åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
502 Δείκτες κυτταρικού πολλαπλασιασμού, απόπτωσης: Κινάση Θυμιδίνης, Κυτταροκερατίνες<br />
Εικόνα 2. Απεικόνιση της συγκέντρωσης πρωτεϊνών σαν επακόλουθο της επαγωγής της απόπτωσης κυττάρου.<br />
(Ward et al “Biomarkers of apoptosis” Br J Cancer 2008; 99: 841-846)<br />
σμού). 25,26 Άλλοι δε πρότειναν ότι απελευθερώνονται<br />
από το μεγάλο κλάσμα των νεκρών και θνησκόντων<br />
κυττάρων στους αναπτυσσόμενους όγκους. 18,27<br />
Ούτως ή άλλως τόσο το ΤΡΑ, όσο και το TPS θεωρούνται<br />
χρήσιμοι δείκτες στην παρακολούθηση της<br />
θεραπευτικής αγωγής μιας κακοήθειας και στην έγκαιρη<br />
αναγνώριση των υποτροπών και των μεταστάσεων.<br />
Στα πλαίσια αυτά, η πιο εντυπωσιακή εφαρμογή του<br />
ΤΡΑ δείχνει να είναι ο καρκίνος της ουροδόχου κύστεως<br />
(ΚΟΚ), όπου είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος δείκτης πέρα<br />
από την διάγνωση και πρόγνωση του ΚΟΚ, κυρίως<br />
στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της<br />
θεραπείας και στο follow-up, μετρούμενος σε ορό και<br />
σε ούρα ασθενών. 17 Χρησιμοποιείται επίσης κύρια στην<br />
παρακολούθηση ασθενών με κακοήθειες μαστού, ωοθηκών<br />
(βλεννώδες καρκίνωμα), πνεύμονος, στομάχου<br />
και κολορθικού καρκίνου 28 . Ακόμη και σε ασθενείς με<br />
σάρκωμα ή και λέμφωμα έχουν καταγραφεί αυξημένα<br />
επίπεδα του TPA. 17,26<br />
Η μέτρηση του TPS εφαρμόζεται κύρια στον καρκίνο<br />
του μαστού (όπου σημειώνεται και υπερέκφραση<br />
της κυτταροκερατίνης CK18), αλλά και σε καρκίνους<br />
ωοθηκών, ουροδόχου κύστης, παγκρέατος και καρκίνους<br />
κεφαλής-τραχήλου και προστάτου. Σε ασθενείς<br />
με καρκίνο μαστού, εκτός του follow-up, οι δείκτες TPA<br />
και TPS παρέχουν πρώϊμη προγνωστική πληροφορία<br />
αξιοποιήσιμη είτε στην μεταβολή ενός θεραπευτικού<br />
σχήματος, είτε για τον τερματισμό του. 17,29<br />
Ο δείκτης CYFRA 21.1 (Cytokeratin FRAgment) θεωρείται<br />
δείκτης πρώτης επιλογής σε μη μικροκυτταρικό<br />
καρκίνο πνεύμονα, αν και αδυνατεί να αποτελέσει<br />
διαγνωστικό εργαλείο ή δοκιμασία αδρού ελέγχου<br />
στο είδος αυτής της κακοήθειας. Εν τούτοις βοηθά<br />
τον κλινικό στην ταξινόμηση των ασθενών πριν τη<br />
θεραπεία, στην παρακολούθηση της ανταπόκρισης<br />
των ασθενών στη θεραπεία και στην έγκαιρη διάγνωση<br />
των υποτροπών. Αξίζει να προστεθεί ότι η CK19 (που<br />
ανιχνεύει το CYFRA 21.1) υπερεκφράζεται σε όλους<br />
τους τύπους καρκίνου του πνεύμονα. Ο συνδυασμός<br />
CYFRA 21.1 και TPA αυξάνει σημαντικά την ευαισθησία<br />
για το μεγαλοκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα. Έχει<br />
επίσης επιδείξει σημαντική ευαισθησία σε ασθενείς<br />
με καρκίνο κεφαλής/τραχήλου, ουροδόχου κύστεως<br />
και ωοθηκών (βλεννώδους τύπου). 17,30,31,32<br />
Επισημαίνεται ότι ενώ κανένας κυτταροκερατινικός<br />
δείκτης δεν μπορεί να υποκαταστήσει τον άλλο,<br />
η συνδυασμένη χρήση τους, παράλληλα με κάποιον<br />
άλλον «ιστοειδικό» δείκτη προτείνεται σαν η καλύτερη<br />
λύση.<br />
Μία σημαντική δυσκολία στην αξιολόγηση των δει-
Change language