I. Uluslararası SaÄlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler ...
I. Uluslararası SaÄlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler ...
I. Uluslararası SaÄlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1.2.2. Ödeme Sistemleri<br />
Klinik belirsizlik ortamında, bireylerin aldığı bakımın nitelik <strong>ve</strong> niceliği finansal<br />
etmenlerden etkilenmektedir <strong>ve</strong> finansmandan tamamen bağımsız karar <strong>ve</strong>rme<br />
iddiası gerçeklerle uyuşmamaktadır (Bodenheimer <strong>ve</strong> Grumbach, 2009: 123). Bu<br />
kapsamda, sağlık bakım sistemlerinde, ödeme ile ilgili özellikler de performans<br />
ölçüm <strong>ve</strong> değerlendirmelerini etkilemektedir.<br />
Ülkelere göre sağlık hizmet satın alıcısı kurumlar, bireyler, iş<strong>ve</strong>renler ya da hükümettir<br />
(Bodenheimer <strong>ve</strong> Grumbach, 2009: 18). Farklı sağlık bakım sistemlerinde,<br />
düzenleyici, ödeme yapan <strong>ve</strong> hizmet sağlayan kurum fonksiyonları aynı paydaşlarda<br />
birleştirilebilmekte yada daha da ayrışabilmektedir. Hizmeti satın alan kurumlar<br />
(purchaser) ile sigorta şirketleri (insurer) ayrı ayrı yapılar halinde ise, hizmeti satın<br />
alan kurumlar, sigorta şirketlerine <strong>ve</strong> sigorta şirketleri de hizmet sağlayıcılara ödeme<br />
yaparlar (Bodenheimer <strong>ve</strong> Grumbach, 2009: 193). ABD’deki medicare <strong>ve</strong> medicaid<br />
<strong>ve</strong> Türkiye’deki Sosyal Gü<strong>ve</strong>nlik Kurumu gibi bazı durumlarda ise sigortacılık ile<br />
hizmeti satın alma işlevi aynı kurum üzerinde birleşir <strong>ve</strong> bu durumda paydaş ödeme<br />
kurumu (payer) olarak anılır.<br />
Sağlık bakım sisteminde, ödeme yöntemleri, en basit işlemden en karmaşık işlemlere<br />
kadar belirli bir süreklilikte devam etmekte <strong>ve</strong> en basitten (<strong>ve</strong>rilen bir hizmet için<br />
hizmet başı ödeme) en karmaşığa (<strong>ve</strong>rilen pek çok hizmet için bir ödeme) kadar<br />
çeşitlilikler göstermektedir (Bodenheimer <strong>ve</strong> Grumbach, 2009: 32).<br />
Ayrıca, kaliteyi artırabilmek maksadıyla, son yıllarda tüm dünyada, raporlamaya<br />
dayalı ödeme (pay for reporting) <strong>ve</strong> performansa dayalı ödeme (pay for performance)<br />
programları ön plana çıkmaya başlamıştır. Raporlamaya dayalı ödemede, hekim<br />
<strong>ve</strong> hastaneler talep edilen konularda raporlama yaptıklarında, performansa dayalı<br />
ödemede ise hekim <strong>ve</strong> hastaneler belirlenen bazı ölçümlerin üzerine çıktıklarında<br />
ya da bu ölçümlerde zaman içinde iyileşme sağlandığında ek ücretlendirme<br />
yapılmaktadır (Bodenheimer <strong>ve</strong> Grumbach, 2009: 122-124).<br />
1.3. Türkiye’de Sağlık Bakım Sistemi <strong>Performans</strong> Ölçümü Çalışmaları<br />
Ülkemize özgü bir model olarak geliştirilen performansa dayalı ek ödeme uygulaması,<br />
bireysel performansı ölçerek, sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi, başarı seviyesinin<br />
artırılması, kaliteli <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rimli hizmet sunumunun teşvik edilmesi amacıyla, 2003<br />
yılında 10 ilde pilot olarak uygulanmış, burada elde edilen sonuçlar ışığında<br />
gerekli düzenlemeler yapılarak, 2004 yılı başından itibaren Sağlık Bakanlığına bağlı<br />
tüm sağlık kuruluşlarında uygulamaya konmuştur. 2005 yılının ikinci yarısında<br />
bireysel performansla entegre olacak şekilde, kurumsal performansın ölçülmesi<br />
uygulamaları başlatılmıştır (Sağlık Bakanlığı, 2008: 9-10). Kurumsal performans<br />
ölçümü kapsamında, muayeneye erişim, hastane alt yapısının <strong>ve</strong> bazı süreçlerinin<br />
denetimi, hasta memnuniyetinin ölçümü, kurum <strong>ve</strong>rimliliğinin değerlendirilmesi <strong>ve</strong><br />
kurumsal hedef ölçümü ile hastane kalite kriterleri değerlendirilmektedir (Aydın <strong>ve</strong><br />
Demir, 2007: 46-49).<br />
183
Change language