[Pr] Gloriosissimam ciuitatem Dei siue in hoc ... - testielettronici.org

intellegamus hanc uitam de peccato illo nimis nefario, quod in paradiso perpetratum est, factam nobis
esse poenalem totumque, quod nobiscum agitur per testamentum nouum, non pertinere nisi ad noui
saeculi hereditatem nouam, ut hic pignore accepto illud cuius hoc pignus est suo tempore consequamur,
nunc autem ambulemus in spe et proficientes de die in diem spiritu facta carnis mortificemus. Nouit enim
Dominus qui sunt eius; et quotquot spritu Dei aguntur, hi filii sunt Dei, sed gratia, non natura. Vnicus
enim natura Dei filius propter nos misericordia factus est hominis filius, ut nos, natura filii hominis, filii
Dei per illum gratia fieremus. Manens quippe ille inmutabilis naturam nostram, in qua nos susciperet,
suscepit a nobis et tenax diuinitatis suae nostrae infirmitatis particeps factus est; ut nos in melius
commutati, quod peccatores mortalesque sumus, eius inmortalis et iusti participatione amittamus et, quod
in natura nostra bonum fecit, impletum summo bono in eius naturae bonitate seruemus. Sicut enim per
unum hominem peccantem in hoc tam graue malum deuenimus, ita per unum hominem eundemque
Deum iustificantem ad illud bonum tam sublime ueniemus. Nec quisquam se debet ab isto ad illum
transisse confidere, nisi cum ibi fuerit, ubi temptatio nulla erit; nisi pacem tenuerit, quam belli huius, in
quo caro concupiscit aduersus spiritum et spiritus aduersus carnem, multis et uariis certaminibus quaerit.
Hoc autem bellum numquam ullum esset, si natura humana per liberum arbitrium in rectitudine, in qua
facta est, perstitisset. Nunc uero quae pacem felix cum Deo habere noluit, secum pugnat infelix, et cum
sit hoc malum miserabile, melius est tamen quam priora uita huius. Melius confligitur quippe cum uitiis,
quam sine ulla conflictione dominantur. Melius est, inquam, bellum cum spe pacis aeternae quam sine
ulla liberationis cogitatione captiuitas. Cupimus quidem etiam hoc bello carere et ad capessemdam
ordinatissimam pacem, ubi firmissima stabilitate potioribus inferiora subdantur, igne diuini amoris
accendimur Sed si (quod absit) illius tanti boni spes nulla esset, malle debuimus in huius conflictationis
molestia remanere quam uitiis in nos dominationem non eis resistendo permittere.
[XVI] Verum tanta est Dei misericordia in uasa misericordiae, quae praeparauit in gloriam, ut etiam
prima hominis aetas, id est infantia, quae sine ullo renisu subiacet carni, et secunda, quae pueritia
nuncupatur, ubi nondum ratio suscepit hanc pugnam et fere sub omnibus uitiosis delectationibus iacet,
quia, licet fari iam ualeat et ideo infantiam transisse uideatur, nondum in ea est praecepti capax infirmitas
mentis, si sacramenta Mediatoris acceperit, etiamsi hanc in eis annis uitam finiat, translata scilicet a
potestate tenebrarum in regnum Christi non solum poenis non praeparetur aeternis, sed ne ulla quidem
post mortem purgatoria tormenta patiatur. Sufficit enim sola spiritalis regeneratio, ne post mortem obsit
quod carnalis generatio cum morte contraxit. Cum autem uentum fuerit ad aetatem, quae praeceptum iam
capit et subdi potest legis imperio, suscipiendum est bellum contra uitia et gerendum acriter, ne ad
damnabilia peccata perducat. Et si quidem nondum uictoriarum consuetudine roborata sunt, facilius
uincuntur et cedunt; si autem uincere atque imperare consuerunt, laboriosa difficultate superantur. Neque
id fit ueraciter atque sinceriter nisi uerae delectatione iustitiae; haec est autem in fide Christi. Nam si lex
iubens adsit et spiritus iuuans desit, per ipsam prohibitionem desiderio crescente atque uincente peccati
etiam reatus praeuaricationis accedit. Nonnumquam sane apertissima uitia aliis uitiis uincuntur occultis,
quae putantur esse uirtutes, in quibus regnat superbia et quaedam sibi placendi altitudo ruinosa. Tunc
itaque uicta uitia deputanda sunt, cum Dei amore uincuntur, quem nisi Deus ipse non donat nec aliter nisi
per mediatorem Dei et hominum, hominem Christum Iesum, qui factus est particeps mortalitatis nostrae,
ut nos participes faceret diuinitatis suae. Paucissimi autem sunt tantae felicitatis, ut ab ipsa ineunte
adulescentia nulla damnabilia peccata committant uel in flagitiis uel in facinoribus uel in nefariae
cuiusquam impietatis errore, sed magna spiritus largitate opprimant, quidquid eis posset carnali
delectatione dominari. Plurimi uero praecepto legis accepto, cum prius uicti fuerint praeualentibus uitiis
et praeuaricatores eius effecti, tunc ad gratiam confugiunt adiuuantem, qua fiant et amarius paenitendo et
uehementius pugnando prius Deo subdita atque ita carni praeposita mente uictores. Quisquis igitur cupit
poenas euadere sempiternas, non solum baptizetur, uerum etiam iustificetur in Christo, ac sic uere
transeat a diabolo ad Christum. Purgatorias autem poenas nullas futuras opinetur, nisi ante illud ultimum
tremendumque iudicium. Nequaquam tamen negandum est etiam ipsum aeternum ignem pro diuersitate
meritorum quamuis malorum aliis leuiorem, aliis futurum esse grauiorem, siue ipsius uis atque arbor pro
poena digna cuiusque uarietur, siue ipse aequaliter ardeat sed non aequali molestia sentiatur.
[XVII] Nunc iam cum misericordibus nostris agendum esse uideo et pacifice disputandum, qui uel
omnibus illis hominibus, quos iustissimus iudex dignos. gehennae supplicio iudicabit, uel quibusdam
eorum nolunt credere poenam sempiternam futuram, sed post certi temporis metas pro cuiusque peccati
quantitate longioris siue breuioris eos inde existimant liberandos. Qua in re misericordior profecto fuit