[Pr] Gloriosissimam ciuitatem Dei siue in hoc ... - testielettronici.org

Nihil hic melius quam ipse Iesus intellegitur substantia populi eius, ex quo natura est carnis eius. Non
enim uane, inquit, constituisti omnes filios hominum. Nisi enim esset unus filius hominis substantia
Israel, per quem filium hominis liberarentur multi filii hominum, uane utique constituti essent omnes filii
hominum. Nunc uero omnis quidem humana natura per peccatum primi hominis in uanitatem de ueritate
conlapsa est, propter quod dicit alius psalmus: Homo uanitati similis factus est, die eius uelut umbra
praetereunt; sed non uane Deus constituit omnes filios hominum, quia et multos a uanitate liberat per
mediatorem Iesum, et quos liberandos non esse praesciuit, ad utilitatem liberandorum et comparationem
duarum inter se a contrario ciuitatum non utique uane in totius rationalis creaturae pulcherrima atque
iustissima ordinatione constituit. Deinde sequitur: Quis est homo, qui uiuet et non uidebit mortem, eruet
animam suam de manu inferni? Quis est iste, nisi substantia illa Israel ex semine Dauid, Christus Iesus?
De quo dicit apostolus, quod surgens a mortuis iam non moritur, &ltet&lg mors ei ultra non dominabitur.
Sic enim uiuet et non uidebit mortem, ut tamen mortuus fuerit, sed animam suam eruerit de manu inferni,
quo propter quorundam soluenda inferna uincla descenderat; eruerit autem potestate illa, de qua in
euangelio dicit: Potestatem habeo ponendi animam meam et potestatem habeo iterum sumendi eam.
[XII] Sed cetera psalmi huius, quae ita se habent: Vbi sunt miserationes tuae antiquae, Domine, quas
iurasti Dauid in ueritate tua? Memento, Domine, opprobrii seruorum tuorum, quod continui in sinu meo
multarum gentium; quod exprobrauerunt inimici tui, Domine. quod exprobrauerunt, commutationem
Christi tui, utrum ex persona dicta sint illorum Israelitarum, qui desiderabant reddi sibi promissionem,
quae facta est ad Dauid, an potius Christianorum, qui non secundum carnem, sed secundum spiritum sunt
Israelitae, merito quaeri potest. Dicta sunt quippe ista uel scripta tempore, quo fuit Aethan, de cuius
nomine titulum iste psalmus accepit; et idem tempus regni Dauid fuit; ac per hoc non diceretur: Vbi sunt
miserationes tuae. antiquae, Domine, quas iurasti Dauid in ueritate tua? nisi eorum personam in se
prophetia transfiguraret, qui longe postea futuri erant, quibus hoc tempus esset antiquum, quando regi
Dauid ista promissa sunt. Potest autem intellegi multas gentes, quando Christianos persequebantur,
exprobasse illis passionem Christi, quam scriptura commutationem uocat, quoniam moriendo inmortalis
est factus. Potest et commutatio Christi secundum hoc accipi exprobrata Israelitis, quia, cum eorum
speraretur futurus, factus est gentium, et hoc eis nunc exprobrant multae gentes, quae crediderunt in eum
per testamentum nouum, illis in uetustate remanentibus, ut ideo dicatur: Memento, Domine, opprobrii
seruorum tuorum, quia non eos obliuiscente, sed potius miserante Domino et ipsi post hoc opprobrium
credituri sunt. Sed ille, quem prius posui, conuenientior mihi sensus uidetur. Inimicis enim Christi, quibus
exprobratur, quod eos ad gentes transiens reliquerit Christus, incongrue uox ista coaptatur: Memento,
Domine, opprobrii seruorum tuorum; non enim serui Dei nuncupandi sunt tales Iudaei; sed eis uerba ista
conpetunt, qui, cum graues humilitates persecutionum pro Christi nomi ne paterentur, record a ri
potuerunt excelsum regnum semini Dauid fuisse prissum, et eius desiderio dicere, non desperando, sed
petendo quaerendo pulsando: Vbi sunt miserationes tuae antiquae, Domine, quas iurasti Dauid in ueritate
tua? Memento, Domine, opprobrii seruorum tuorum, quod continui in sinu meo multarum gentium (hoc
est, in interioribus meis patienter pertuli); quod exprobrauerunt inimici tui, Domine, quod exprobrauerunt,
commutationem Christi tui; non eam putantes commutationem &ltesse&lg, sed consumptionem. Quid est
autem: Memento, Domine, nisi ut miserearis et pro tolerata patienter humilitate mea reddas celsitudinem,
quam iurasti Dauid in ueritate tua? Si autem Iudaeis adsignemus haec uerba, illi serui Dei talia dicere
potuerunt, qui expugnata terrena Hierusalem, antequam Iesus Christus humanitus nasceretur, in
captiuitatem ducti sunt, intellegentes commutationem Christi, quia scilicet non per eum terrena
carnalisque felicitas, qualis paucis annis regis Salomonis apparuit, sed caelestis ac spiritalis esset fideliter
expectanda; quam tunc ignorans infidelitas gentium, cum Dei populum exultabat atque insultabat esse
captiuum, quid aliud quam Christi commutationem, sed scientibus nesciens, exprobrabat? Et ideo quod
sequitur, ubi psalmus iste concluditur: Benedictio Domini in aeternum: fiat, fiat, uniuerso populo Dei ad
caelestem Hierusalem pertinenti siue in illis, qui latebant in testamento uetere, antequam reuelaretur
nouum, siue in his, qui iam testamento nouo reuelato manifeste pertinere cernuntur ad Christum, satis
congruit. Benedictio quippe Domini in semine Dauid non ad aliquod tempus, qualis diebus Salomonis
apparuit, sed in aeternum speranda, est, in qua certissima spe dicitur: Fiat, fiat. Illius enim spei est
confirmatio uerbi huius iteratio. Hoc ergo intellegens Dauid ait in secundo regnorum libro, unde ad istum
psalmum digressi sumus: Et locutus es pro domo serui tui in longinquum. Ideo autem post paululum ait:
Nunc incipe et benedic domum serui tui usque in aeternum et cetera, quia tunc geniturus erat filium, ex
quo progenies eius duceretur ad Christum, per quem futura erat domus eius aeterna eademque domus Dei.