[Pr] Gloriosissimam ciuitatem Dei siue in hoc ... - testielettronici.org

numquid pietatem? numquid interioris hominis bona, qui est ante Deum diues? Hae sunt opes
Christianorum, quibus opulentus dicebat apostolus: Est autem quaestus magnus pietas cum sufficientia.
NIhil enim intulimus in hunc mundum, sed nec auferre aliquid possumus. Habentes autem uictum et
tegumentum his contenti sumus. Nam qui uolunt diuites fieri, incidunt in temptationem et laqueum et
desideria multa &ltstulta> et noxia, quae mergunt homines in interitum et perditionem. Radix enim est
omnium malorum auaritia, quam quidam adpetentes a fide pererrauerunt et inseruerunt se doloribus
multis.
Quibus ergo terrenae diuitiae in illa uastatione perierunt, si eas sic habebant, quem ad modum ab isto foris
paupere, intus diuite audierant, id est, si mundo utebantur tamquam non utentes, potuerunt dicere, quod
ille grauiter temptatus et minime superatus: Nudus exiui de utero matris meae, nudus reuertar in terram.
Dominus dedit, Dominus abstulit, sicut Domino placuit, ita factum est; sit nomen Domini benedictum; ut
bonus eruus magnas facultates haberet ipsam sui Domini uoluntatem, cui pedisequus mente ditesceret,
nec contristaretur eis rebus uiuens relictus, quas cito fuerat moriens relicturus. Illi autem infirmiores, qui
terrenis his bonis, quamuis ea non praeponerent Christo, aliquantula tamen cupiditate cohaerebant,
quantum haec amando peccauerint, perdendo senserunt. Tantum quippe doluerunt, quantum se doloribus
inseruerant, sicut apostolum dixisse supra commemoraui. Oportebat enim ut eis adderetur etiam
experimentorum disciplina, a quibus tam diu fuerat neglecta uerborum. Nam cum dixit apostolus: Qui
uolunt diuites fieri, incidunt in temptationem et cetera, profecto in diuitiis cupiditatem reprehendit, non
facultatem, quoniam praecepit alibi dicens: Praecipe diuitibus huius mundi non superbe sapere neque
sperare in incerto diuitiarum, sed in Deo uiuo, qui praestat nobis omnia abundanter ad fruendum: bene
faciant, diuites sint in operibus bonis, facile tribuant, communicent, thesaurizent sibi fundamentum
bonum in futurum, ut adprehendant ueram uitam. Haec qui de suis diuitiis faciebant, magnis sunt lucris
leuia damna solati plusque laetati ex his, quae facile tribuendo tutius seruauerunt, quam contristati ex his,
quae timide retinendo facilius amiserunt. Hoc enim potuit in terra perire, quod piguit inde transferre. Nam
qui receperunt consilium Domini sui dicentis: Nolite uobuis condere thesauros in terra, ubi tinea et rubigo
exterminant et ubi fures effodiunt et furantur; sed thesaurizate uobis thesaurum in caelo, quo fur non
accedit neque tinea corrumpit; ubi enim est thesaurus tuus, illic erit et cor tuum, tribulationis tempore
probauerunt quam recte sapuerint non contemnendo ueracissimum praeceptorem et thesauri sui
fidelissimum inuictissimumque custodem. Nam si multi gauisi sunt ibi se habuisse diuitias suas, quo
contigit ut hostis non accederet: quanto certius et securius gaudere potuerunt, qui monitu Dei sui illuc
migrauerunt, quo accedere omnino non posset! Vnde Paulinus noster, Nolensis episcopus, ex
opulentissimo diuite uoluntate pauperrimus et copiosissime sanctus, quando et ipsam Nolam barbari
uastauerunt, cum ab eis teneretur, sic in corde suo, ut ab eo postea cognouimus, precabatur: "Domine, non
excrucier propter aurum et argentum; ubi enim sint omnia mea, tu scis." Ibi enim habebat omnia sua, ubi
eum condere et thesaurizare ille monstrauerat, qui haec mala mundo uentura praedixerat. Ac per hoc qui
Domino suo monenti oboedierant, ubi et quo modo tehesaurizare deberent, nec ipsas terrenas diuitias
barbaris incursantibus amiserunt. Quos autem non oboedisse paenituit, quid de talibus rebus faciendum
esset, si non praecedente sapientia, certe consequente experientia didicerunt.
At enim quidam boni etiam Christiani tormentis excruciati sunt, ut bona sua hostibus proderent. Illi uero
nec prodere nec perdere potuerunt bonum, quo ipsi boni erant. Si autem torqueri quam mammona
iniquitatis prodere maluerunt, boni non erant. Admonendi autem fuerant, qui tanta patiebantur pro auro,
quanta essent sustinenda pro Christo, ut eum potius diligere discerent, qui pro se passos aeterna felicitate
ditaret, non aurum et argentum, pro quo pati miserrimum fuit, seu mentiendo occultaretur, seu uerum
dicendo proderetur. Namque inter tormenta nemo Christum confitendo amisit, nemo aurum nisi negando
seruauit. Quocirca utiliora erant fortasse tormenta, quae bonum incorruptibile amandum docebant, quam
illa bona, quae sine ullo utili fructu dominos sui amore torquebant.
Sed quidam etiam non habentes quod proderent, dum non creduntur, torti sunt. Et hi forte habere
cupiebant nec sancta uoluntate pauperes erant; quibus demonstrandum fuit non facultates, sed ipsas
cupiditates talibus dignas esse cruciatibus. Si uero uitae melioris proposito reconditum aurum
argentumque non habebant, nescio quidem utrum cuiquam talium acciderit, ut dum habere creditur
torqueretur: uerum tamen etiamsi accidit, profecto, qui inter illa tormenta paupertatem sanctam
confitebatur, Christum confitebatur. Quapropter etsi non meruit ab hostibus credi, non potuit tamen
sanctae paupertatis confessor sine caelesti mercede torqueri.
Multos, inquiunt, etiam Christianos fames diuturna uastauit. Hoc quoque in usus suos boni fideles pie