I. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler ...

5. SONUÇ
Hastane harcamaları yıllar içinde artış eğilimi göstermekle beraber, bu artışın
kompozisyonu maliyet etkin değildir. Tablo 1 incelendiğinde toplam hastane
gelirleri içinde hastane harcamalarında anlamlı bir değişiklik olmamıştır. Hastanenin
gelir-gider dengeleri verimli işletmecilik anlayışıyla hassasiyetle takip edilir hâle
gelmiştir.
Performansa dayalı ek ödeme başladığı yılla öncesi değerlendiğinde hastane hizmet
sunumunda rakamsal olarak önemli değişiklik olmuştur. Performans uygulamasından
önce 2002 yılı baz alındığında 2003 yılında yatan hasta sayısında bir önceki yıla
göre % 3 civarında bir artış olurken, 2004 yılında %30 gibi önemli bir oranda artış
meydana gelmiştir. 2005 yılında ise bu oran %53 çıkmış, 2006 yılında %83 ve 2007
yılında ise %110 gibi çok önemli bir oranda artmıştır. Hastane yatak kapasitesinde
önemli bir değişiklik olmamasına rağmen hastanenin mevcut kapasitelerini daha
verimli ve etkin kullanmalarını sağlamıştır.
Ameliyatlar 2002 yılına göre 2007 yılında %96 artmıştır Ameliyathaneler daha
verimli ve etkin kullanılmaya başlanmıştır. Ameliyat için bekleme süreleri kısalmıştır.
Hastanenin performans göstergelerinden en önemlisi poliklinik sayısıdır. 2002 yılına
göre 2007 yılında poliklinik sayısı %89 artmıştır.
Sağlık hizmeti almak için hastaneye gelen hastaların tedavi, bakım süresince
hastanede kalma süresi de bir başka performans göstergesidir. Hastanenin
performansı bu kritere göre değerlendirildiğinde ortalama hastanede kalış süresinin
düşük çıkması beklenir. 2002 yılında yatan hasta ortalama kalış gün sayısı 6,9 iken
2007 yılında 4,8 düşmüş yatılan gün sayısı %47 çıkmış ve yatak işgal oranında
anlamlı bir değişiklik olmamıştır.
Hastanenin gelir miktarı ile bağlantısı olmakla birlikte kaynakların azami ölçüde
tasarruf edilmesi ve bu gelirin verimli kullanılması ile de çok yakından ilgilidir. Hastane
harcamalarının, hastane hizmet üretim faaliyetlerine göre değerlendirdiğimiz de
hangi harcama kalemine ne kadar harcama yapılmış olduğunun planlama açıdan
önem arz eder. 2002–2007 yılı harcama kalemlerinin toplam gider içindeki payları
ilaç alımları, tıbbı malzeme elektrik su, kira giderlerinde düşmüş makine teçhizat
ve tıbbi cihaz onarım ve ek ödeme giderlerinde artış olmuştur. Diğer harcama
kalemlerinde anlamlı bir değişiklik olmamıştır (Tablo 3 ve Tablo 4). Hastane
harcamalarının büyük bir kısmını Döner Sermaye Bütçesinden Performansa Dayalı
Ek Ödeme harcamalarına ayrılmaktadır. 2004–2005–2006 ve 2007 yıllarında
performansa dayalı ek ödeme sistemiyle kamu kaynaklı, sağlık personeline maaşları
dışında önemli bir katkı yapılmıştır. Toplam gerçekleşen rakamlara bakıldığında 2004
öncesine göre bunun oldukça anlamlı olduğu görülmektedir. Tüm sisteme sonuçları
itibariyle bir bütün olarak bakıldığında; sağlık personelinin maaşları dışında önemli
bir kazanım elde ettikleri, bu kazanımın koşulsuz olmayıp sağlık hizmet sunumuna
katkılarına göre verilmesi ile kamuda performansa dayalı bir ücretlendirme modelinin
hayata geçirildiği, halkın ise sağlık hizmetlerine erişiminin önündeki engellerin ve
371