I. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler ...

Şekil 3. Sağlık kurumunun iç organizasyonu
Sağlık bakım sisteminde, farklı hastalık ve olgular için farklı düzeylerde bakım
verecek sağlık hizmet sağlayıcılarının bütünleşik olarak organizasyonu, kesintisiz
sağlık bakımı (continuum of care) olarak tanımlanmaktadır. Kesintisiz sağlık bakım
yelpazesi koruyucu sağlık hizmetlerinden uzun süreli bakıma kadar farklı bakım
türlerinin entegrasyonu olarak kavramsallaştırmıştır (Şekil 4) (Aday vd., 2004: 7).
Şekil 4. Kesintisiz sağlık bakımı
Olgu nitelikleri açısından, sistemin performansını ölçerken en yaygın kullanılan
ayrım akut, kronik, acil ve evde bakım ayrımıdır. Ancak sağlık bakım süreçleri gelişip
uzmanlaştıkça, bunların dışında subakut, konvalesan, meskende bakım ve yardımlı
yaşam gibi yeni bakım türleri ortaya çıkmakta ve bu farklılaşan türler için farklı
performans programları ve ayrımlaşmış politikalar uygulanmaktadır (Penney ve
Henry, 2008: 31).
Son yıllarda, kesintisiz sağlık bakımı sürecinin bütününde, bilinen en iyi bakım
uygulamalarının, en az çeşitlilik gösterecek şekilde uygulanmasını hedefleyen
hastalık yönetimi (disease management) temel çalışma alanlarından birisi haline
gelmiştir (Bernard, 2000: 23). ABD’de hastalık yönetimi alanındaki çalışmalar
bulaşıcı hastalık yönetiminden kronik hastalık yönetimine kaymış, kronik hastalıkları
daha iyi yönetebilmek için, bakım süreci ve sonuçlarına yönelik performans
ölçütleri geliştirilmiştir (Akıncı vd., 2004: 285). Bu kapsamda, Disease Management
Association of America (DMAA)’nın, American Healthways ve Improving Chronic
Illness Care, JCAHO’nun Disease-Specific Care (DSC) sertifikasyon programları
bulunmaktadır (Mowll, 2003:547). Ayrıca iskemik kalp hastalıkları, astım, diabet ve
kronik obstrüktif akciğer hastalığına (KOAH) yönelik hastalık yönetimi programları
da bulunmaktadır (Zajac, 2004: 212).
182