos! Ac per hoc quando ista cadaueribus
Christianorum in illa magnae urbis uel etiam aliorum oppidorum uastatione defuerunt, nec uiuorum culpa
est, qui non potuerunt ista praebere, nec poena mortuorum, qui non possunt ista sentire.
[XIV] Sed multi, inquiunt, Christiani etiam captiui ducti sunt. Hoc sane miserrimum est, si aliquo duci
potuerunt, ubi Deum suum non inuenerunt. Sunt in scripturis sanctis huius etiam cladis magna solacia.
Fuerunt in captiuitate tres pueri, fuit Daniel, fuerunt alii prophetae; nec Deus defuit consolator. Sic ergo
non deseruit fideles suos sub dominatione gentis, licet barbarae, tamen humanae, qui prophetam non
deseruit nec in uisceribus beluae. Haec quoque illi, cum quibus agimus, malunt inridere quam credere, qui
tamen suis litteris credunt Arionem Methymnaeum, nobilissimum citharistam, cum esset deiectus e naui,
exceptum delphini dorso et ad terras esse peruectum. Verum illud nostrum de Iona propheta incredibilius
est. Plane incredibilius quia mirabilius, et mirabilius quia potentius.
[XV] Habent tamen isti de captiuitate religionis causa etiam sponte toleranda et in suis praeclaris uiris
nobilissimum exemplum. Marcus Regulus, imperator populi Romani, captiuus apud Carthaginienses fuit.
Qui cum sibi mallent a Romanis suos reddi quam eorum tenere captiuos, ad hoc impetrandum etiam istum
praecipue Regulum cum legatis suis Romam miserunt, prius iuratione constrictum, si quod uolebant
minime peregisset, rediturum esse Carthaginem. Perrexit ille atque in senatu contraria persuasit, quoniam
non arbitrabatur utile esse Romanae rei publicae mutare captiuos. Nec post hanc persuasionem a suis ad
hostes redire compulsus est, sed quia iurauerat, id sponte compleuit. At illi eum excogitatis atque
horrendis cruciatibus necauerunt. Inclusum quippe angusto ligno, ubi stare cogeretur, clauisque acutisimis
undique confixo, ut se in nullam eius partem sine poenis atrocissimis inclinaret, etiam uigilando
peremerunt. Merito certe laudant uirtutem tam magna infelicitate maiorem. Et per deos ille iurauerat,
quorum cultu prohibito has generi humano clades isti opinantur infligi. Qui ergo propterea colebantur, ut
istam uitam prosperam redderent, si uerum iuranti has inrogari poenas seu uoluerunt seu permiserunt,
quid periuro grauius irati facere potuerunt? Sed cur non ratiocinationem meam potius ad utrumqeu
concludam? Deos certe ille sic coluit, ut propter iuris iurandi fidem nec maneret in patria, nec inde
quolibet ire, sed ad suos acerrimos inimicos redire minime dubitaret. Hoc si huic uitae utile existimabat,
cuius tam horrendum exitum meruit, proculdubio fallebatur. Suo quippe docuit exemplo nihil deos ad
istam temporalem felicitatem suis prodesse cultoribus, quando quidem ille eorum deditus cultui et uictus
et captiuus abductus et, quia noluit aliter quam per eos iurauerat facere, nouo ac prius inaudito nimiumque
horribili supplicii genere cruciatus extinctus est. Si autem deorum cultus post hanc uitam uelut mercedem
reddit felicitatem, cur calumniantur temporibus Christianis, ideo dicentes Vrbi accidisse illam
calamitatem, quia deos suos colere destitit, cum potuerit etiam illos dili gentissime colens tam infelix
fieri, quam ille Regulus fuit? Nisi forte contra clarissimam ueritatem tanta quisquam dementia mirae
caecitatis obnititur, ut contendere audeat uniuersam ciuitatem deos colentem infelicem esse non posse,
unum uero hominem posse, quod uidelicet potentia deorum suorum multos potius sit idonea conseruare
quam singulos, cum multitudo constet ex singulis.
Si autem dicunt M_ Regulum etiam in illa captiuitate illisque cruciatibus corporibus animi uirtute beatum
esse potuisse, uirtus potius uera quaeratur, qua beata esse possit et ciuitas. Neque enim aliunde beata
ciuitas, aliunde homo, cum aliud ciuitas non sit quam concors hominum multitudo. Quam ob rem nondum
interim disputo, qualis in Regulo uirtus fuerit; sufficit nunc, quod isto nobilissimo exemplo coguntur
fateri non propter corporis bona uel earum rerum, quae extrinsecus homini accidunt, colendos deos,
quando quidem ille carere his omnibus maluit quam deos per quos iurauit offendere. Sed quid faciamus