I. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler ...

2.3. Hedeflere Göre İnsangücü Planlaması
Göğüs hastalıkları uzmanlık alanı için yatak doluluk oranının % 80’den fazla, ortalama
kalış süresinin 9 günden kısa ve yatış oranının % 5’ten fazla olması hedeflenerek,
mevcut Sağlık Bakanlığına bağlı 7623 göğüs hastalıkları yatağında 7.623 x 0.80 =
6.100 yatak doluluğu sağlanacaktır. Ortalama kalış süresi 9 gün ve altı olduğundan bir
yatak yılda en az 41 hastayla dolacak (Yatak devir hızı > 41). 6.100 x 41 = 250.100
hasta /yıl yatmış olmalıdır. Bir hasta yatışı için en az 20 hastaya poliklinik hizmeti
verilmesi gerektiğinden 250.100 x 20 = 5.002.000 poliklinik hastası olmalıdır. Bir
sağlık kuruluşuna müracaatın, 4 kez olması beklenirken ABD’de göğüs hastaları için
bu rakam yılda 1,8 kez olarak bildirilmiştir. O halde, 9.003.600 poliklinik müracaatı
beklenmelidir.
Bütün mesaisini poliklinik hizmeti vererek geçiren bir göğüs hastalıkları uzmanı, 220
iş günü 8 saat üzerinden 1.760 saat mesai yaptığı düşünülürse, 15 dakikada bir
hastaya bakması şartıyla 1.760/ 0,25 = 7.040 poliklinik hizmeti verebilir. Şu halde,
sadece poliklinik hizmeti için; 9.003.600 / 7.040 = 1.279 Uzman hekim gereksinimi
vardır.
Yine bir yılda yatış yapılarak tedavi gören 250.100 göğüs hastasına bakmak üzere,
bir uzmanın günde 8 yatan hastaya (tüm girişimsel işlemleriyle birlikte) bakabileceği
varsayımıyla yılda 220 x 8 = 1.760 hastadan 2.250.900 / 1.760 = 1.279 uzman
hekim gereksinimi ortaya çıkmaktadır.
Şu halde sadece poliklinik ve yatan hasta bakımı için toplam olarak 2.558 göğüs
hastalıkları uzmanı Sağlık Bakanlığı kurumları için yeterlidir. Sağlık Bakanlığı, toplam
iş yükünün % 84’ünü karşıladığından dolayı, tüm kurumlar için 2.558 / 0,84 = 3.045
uzman gereklidir.
2.4. Nüfusa ve Müracaat Sayısına Göre Projeksiyon
2007 sonu itibariyle ülke nüfusunun Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre
70.586.256 olduğu bildirilmiştir. Yıllık nüfus artışı % 1,05 olarak seyrettiğinden ülke
nüfusunun 2010’da 76.505.000, 2015 yılında ise 80.524.000 olması beklenmektedir.
2005 yılı rakamlarıyla AB ülkelerinde 27.025 kişiye 1 göğüs hastalıkları uzmanı
düşerken 2007 sonu itibariyle Türkiye’de bu değer 48.680 kişiye 1’dir. Sadece
bu orana göre, 2007 sonu itibariyle Türkiye’de olması gereken göğüs hastalıkları
uzman sayısı 2.612’dir.Aynı oran dikkate alınarak 2010’da 2.831 ve 2015’te ise,
2.980 uzman gereklidir denebilir.
Tüm Türkiye’deki verilere ulaşmak mümkün olmadığından İstanbul rakamlarından
yola çıkarak Türkiye projeksiyonu yapılabilir. Nüfus olarak bakıldığında İstanbul
12.573.836 kişiyle ülke nüfusunun % 17,8’ini oluşturmaktadır. Yine 2007 yılı için
İstanbul’da mevcut sağlık kurumlarında (devlet, eğitim araştırma hastaneleri,
74