åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ, ΤΟΜΟΣ 71, ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ, 2009<br />
337<br />
ογένεση, την ανάπτυξη και τη διαφοροποίηση των<br />
β-κυττάρων, καταστέλλει την έκκριση γλυκαγόνης, με<br />
συνέπεια ελάττωση της ηπατικής παραγωγής γλυκόζης,<br />
μειώνει την όρεξη και καθυστερεί την γαστρική<br />
κένωση. Στο ΣΔ2 το φαινόμενο της ινκρετίνης είναι<br />
σημαντικά μειωμένο και η χορήγηση GLP-1 θεωρήθηκε<br />
μια λογική θεραπευτική παρέμβαση. Το θεραπευτικό<br />
αποτέλεσμα ήταν όντως πάρα πολύ ικανοποιητικό,<br />
πλην όμως, επειδή το GLP-1 αδρανοποιείται ταχύτατα<br />
από το ένζυμο Dipeptidyl Peptidase - 4 (DPP-4), μόνο<br />
η συνεχής ενδοφλέβια χορήγηση είναι αποτελεσματική,<br />
γεγονός που αποκλείει την χρήση του GLP-1 ως<br />
θεραπευτικού μέσου στην πράξη.<br />
Α. Εξενατίδη<br />
Το πεπτίδιο εξενατίδη (exenatide), απομονώθηκε<br />
αρχικά στον σίελο της σαύρας Gila Monster και εν<br />
συνεχεία συντίθεται πλέον στο εργαστήριο. Το 50%<br />
των αμινοξέων του είναι όμοιο με τα αμινοξέα του<br />
GLP-1. Οι αλληλουχίες αμινοξέων που ευθύνονται για<br />
την σύνδεση με τον υποδοχέα του GLP-1 είναι όμοιες<br />
με εκείνες του GLP-1, πλην όμως οι αλληλουχίες που<br />
συνδέονται με τη δράση της DPP-4 και την ταχύτατη<br />
απενεργοποίηση του GLP-1 είναι διαφορετικές, με<br />
αποτέλεσμα να μην απενεργοποιείται η εξενατίδη<br />
από την DPP-4 και ως εκ τούτου να έχει μεγάλο χρόνο<br />
ημισείας ζωής στην κυκλοφορία. Το γεγονός τούτο την<br />
καθιστά κατάλληλη για κλινική χρήση. Χορηγούμενη<br />
υποδόρια καθυστερεί τη γαστρική κένωση και ενισχύει<br />
τον κορεσμό, αυξάνει την έκκριση ινσουλίνης μετά<br />
το γεύμα και ελαττώνει τα μεταγευματικά επίπεδα<br />
γλυκόζης. Είναι απίθανο να προκαλέσει υπογλυκαιμία<br />
μεταξύ των γευμάτων, γιατί χρειάζεται την ύπαρξη<br />
γλυκόζης για να δράσει. Στα πειραματικά ζωικά πρότυπα<br />
υπάρχουν ενδείξεις ότι αυξάνει τη δημιουργία<br />
νέων β-κυττάρων, μέσω διαφοροποίησης πρόδρομων<br />
κυττάρων του παγκρεατικού πόρου, κατεύθυνση<br />
προς την οποία στρέφεται εντατικά η έρευνα, λόγω<br />
της προφανούς μεγάλης της σημασίας. Η εξενατίδη<br />
κυκλοφορεί με το όνομα Byetta υπό μορφή προγεμισμένων<br />
για μηνιαία χρήση πενών των 5 ή 10 μg.<br />
Χορηγείται για τη συμπληρωματική αντιμετώπιση<br />
ασθενών με διαβήτη τύπου 2, οι οποίοι βρίσκονται<br />
υπό αγωγή με σουλφονυλουρίες, μετφορμίνη ή συνδυασμό<br />
τους και δεν έχουν επιτύχει ικανοποιητική<br />
γλυκαιμική ρύθμιση.<br />
Θεωρείται ότι μπορεί να χορηγηθεί και σε ασθενείς<br />
με νεφρική ανεπάρκεια και κάθαρση κρεατινίνης έως<br />
50 ml/λεπτό. Ενίεται υποδόρια μέχρι μία ώρα πριν το<br />
πρόγευμα και το δείπνο και ποτέ μετά το φαγητό, με<br />
δόση ενάρξεως τα 5μg δις ημερησίως, η οποία μπορεί<br />
να αυξηθεί στα 10 μg μετά ένα μήνα αναλόγως της<br />
γλυκαιμικής ρυθμίσεως και της ανοχής. Η δοσολογία<br />
είναι σταθερή για όλους τους ασθενείς και δεν αναπροσαρμόζεται<br />
περισσότερο (π.χ. όπως η δόση της<br />
ινσουλίνης με βάση τις τιμές αυτοελέγχου σακχάρου<br />
αίματος, το είδος του γεύματος, την άσκηση κλπ).<br />
Μπορεί να προκαλέσει απώλεια βάρους, μικρής ή<br />
μέτριας βαρύτητας υπογλυκαιμία (όταν χορηγείται<br />
με σουλφονυλουρίες) και ναυτία. Για τη μείωση της<br />
πιθανότητας υπογλυκαιμίας, πρέπει να εξετάζεται<br />
το ενδεχόμενο μείωσης της δόσης των σουλφονυλουριών<br />
όταν συγχορηγείται εξενατίδη. Άλλες, λιγότερο<br />
συχνές, ανεπιθύμητες ενέργειες είναι έμετος, διάρροια,<br />
δυσπεπτικά ενοχλήματα, ζάλη, κεφαλαλγία. Η ιδιότητα<br />
να καθυστερεί τη γαστρική κένωση πρέπει να<br />
λαμβάνεται υπόψη, γιατί μπορεί να προκαλέσει καθυστέρηση<br />
της απορρόφησης άλλων από του στόματος<br />
χορηγουμένων φαρμάκων, γεγονός που έχει σημασία<br />
για όσα φάρμακα χρειάζεται να απορροφηθούν ταχέως<br />
ή συγκεκριμένη ώρα από το πεπτικό σύστημα.<br />
Πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι σε πρόσφατες μελέτες<br />
επισημαίνεται αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης<br />
παγκρεατίτιδας σε ασθενείς που λαμβάνουν αγωγή<br />
με αγωνιστές του GLP-1. Τα ευρήματα αυτά αφορούν<br />
ελάχιστες σπάνιες περιπτώσεις και δεν είναι δυνατή<br />
η διευκρίνιση αν πρόκειται για αιτιολογική συσχέτιση<br />
ή απλή σύμπτωση.<br />
Οι κλινικές μελέτες σε ασθενείς με ΣΔ2 σε συνδυασμό<br />
με Μετφορμίνη ή Σουλφονυλουρία ή άλλες σε<br />
σύγκριση με ινσουλίνη Glargine ή διφασική ινσουλίνη<br />
Aspart έδωσαν πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα.<br />
Ο συνδυασμός με τα αντιδιαβητικά δισκία μείωσε τη<br />
HbA1c σχεδόν κατά 1%. Επιπλέον πλεονεκτήματα<br />
της εξενατίδης, σε σύγκριση με την ινσουλίνη, ήταν η<br />
μείωση του σωματικού βάρους, καθώς και το ότι δεν<br />
απαιτούνται αναπροσαρμογές της δόσης.<br />
Με βάση τα δεδομένα των κλινικών μελετών η<br />
Εξενατίδη έχει σαφώς θέση στην κλινική πράξη για<br />
ορισμένους διαβητικούς και για συγκεκριμένους λόγους:<br />
1. Προάγει την έκκριση ινσουλίνης με σαφώς ινσουλινοεξαρτώμενο<br />
τρόπο, αποκαθιστώντας συγχρόνως<br />
την πρώτη φάση έκκρισης της ινσουλίνης, η<br />
σημασία της οποίας για τη ρύθμιση της γλυκόζης<br />
είναι δεδομένη<br />
2. Βελτιώνει σημαντικά τη μεταγευματική γλυκόζη<br />
3. Μειώνει την αυξημένη στο διαβήτη έκκριση γλυκαγόνης,<br />
με αποτέλεσμα μείωση της νεογλυκογένεσης<br />
και γλυκογονόλυσης<br />
4. Η έκκριση της ινσουλίνης γίνεται μόνο όταν η<br />
συγκέντρωση της γλυκόζης είναι αυξημένη και<br />
σταματά όταν η συγκέντρωση της γλυκόζης φθάσει
Change language