åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ, ΤΟΜΟΣ 71, ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ, 2009<br />
285<br />
• Φροντίδα της στοματικής υγιεινής πριν και μετά<br />
τα γεύματα<br />
• Χορήγηση εύγευστων γευμάτων, βάσει των διατροφικών<br />
προτιμήσεων του ασθενή.<br />
• Χορήγηση μικρών και συχνών γευμάτων, τα οποία<br />
είναι περισσότερο ελκυστικά και λιγότερο κουραστικά<br />
για τον ασθενή<br />
• Εξασφάλιση ανάπαυσης του ασθενή πριν και μετά<br />
τα γεύματα<br />
• Εφαρμογή τεχνητής εντερικής (μέσω σωλήνα) ή<br />
παρεντερικής διατροφής, όπου ενδείκνυται.<br />
Ναυτία και Έμετος<br />
Ναυτία είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να<br />
περιγράψει το υποκειμενικό σύμπτωμα, που προηγείται<br />
του εμέτου, αν και συχνά εμφανίζεται χωρίς<br />
την επέλευση αυτού. Έμετος είναι η ακούσια αντανακλαστική<br />
λειτουργία, με την οποία το περιεχόμενο<br />
του στομάχου, του δωδεκαδακτύλου και της νήστιδας<br />
κενώνεται προς τον οισοφάγο, τη στοματική ή τη<br />
ρινική κοιλότητα, με τη συμμετοχή του μυϊκού κοιλιακού<br />
τοιχώματος και την ταυτόχρονη χαλάρωση του<br />
κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα, του στομάχου<br />
και του πυλωρού 33,34 .<br />
Πιθανές αιτίες αποτελούν διάφορα φάρμακα, η<br />
απόφραξη του γαστρεντερικού σωλήνα, η ουραιμία, η<br />
ψυχολογική καταπόνηση, η παθολογική διέγερση του<br />
λαβυρίνθου, καθώς επίσης και παρουσία δυσάρεστων<br />
θεαμάτων, τροφών ή γεύσεων 10,33 .<br />
Τόσο η ναυτία, όσο και ο έμετος έχουν σημαντική<br />
επίδραση στην ποιότητα ζωής των ασθενών, η έκπτωση<br />
της οποίας είναι αποτέλεσμα τόσο των ίδιων<br />
των συμπτωμάτων, όσο και του περιορισμού της<br />
καθημερινής δραστηριότητας που προκαλούν 35,36 .<br />
Η αντιμετώπιση της ναυτίας και του εμέτου περιλαμβάνει<br />
την εφαρμογή φαρμακολογικής και μη<br />
φαρμακολογικής θεραπευτικής προσέγγισης. Η φαρμακολογική<br />
προσέγγιση περιλαμβάνει τη χορήγηση<br />
παραγόντων 10,36,37 , όπως:<br />
• Ανταγωνιστές των υποδοχέων σεροτονίνης (ανταγωνιστές<br />
5-ΗΤ3 υποδοχέων), που αποτελούν τα<br />
συχνότερα χρησιμοποιούμενα αντιεμετικά φάρμακα,<br />
όπως η ονδασετρόνη, η γκρανιστρόνη, η τροπισεντρόνη,<br />
η δολασετρόνη και η αζασετρόνη<br />
• Δοπαμινεργικοί ανταγωνιστές, συμπεριλαμβανομένων<br />
των φαινοθειαζινών (προχλορπεραζίνη,<br />
προμεθαζίνη) και των βουτυριφαινονών (δροπεριδόλη,<br />
αλοπεριδόλη)<br />
• Μετοκλοπραμίδη, η οποία αυξάνει την κινητικότητα<br />
του γαστρεντερικού σωλήνα και εμφανίζει<br />
αντιεμετική δράση. Στις ανεπιθύμητες ενέργειές<br />
της περιλαμβάνονται η εξωπυραμιδική συνδρομή,<br />
οι δυστονικές αντιδράσεις, η ακαθησία και η κατα-<br />
στολή, ενώ η ενδοφλέβια χορήγησή της προκαλεί<br />
υπόταση και ταχυκαρδία ή βραδυκαρδία<br />
• Κορτικοστεροειδή, όπως η δεξαμεθαζόνη και η<br />
μεθυλπρεδνισολόνη, που μπορούν να προκαλέσουν<br />
αντιεμετική δράση, είτε μόνα τους, είτε σε συνδυασμό<br />
με άλλους αντιεμετικούς παράγοντες<br />
• Βενζοδιαζεπίνες, που χαρακτηρίζονται από περιορισμένη<br />
αντιεμετική δράση, αλλά αποδεικνύονται<br />
χρήσιμες λόγω της αγχολυτικής και κατασταλτικής<br />
δράσης τους για τον έλεγχο της αντανακλαστικής<br />
έμεσης.<br />
Η μη φαρμακολογική προσέγγιση για την αντιμετώπιση<br />
της ναυτίας και του εμέτου περιλαμβάνει μια<br />
σειρά από παρεμβάσεις, όπως βελονισμός, μασάζ,<br />
υποδόριος ηλεκτρικός μυϊκός ερεθισμός, μουσικοθεραπεία,<br />
τεχνικές απόσπασης της προσοχής, τεχνικές<br />
χαλάρωσης, ύπνωσης και αλλαγής των διατροφικών<br />
συνηθειών 10,38 . Αν και οι μέθοδοι αυτές απασχολούν<br />
αρκετούς ερευνητές, δεν είναι σήμερα αρκετά δημοφιλείς<br />
στην κλινική πράξη 39 .<br />
Σχετικά με την αλλαγή των διατροφικών συνηθειών<br />
συνιστάται για την πρόληψη των συμπτωμάτων<br />
ναυτίας και εμέτου, ο ασθενής να καταναλώνει μικρά<br />
και συχνά γεύματα χαμηλής περιεκτικότητας σε λίπος,<br />
ξηρές τροφές, να αποφεύγει την πρόσληψη υγρών<br />
μαζί με το φαγητό, καθώς και να αποφεύγει την κατάκλιση<br />
για μία ώρα μετά το γεύμα 25 .<br />
Δυσκοιλιότητα<br />
Η δυσκοιλιότητα αποτελεί ένα συχνό σύμπτωμα<br />
για τον ασθενή με κάποια σοβαρή υποκείμενη νόσο.<br />
Πρόκειται για τη διαταραχή των συνηθειών του εντέρου,<br />
που χαρακτηρίζεται από υπέρμετρη προσπάθεια<br />
για κένωση και από κατά αραιά χρονικά διαστήματα<br />
έξοδο μικρών και σκληρών κοπράνων 33 .<br />
Οι κυριότερες αιτίες της δυσκοιλιότητας είναι<br />
η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, η ανεπαρκής<br />
κατανάλωση νερού και τροφής πλούσιας σε φυτικές<br />
ίνες, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, η κατάθλιψη,<br />
αλλά και διάφορα φάρμακα, όπως τα οπιοειδή. Υπολογίζεται<br />
πως το 95% των ασθενών που λαμβάνουν<br />
οπιοειδή εμφανίζουν δυσκοιλιότητα 20,33 .<br />
Επιπρόσθετες αιτίες δυσκοιλιότητας, σε ασθενείς<br />
με προχωρημένο καρκίνο, μπορούν να αποτελέσουν η<br />
άμεση διήθηση του εντέρου από τον όγκο, η εντερική<br />
απόφραξη, η συμπίεση της σπονδυλικής στήλης και<br />
η υπερασβεστιαιμία 10,13 .<br />
Η αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας μπορεί να<br />
είναι είτε φαρμακολογική, είτε μη φαρμακολογική.<br />
Η φαρμακολογική αντιμετώπιση περιλαμβάνει τη<br />
χορήγηση υπακτικών, είτε από το στόμα, είτε από<br />
το ορθό. Τα χορηγούμενα υπακτικά από το ορθό<br />
χρησιμοποιούνται σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά
Change language