åêðáéäåõóçó γ.ν.α.

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ, ΤΟΜΟΣ 71, ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ, 2009
335
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxx
Οι ινκρετίνες είναι ορμόνες, που παράγονται από
το έντερο μετά τη λήψη τροφής και ενισχύουν την
εξαρτώμενη από τη γλυκόζη έκκριση ινσουλίνης από
το β-κύτταρο. Αυτή η λειτουργική σύνδεση μεταξύ
εντέρου και παγκρεατικών νησιδίων καλείται «εντεεπίπεδα
γλυκόζης. Η αναστολή της δράσης της DPP-4 ενισχύει τις φυσιολογικές δράσεις των
ινκρετινών οδηγώντας σε βελτίωση της λειτουργίας των νησιδίων του παγκρέατος. Οι αναστολείς
αυτού του ενζύμου, αποτελούν φάρμακα που μπορούν να χορηγηθούν από το στόμα και
χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση της δράσεως του ενδογενούς GLP-1 και GIP που έχει σαν
αποτέλεσμα την παράταση της δράσεως της ινσουλίνης και την καταστολή της απελευθέρωσης
γλυκαγόνης, γεγονότα που οδηγούν σε ελάττωση της υπεργλυκαιμίας. Δύο είναι οι αναστολείς
της DPP-4 που χρησιμοποιούνται στην κλινική πράξη: η σιταγλιπτίνη (sitagliptin, Januvia) και η
βιλνταγλιπτίνη (vildagliptin, Galvus). Και οι δύο προορίζονται για την αντιμετώπιση ασθενών με
ΣΔ2 που βρίσκονται υπό αγωγή με δίαιτα, μετφορμίνη, γλιταζόνες ή σουλφονυλουρίες. Τέλος
οι αγωνιστές της αμυλίνης με εκπρόσωπο την πραμλιντίδη χορηγούνται υποδορίως πριν τα
γεύματα επιβραδύνοντας τη γαστρική κένωση και μειώνοντας την παραγωγή γλυκαγόνης.
Νοσοκ. Χρονικά, 71, Συμπλήρωμα, 334-339, 2009.
Λέξεις κλειδιά: Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 2, Ινκρετίνες, Εξενατίδη, Σιταγλιπτίνη,
Βιλνταγλιπτίνη
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) είναι μια πολυπαραγοντική
νόσος που χαρακτηρίζεται από χρόνια
υπεργλυκαιμία ως αποτέλεσμα διαταραχής της έκκρισης
ή/και της δράσης της ινσουλίνης και σχετίζεται με
σοβαρές επιπλοκές όπως μικροαγγειοπάθεια (αμφιβληστροειδοπάθεια,
νεφροπάθεια και νευροπάθεια)
και μακροαγγειοπάθεια (έμφραγμα του μυοκαρδίου,
περιφερική αγγειακή νόσος και αγγειακό εγκεφαλικό
επεισόδιο). Η ταξινόμηση του ΣΔ περιλαμβάνει τέσσερις
τύπους: 1. ΣΔ τύπου 1 (ΣΔ1) 2.ΣΔ τύπου 2 (ΣΔ2)
3. Άλλοι ειδικοί τύποι ΣΔ 4. ΣΔ της κύησης.
Ο ΣΔ1 εμφανίζεται συχνότερα σε παιδιά και εφήβους
και αφορά το 5–10% όλων των περιπτώσεων
παγκοσμίως. Υποδιαιρείται σε αυτοάνοσο τύπου 1
Διαβήτη (type 1a) και ιδιοπαθή τύπου 1 Διαβήτη (type
1b). Το διαφοροδιαγνωστικό στοιχείο είναι η παρουσία
ή όχι αυτοαντισωμάτων. Ο ΣΔ1 οφείλεται σε αυτοάνοσης
αιτιολογίας καταστροφή των β κυττάρων
του παγκρέατος που οδηγεί σε ελάχιστη ή καθόλου
έκκριση ινσουλίνης.
Ο ΣΔ2 εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα μεγαλύτερης
ηλικίας και αφορά το 90–95% των περιπτώσεων.
Ο ακριβής παθογενετικός μηχανισμός
παραμένει αδιευκρίνιστος. Ωστόσο είναι γνωστό ότι
ο ΣΔ2 έχει ισχυρή γενετική προδιάθεση και σχετίζεται
με παράγοντες κινδύνου όπως η παχυσαρκία,
η προχωρημένη ηλικία, η έλλειψη φυσικής άσκησης,
προηγούμενο ιστορικό διαβήτη της κύησης,
οικογενειακό ιστορικό ΣΔ, διαταραχή στην ανοχή
γλυκόζης, παθολογική γλυκόζη νηστείας, υπέρταση,
δυσλιπιδαιμία και σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
Οι στόχοι της θεραπείας στο ΣΔ περιλαμβάνουν αλλαγή
του τρόπου ζωής με δίαιτα και άσκηση, φαρμακευτική
αγωγή και θεραπεία των επιπλοκών.
Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στο ΣΔ είναι
η ινσουλίνη, η εξενατίδη και η πραμλιντίδη που χορηγούνται
παρεντερικώς και τα αντιδιαβητικά δισκία,
που ανήκουν σε διάφορες κατηγορίες ανάλογα με το
μηχανισμό δράσης τους και περιγράφονται συνοπτικά
στον πίνακα 1.
Από τα ανωτέρω περιγραφέντα αντιδιαβητικά
φάρμακα, αυτά που έχουν κυκλοφορήσει πρόσφατα
και χαρακτηρίζονται ως νεότερα αντιδιαβητικά, είναι
η κατηγορία των GLP-1 αγωνιστών (Glucagon-like
Peptide-1 agonists), με μοναδικό επί του παρόντος
εκπρόσωπο την εξενατίδη (exenatide), η κατηγορία
των αναστολέων της DPP-4 (Dipeptidyl Peptidase- 4
inhibitors), με εκπροσώπους τη σιταγλιπτίνη (sitagliptin)
και τη βιλνταγλιπτίνη (vildagliptin) και τέλος
οι αγωνιστές αμυλίνης (amylin agonists), με εκπρόσωπο
την πραμλιντίδη (pramlintide). Οι αγωνιστές του
GLP-1 και οι αναστολείς της DPP-4 χαρακτηρίζονται
ως «μιμητικά των ινκρετινών» λόγω του μηχανισμού
δράσης των.
ΝΕΟΤΕΡΑ ΑΝΤΙΔΙΑΒΗΤΙΚΑ
1. Mιμητικά των ινκρετινών