åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ, ΤΟΜΟΣ 71, ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ, 2009<br />
449<br />
xxxxxxxxxxx<br />
xxxxxxxxxxxxxx<br />
xxxxxxxxxxxxxx<br />
τεχνική έχει περιορισμούς καθώς υπάρχουν περιπτώσεις που αποτυγχάνει να δώσει σαφή<br />
και ξεκάθαρα αποτελέσματα όπως π.χ σε πολυμεταγγιζόμενους ή πρόσφατα μεταγγισμένους<br />
ασθενείς, σε ασθενείς με DAT(+), σε περιπτώσεις παραλλαγών του ΑΒΟ ή RhD συστήματος<br />
κ.α. Στην εργαστηριακή ορολογία οι παραπάνω περιπτώσεις θεωρούνται ως αδιευκρίνιστες,<br />
με τις κλασσικές μεθόδους, ομάδες αίματος κάτι που οδηγεί σε ανάγκη για περαιτέρω έλεγχο,<br />
στο επίπεδο του DNA πια, δηλ. στην αναζήτηση του γονότυπου και όχι του φαινότυπου. Οι<br />
μοριακές τεχνικές που χρησιμοποιούνται για την τυποποίηση των αδιευκρίνιστων ομάδων<br />
αίματος βασίζονται κυρίως στην αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης (PCR). Καθώς η πλειονότητα<br />
των αντιγόνων των ομάδων αίματος είναι αποτέλεσμα σημειακών μεταλλάξεων, η ανίχνευση<br />
γνωστών σημειακών πολυμορφισμών αποτελεί τη συχνότερη μέθοδο επιλογής α) με SSP- PCR<br />
και β) με ενίσχυση όλης της περιοχής που περιλαμβάνει το SNP. Αρκετές τεχνικές δεν έχουν<br />
σαν στόχο συγκεκριμένους νουκλεοτιδικούς πολυμορφισμούς αντίθετα επιτρέπουν τον έλεγχο<br />
εκτενέστερων παραλλαγών της νουκλεοτιδικής αλληλουχίας. Οι σπουδαιότερες απ’αυτές είναι<br />
α) DGGE, β) ανάλυση ετεροδιμερών και γ) sequencing. Σημαντικές εξελίξεις έχουν επιτευχθεί στην<br />
προσπάθεια ανάπτυξης τεχνικών μεγάλης απόδοσης στη μοριακή γονοτύπηση ομάδων αίματος,<br />
κυρίως με την εισαγωγή των μικροσυστοιχιών. Η αιμοσυγκόλληση αποτελεί τη σταθερή και<br />
πλέον αποδεκτή τεχνική για την τυποποίηση ερυθρών που φέρουν ή δεν φέρουν συγκεκριμένα<br />
αντιγόνα στην επιφάνεια τους και εξακολουθεί να εξελίσσεται και να προτείνονται νέοι τρόποι<br />
για την ευκολότερη εφαρμογή της. Οι τεχνικές που βασίζονται στη PCR χρησιμοποιούνται σαν<br />
συμπληρωματικές της αιμοσυγκόλλησης και σίγουρα υπόσχονται να αποτελέσουν ένα δυναμικό<br />
εργαλείο στην υποστήριξη των ασθενών και των αναγκών τους στη μετάγγιση. Νοσοκ. Χρονικά,<br />
71, Συμπλήρωμα, 448-453, 2009.<br />
Λέξεις κλειδιά: αντιγόνα ομάδων αίματος, ορολογικός προσδιορισμός, αδιευκρίνιστες ομάδες,<br />
μοριακή τυποποίηση, SNP, PCR.<br />
ΕΙΣΑΓΩΓΗ<br />
Οι εξελίξεις στην κλινική ανοσοαιματολογία όπως<br />
και σε άλλους τομείς της επιστήμης εμφανίζονται με<br />
εκπληκτική συχνότητα. Κάθε καινοτόμος εφαρμογή ή<br />
εξέλιξη ξεκινά από μία ανακάλυψη που ακολουθείται<br />
από αντίστοιχη αποδοχή σαν καθιερωμένη πρακτική.<br />
Η περίοδος που μεσολαβεί από την ανακάλυψη<br />
έως την εφαρμογή ποικίλει, εξαρτώμενη από μια<br />
σειρά παραγόντων όπως η κλινική αναγκαιότητα, οι<br />
περιορισμοί που υπάρχουν στις ήδη καθιερωμένες<br />
πρακτικές και η αύξηση της ασφάλειας.<br />
Το τέλος του περασμένου αιώνα μπορεί να θεωρηθεί<br />
σταυροδρόμι για την εισαγωγή μοριακών μεθόδων<br />
στην ανοσοαιματολογία. Ως μοριακή ανοσοαιματολογία<br />
αναφέρεται το σύνολο των μεθόδων καθορισμού των<br />
γονιδίων των υπεύθυνων για τα αντιγόνα των ερυθρών<br />
αιμοσφαιρίων. Το 2006 και 2007, περισσότερες από<br />
80 δημοσιεύσεις σχετικές με τα αντιγόνα των ομάδων<br />
αίματος έγιναν μόνο στο περιοδικό TRANSFUSION.Τα<br />
δύο τρίτα αυτών των δημοσιεύσεων αναφέρονταν<br />
σε μοριακές τεχνικές. Το Σεπτέμβριο του 2006 διοργανώθηκε<br />
από το FDA ένα Workshop με αντικείμενο<br />
τις Μοριακές Μεθόδους στην Ανοσοαιματολογία. Τα<br />
παραπάνω σαφώς δείχνουν μια στροφή σε κλινικές<br />
εφαρμογές της μοριακής ανοσοαιματολογίας η οποία<br />
βρίσκεται σε πλήρη άνθηση. 1<br />
ΟΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ - ΑΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΤΕΣ<br />
ΟΜΑΔΕΣ ΑΙΜΑΤΟΣ<br />
Τα αντιγόνα των ομάδων αίματος είναι κληρονομούμενα,<br />
πολυμορφικά, δομικά χαρακτηριστικά τα<br />
οποία βρίσκονται σε πρωτεΐνες, γλυκοπρωτεΐνες ή<br />
γλυκολιπίδια της εξωτερικής επιφάνειας της μεμβράνης<br />
των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Έτσι, ερυθρά αιμοσφαίρια<br />
που φέρουν ένα συγκεκριμένο αντιγόνο μπορούν, εάν<br />
εισέλθουν στην κυκλοφορία του ατόμου-δέκτη που δεν<br />
έχει αυτό το αντιγόνο να προκαλέσουν ανοσολογική<br />
απόκριση. Είναι αυτό το αντίσωμα που προκαλεί<br />
προβλήματα ασυμβατότητας στη μετάγγιση, ασυμβατότητα<br />
μητέρας-εμβρύου και αυτοάνοση αιμολυτική<br />
αναιμία. 2 Η Διεθνής Οργάνωση για την Μετάγγιση<br />
Αίματος (International Society of Blood Transfusion-<br />
ISBT) αναγνωρίζει 285 αντιγόνα ομάδων αίματος,<br />
245 από τα οποία κατατάσσονται σε 29 συστήματα