[Pr] Gloriosissimam ciuitatem Dei siue in hoc ... - testielettronici.org

Domini iudicabitur omnis terra et in gladio eius omnis caro; multi uulnerati erunt a Domino. Siue igne
siue tempestate siue gladio poenam iudicii significat; quando quidem ipsum Dominum quasi ignem dicit
esse uenturum, eis profecto quibus poenalis erit eius aduentus. Currus uero eius (nam pluraliter dicti sunt)
angelica ministeria non inconuenienter accipimus. Quod autem ait omnem terram et omnem carnem in
eius igne et gladio iudicari, non etiam hic spiritales intellegamus et sanctos, sed terrenos atque carnales,
de qualibus dictum est: Qui terrena sapiunt, et: Sapere secundum carnem mors est; et quales omnino caro
appellantur a Domino, ubi dicit: Non permanebit spiritus meus, in hominibus istis, quoniam caro sunt.
Quod uero hic positum est: Multi uulnerati erunt a Domino, isto fiet uulnere mors secunda. Potest quidem
et ignis et gladius et uulnus accipi in bono. Nam et ignem Dominus uelle se dixit mittere in mundum, et
uisae sunt illis linguae diuisae uelut ignis, quando uenit Spiritus sanctus, et: Non ueni, inquit idem
Dominus, pacem mittere in terram, sed gladium, et sermonem Dei dicit scriptura gladium bis acutum
propter aciem geminam testamentorum duorum, et in cantico canticorum caritate se dicit sancta ecclesia
uulneratam, uelut amoris impetu sagittatam. Sed hic cum legimus uel audimus ultorem Dominum esse
uenturum, quem ad modum haec intellegenda sint, clarum est.
Deinde breuiter commemoratis eis, qui per hoc iudicium consumentur, sub figura ciborum in lege uetere
uetitorum, a quibus se non abstinuerunt, peccatores impiosque significans recapitulat ab initio gratiam
noui testamenti a primo Saluatoris aduentu usque ad ultimum iudicium, de quo nunc agimus, perducens
finiensque sermonem. Narrat namque Dominum dicere se uenire, ut congreget omnes gentes, easque
uenturas et uisuras eius gloriam. Omnes enim, sicut dicit apostolus, peccauerunt et egent gloria Dei. Et
relicturum se dicit super eos signa, quae utique mirantes credant in eum; et emissurum ex illis saluatos in
gentes diuersas et longinquas insulas, quae non audierunt nomen eius neque uiderunt eius gloriam; et
adnuntiaturos gloriam eius in gentibus et adducturos fratres istorum, quibus loquebatur, id est in fide sub
Deo Patre fratres Israelitarum electorum; adducturos autem ex omnibus gentibus munus Domino in
iumentis et uehiculis (quae iumenta et uehicula bene intelleguntur adiutoria esse diuina per cuiusque
generis ministeria Dei, uel angelica uel humana) in sanctam ciuitatem Hierusalem, quae nunc in sanctis
fidelibus est diffusa per terras. Vbi enim diuinitus adiuuantur, ibi credunt, et ubi credunt, ibi ueniunt.
Comparauit autem illos Dominus tamquam per similitudinem filiis Israel offerentibus ei suas hostias cum
psalmis in domo eius, quod ubique iam facit ecclesia; et promisit ab ipsis se accepturum sibi sacerdotes et
Leuitas; quod nihilo minus fieri nunc uidemus. Non enim ex genere carnis et sanguinis, sicut erat primum
secundum ordinem Aaron; sed, sicut oportebat in testamento nouo, ubi secundum ordinem Melchisedech
summus sacerdos est Christus, pro cuiusque merito, quod in eum gratia diuina contulerit, sacerdotes et
Leuitas eligi nunc uidemus, qui non isto nomine, quod saepe adsequuntur indigni, sed ea, quae non est
bonis malisque communis, sanctitate pensandi sunt.
Haec cum de ista, quae nunc inpertitur ecclesiae, perspicua nobisque notissima Dei miseratione dixisset,
promisit et fines, ad quos per ultimum iudicium facta bonorum malorumque discretione uenietur, dicens
per prophetam, uel de Domino dicens ipse propheta: Quo modo enim caelum nouum et terra noua
manebit coram me, dicit Dominus, sic stabit semen uestrum et nomen uestrum, et erit mensis ex mense et
sabbatum ex sabbato. Veniet omnis caro in conspectu meo adorare in Hierusalem, dixit Dominus; et
egredientur et uidebunt membra hominum, qui praeuaricati sunt in me. Vermis eorum non morietur, et
ignis eorum non extinguetur, et erunt uisui omni carni. Ad hoc iste propheta terminauit librum, ad quod
terminabitur saeculum. Quidam sane non interpretati sunt: Membra hominum, sed cadauera uirorum, per
cadauera significantes euidentem corporum poenam; quamuis cadauer nisi caro exanimis non soleat
nuncupari, illa uero animata erunt corpora, alioquin nulla poterunt sentire tormenta; nisi forte, quia
mortuorum erunt corpora, id est eorum, qui in secundam mortem cadent, ideo non absurde etiam cadauera
dici possunt. Vnde est et illud, quod ab eodem propheta dictum iam supra posui: Terra uero impiorum
cadet. Quis autem non uideat a cadendo esse appellata cadauera? Virorum autem pro eo posuisse illos
interpretes, quod est " hominum ", manifestum est. Neque enim quisquam dicturus est praeuaricatrices
feminas in illo supplicio non futuras; sed ex potiore, praesertim de quo femina facta est, uterque sexus
accipitur. Verum, quod ad rem maxime pertinet, cum et in bonis dicitur: Veniet omnis caro, quia ex omni
genere hominum populus ille constabit (non enim omnes homines ibi erunt, quando in poenis plures
erunt), --- sed, ut dicere coeperam, cum et in bonis caro et in malis membra uel cadauera nominantur:
profecto post resurrectionem carnis, cuius fides his rerum uocabulis omnino firmatur, illud, quo boni et
mali suis finibus dirimentur, futurum esse iudicium declaratur.
[XXII] Sed quo modo egredientur boni ad uidendas poenas malorum? Numquid corporis motu beatas illas