[Pr] Gloriosissimam ciuitatem Dei siue in hoc ... - testielettronici.org

Haec Varro non credit, ne deorum naturae seu moribus credat incongrua; et tamen non fabulosam, sed
historicam rationem de Athenarum uocabulo reddens tantam Neptuni et Mineruae litem suis litteris
inserit, de cuius nomine potius illa ciuitas uocaretur, ut, cum prodigiorum ostentatione contenderent, inter
eos iudicare nec Apollo consultus auderet, sed deorum iurgium finiendum, sicut memoratarum trium
dearum ad Paridem Iuppiter, ita et iste ad homines mitteret, ubi uinceret Minerua suffragiis et in poena
suarum suffragatricium uinceretur, quae in aduersariis suis uiris obtinere Athenas potuit, et amicas suas
feminas Athenaeas habere non potuit. His temporibus, ut Varro scribit, regnante Atheniensibus Cranao,
successore Cecropis, ut autem nostri Eusebius et Hieronymus, adhuc eodem Cecrope permanente,
diluuium fuit, quod appellatum est Deucalionis, eo quod ipse regnabat in earum terrarum partibus, ubi
maxime factum est. Hoc autem diluuium nequaquam ad Aegyptum atque ad eius uicina peruenit.
[XI] Eduxit ergo Moyses ex Aegypto populum Dei nouissimo tempore Cecropis Atheniensium regis, cum
apud Assyrios regnaret Ascatades, apud Sicyonios Marathus, apud Argiuos Triopas. Educto autem populo
in monte Sina diuinitus acceptam tradidit legem, quod uetus dicitur testamentum, quia promissiones
terrenas habet, et per Iesum Christum futurum fuerat testamentum nouum, quo regnum caelorum
promitteretur. Hunc enim ordinem seruari oportebat, sicut in uno quoque homine, qui in Deum proficit, id
agitur, quod ait apostolus, ut non sit prius quod spiritale est; sed quod animale, postea spiritale; quoniam
sicut dicit et uerum est, primus homo de terra, terrenus; secundus homo de caelo. Rexit autem populum
Moyses per annos quadraginta in deserto et mortuus est annorum centum et uiginti, cum Christum etiam
ipse prophetasset per figuras obseruationum carnalium in tabernaculo et sacerdotio et sacrificiis aliisque
mysticis plurimisque mandatis. Moysi successit Iesus Naue et in terra promissionis Introductum populum
conlocauit ex auctoritate diuina debellatis gentibus, a quibus eadem loca tenebantur. qui cum populum
rexisset post mortem Moysi uiginti et septem annos, etiam ipse defunctus est regnante apud Assyrios
octauo decimo Amynta, apud Sicyonios sexto decimo Corace, apud Argiuos decimo Danao, apud
Athenienses quarto Erichthonio.
[XII] Per haec tempora, id est ab exitu Israel ex Aegypto usque ad mortem Iesu Naue, per quem populus
idem terram promissionis accepit, sacra sunt instituta diis falsis a regibus Graeciae, quae memoriam
diluuii et ab eo liberationis hominum uitaeque tunc aerumnosae modo ad alta, modo ad plana migrantium
sollemni celebritate reuocarunt. Nam et Lupercorum per sacram uiam ascensum atque descensum sic
interpretantur, ut ab eis significari dicant homines, qui propter aquae inundationem summa montium
petiuerunt et rursus eadem residente ad ima redierunt. His temporibus Dionysum, qui etiam Liber pater
dictus est et post mortem deus habitus, uitem ferunt ostendisse in Attica terra hospiti suo. Tunc Apollini
Delphico instituti sunt ludi musici, ut placaretur ira eius, qua putabant adflictas esse sterilitate Graeciae
regiones, quia non defenderint templum eius, quod rex Danaus, cum easdem terras bello inuasisset,
incendit. Hos autem ludos ut instituerent, oraculo sunt eius admoniti. In Attica uero rex Erichthonius ei
ludos primus instituit, nec ei tantum, sed etiam Mineruae, ubi praemium uictoribus oleum ponebatur,
quod eius fructus inuentricem Mineruam, sicut uini Liberum tradunt. Per eos annos a rege Xantho
Cretensium, cuius apud alios aliud nomen inuenimus, rapta perbibetur Europa, et inde geniti
Rhadamanthus, Sarpedon et Minos, quos magis ex eadem muliere filios Iouis esse uulgatum est. Sed
talium deorum cultores illud, quod de rege Cretensium diximus, historicae ueritati, hoc autem, quod de
Ioue poetae cantant, theatra concrepant, populi celebrant, uanitati deputant fabularum, ut esset unde ludi
fierent placandis numinibus etiam falsis eorum criminibus. His temporibus Hercules in Syria clarus
habebatur; sed nimirum alius, non ille, de quo supra locuti sumus. Secretiore quippe historia plures fuisse
dicuntur et Liberi patres et Hercules. Hunc sane Herculem, cuius ingentia duodecim facta numerant, inter
quae Antaei Afri necem non commemorant, quod ea res ad alterum Herculem pertinet, in Oeta monte a se
ipso incensum produnt suis litteris, cum ea uirtute, qua multa subegerat, morbum tamen, quo languebat,
sustinere non posset. Illo tempore uel rex uel potius tyrannus Busiris suis diis suos hospites immolabat,
quem filium perhibent fuisse Neptuni ex matre Libya, filia Epaphi. Verum non credatur hoc stuprum
perpetrasse Neptunus, ne dii accusentur; sed poetis et theatris ista tribuantur, ut sit unde placentur.
Erichthonii regis Atheniensium, cuius nouissimis annis Iesus Naue mortuus reperitur, Vulcanus et
Minerua parentes fuisse dicuntur. Sed quoniam Mineruam uirginem uolunt, in amborum contentione
Vulcanum commotum effudisse aiunt semen in terram atque inde homini nato ob eam causam tale
inditum nomen. Graeca enim lingua *e)/ris contentio, *xqw\n terra est, ex quibus duobus compositum
uocabulum est Erichthonius. Verum, quod fatendum est, refellunt et a suis diis repellunt ista doctiores,
qui hanc opinionem fabulosam hinc exortam ferunt, quia in templo Vulcani et Mineruae, quod ambo