[Pr] Gloriosissimam ciuitatem Dei siue in hoc ... - testielettronici.org

terris, ut ad eas nulla uideatur natare potuisse bestiarum. Quod si homines eas captas secum aduexerunt et
eo modo ubi habitabant earum genera instituerunt uenandi studio, fieri potuisse incredibile non est;
quamuis iussu Dei siue permissu etiam opere angelorum negandum non sit potuisse transferri. Si uero
terra exortae sunt secundum originem primam, quando dixit Deus: Producat terra animam uiuam, multo
clarius apparet non tam reparandorum animalium causa quam figurandarum uariarum gentium propter
ecclesiae sacramentum in arca fuisse omnia genera, si in insulis, quo transire non possent, multa animalia
terra produxit.
[VIII] Quaeritur etiam, utrum ex filiis Noe uel potius ex illo uno homine, unde etiam ipsi extiterunt,
propagata esse credendum sit quaedam monstrosa hominum genera, quae gentium narrat historia, sicut
perhibentur quidam unum habere oculum in fronte media, quibusdam plantas uersas esse post crura,
quibusdam utriusque sexus esse naturam et dextram mammam uirilem, sinistram muliebrem, uicibusque
inter se coeundo et gignere et parere; aliis ora non esse eosque per nares tantummodo halitu uiuere, alios
statura esse cubitales, quos Pygmaeos a cubito Graeci uocant, alibi quinquennes concipere feminas et
octauum uitae annum non excedere. Item ferunt esse gentem, ubi singula crura in pedibus habent nec
poplitem flectunt, et sunt mirabilis celeritatis; qu os Sciopodas uocant, quod per aestum in terra iacentes
resupini umbra se pedum protegant; quosdam sine ceruice oculos habentes in umeris, et cetera hominum
uel quasi hominum genera, quae in maritima platea Carthaginis musiuo picta sunt, ex libris deprompta
uelut curiosioris historiae. Quid dicam de Cynocephalis, quorum canina capita atque ipse latratus magis
bestias quam homines confitetur? Sed omnia genera hominum, quae dicuntur esse, credere non est
necesse. Verum quisquis uspiam nascitur homo, id est animal rationale mortale, quamlibet nostris
inusitatam sensibus gerat corporis formam seu colorem siue motum siue sonum siue qualibet ui, qualibet
parte, qualibet qualitate naturam: ex illo uno protoplasto originem ducere nullus fidelium dubitauerit.
Apparet tamen quid in pluribus natura obtinuerit et quid sit ipsa raritate mirabile.
Qualis autem ratio redditur de monstrosis apud nos hominum partubus, talis de monstrosis quibusdam
gentibus reddi potest. Deus enim creator est omnium, qui ubi et quando creari quid oporteat uel
oportuerit, ipse nouit, sciens uniuersitatis pulchritudinem quarum partium uel similitudine uel diuersitate
contexat. Sed qui totum inspicere non potest, tamquam deformitate partis offenditur, quoniam cui
congruat et quo referatur ignorat. Pluribus quam quinis digitis in manibus et pedibus nasci homines
nouimus; et haec leuior est quam ulla distantia; sed tamen absit, ut quis ita desipiat, ut existimet in
numero humanorum digitorum errasse Creatorem, quamuis nesciens cur hoc fecerit. Ita etsi maior
diuersitas oriatur, scit ille quid egerit, cuius opera iuste nemo reprehendit. Apud Hipponem Zaritum est
homo quasi lunatas habens plantas et in eis binos tantummodo digitos, similes et manus. Si aliqua gens
talis esset, illi curiosae atque mirabili adderetur historiae. Num igitur istum propter hoc negabimus ex illo
uno, qui primus creatus est, esse propagatum? Androgyni, quos etiam Hermaphroditos nuncupant,
quamuis ad modum rari sint, difficile est tamen ut temporibus desint, in quibus sic uterque sexus apparet,
ut, ex quo potius debeant accipere nomen, incertum sit; a meliore tamen, hoc est a masculino, ut
appellarentur, loquendi consuetudo praeualuit. Nam nemo umquam Androgynaecas aut Hermaphroditas
nuncupauit. Ante annos aliquot, nostra certe memoria, in Oriente duplex homo natus est superioribus
membris, inferioribus simplex. Nam duo erant capita, duo pectora, quattuor manus, uenter autem unus, et
pedes duo, sicut uni homini; et tamdiu uixit, ut multos ad eum uidendum fama contraheret. Quis autem
omnes commemorare possit humanos fetus longe dissimiles his, ex quibus eos natos esse certissimum
est? Sicut ergo haec ex illo uno negari non possunt originem ducere, ita quaecumque gentes in
diuersitatibus corporum ab usitato naturae cursu, quem plures et prope omnes tenent, uelut exorbitasse
traduntur, si definitione illa includuntur, ut rationalia animalia sint atque mortalia, ab eodem ipso uno
primo patre omnium stirpem trahere confitendum est, si tamen uera sunt quae de illarum nationum
uarietate et tanta inter se atque nobiscum diuersitate traduntur. Nam et simias et cercopithecos et sphingas
si nesciremus non homines esse, sed bestias, possent illi historici de sua curiositate gloriantes uelut gentes
aliquas hominum nobis inpunita uanitate mentiri. Sed si homines sunt, de quibus illa mira conscripta sunt:
quid, si propterea Deus uoluit etiam nonnullas gentes ita creare, ne in his monstris, quae apud nos oportet
ex hominibus nasci, eius sapientiam, qua naturam fingit humanam, uelut artem cuiuspiam minus perfecti
opificis, putaremus errasse? Non itaque nobis uideri debet absurdum, ut, quem ad modum in singulis qu
ibus que gentibus quaedam monstra sunt hominum, ita in uniuerso genere humano quaedam monstra sint
gentium. Quapropter ut istam quaestionem pedetemtim cauteque concludam: aut illa, quae talia de
quibusdam gentibus scripta sunt, omnino nulla sunt; aut si sunt, homines non sunt; aut ex Adam sunt, si