17.03.2014 Views

I. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler ...

I. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler ...

I. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

obviously in<strong>ve</strong>stigated. This study has a substantial contribution for budget planners<br />

in the process of hospital budget planning.<br />

Key Words: Hospital Budget, Budget Planning, Hospital Efficiency<br />

1. GİRİŞ<br />

Sağlık hizmetleri konusunda hızla artan ihtiyaç <strong>ve</strong> beklentiler karşısında hastaneler<br />

mevcut kaynaklarıyla en yüksek faydayı ulaşmayı temel prensipleri haline getirmişlerdir.<br />

Bu bağlamda hastanelerde etkin kaynak kullanımı en önemli argümanlardan birisi<br />

konumundadır. Bu durumun en temel sebebi ise kısıtlı kaynaklarla en yüksek çıktıyı<br />

elde etme çabasıdır. Bu noktada hastanelerin değerlendirmesi gereken <strong>ve</strong> birbiri ile<br />

doğrudan ilişkili olan “<strong>ve</strong>rimlilik” <strong>ve</strong> “finansal kaynak planlaması” etkileşimi ortaya<br />

çıkmaktadır (Ernst <strong>ve</strong> Szczesny, 2008).<br />

Hastanelerin <strong>ve</strong>rimliliklerini arttırma çabaları özellikle Sağlık Bakanlığı’na bağlı<br />

hastanelerde 90’ların sonunda başlayıp 2000’li yıllarda hız kazanan iyileştirme<br />

çalışmaları <strong>ve</strong> gerçekleştirilen reformlarla günümüzde de sürdürülmektedir (Aydın <strong>ve</strong><br />

Demir, 2006). En genel anlamıyla girdilerini çıktılara dönüştürme sürecindeki başarı<br />

oranını temsil eden <strong>ve</strong>rimlilik, mevcut kaynaklarını optimum seviyede kullanması<br />

belki de en önemli prensiplerinden biri olan hastaneler açısından büyük önem<br />

taşımaktadır. Hastane <strong>ve</strong>rimliliğinin değerlendirilmesinde önem <strong>ve</strong>rilmesi gereken<br />

en önemli konu hastanelerin kullandıkları kaynakları <strong>ve</strong> buna karşılık elde ettikleri<br />

faydaları doğru bir şekilde tanımlayabilmektir.<br />

Öte yandan hastanelerin finansal kaynak planlamasını <strong>ve</strong> spesifik olarak bütçe<br />

planlamasını ne kadar etkin bir şekilde gerçekleştirdiği konusu da <strong>ve</strong>rimlilik üzerinde<br />

doğrudan etkiye sahiptir (Hammerman <strong>ve</strong> Greenberg, 2009). Çünkü finansal<br />

kaynaklarının dışında hastaneler mevcut fiili <strong>ve</strong> beşeri imkanlarıyla en yüksek<br />

faydaya ulaşsalar dahi uzun vadede bütçelerini kullanma başarıları, <strong>ve</strong>rimliliklerini<br />

doğrudan etkileme potansiyeline sahiptir. Bu etkiyi ortaya çıkarmak için bu çalışma<br />

kapsamında Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerin <strong>ve</strong>rimlilikleri <strong>ve</strong> hastane bütçeleri<br />

ilişkisi değerlendirilmektedir. Hastane bütçesi (i) personel bütçesi, (ii) cari bütçe<br />

<strong>ve</strong> (iii) yatırım bütçesi olarak üç alt boyuta ayrılmış <strong>ve</strong> Sağlık Bakanlığı’na bağlı<br />

devlet hastaneleri <strong>ve</strong> eğitim araştırma hastanelerinin 2002-2006 yılları arasındaki<br />

<strong>ve</strong>rimlilikleri üzerine etkisi çalışma kapsamında değerlendirilmiştir.<br />

Hastaneler birden çok kaynağı kullanarak yine birden çok faydaya ulaşmaktadırlar.<br />

Bu sebeple hastane <strong>ve</strong>rimliliğinin değerlendirilmesinde çoklu girdi <strong>ve</strong> çıktıyı<br />

aynı anda analiz edebilme özelliğine sahip Veri Zarflama Analizi (VZA) yöntemi<br />

kullanılmıştır. Buna ek olarak kullanılan regresyon analizleri ile bütçe <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rimlilik<br />

ilişkisi incelenmiştir. Ayrıca devlet hastanelerinde <strong>ve</strong> eğitim araştırma hastanelerinde<br />

kullandıkları kaynaklara bağlı olarak <strong>ve</strong>rimsizlik sebepleri detaylı bir şekilde incelenmiş<br />

<strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rimsizlik sebeplerinin bütçeyle olan ilişkisi de analiz edilmiştir.<br />

398

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!