åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ, ΤΟΜΟΣ 71, ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ, 2009<br />
503<br />
κτών αυτών είναι η μεγάλη ευαισθησία τους σε αρκετά<br />
καλοήθη νοσήματα, σε φλεγμονώδεις καταστάσεις<br />
όπως η ηπατίτιδα και η νόσος του Crohn. 26<br />
Η εξέταση ΤΡΑ αρχικά χρησιμοποιούσε πολυκλωνικό<br />
αντίσωμα και από το 1994 και μετά τρία μονοκλωνικά<br />
αντισώματα έναντι των CK8, CK18, CK19<br />
(RIA). Από το 1998 κυκλοφορεί το μη-ραδιοϊσοτοπικό<br />
τεστ TPA-m (επίσης με 3 μονοκλωνικά αντισώματα)<br />
μετρούμενο σε ανοσοχημικό αναλυτή χημειοφωταύγειας.<br />
Το TPS χρησιμοποιεί μονοκλωνικό αντίσωμα<br />
έναντι του επίτοπου Μ3 στο καρβοξυτελικό άκρο<br />
της CK18 (Elisa).<br />
Νεώτερα δεδομένα έχουν δείξει ότι κατά την<br />
απόπτωση παράγονται διαλυτά ανέπαφα μόρια<br />
CK8 33 και θραύσματα (fragments) CK18 και CK19<br />
(τύπου Ι CKs), λόγω πρωτεόλυσης από τις κασπάσες.<br />
34,35 Kατά την απόπτωση η CK18 τέμνεται<br />
σε ειδικά σημεία από τις κασπάσες και έχει μάλιστα<br />
παρασκευασθεί και ειδικό μονοκλωνικό αντίσωμα (M30)<br />
έναντι του θραύσματος της CK18 που προέρχεται<br />
από την δράση των κασπασών. 17,36 Έτσι, μέσω της<br />
ανάλυσης των διαφόρων θραυσμάτων της CK18 στον<br />
ορό (τεστ Μ-65 Elisa και τεστ M30-Apoptosense), είναι<br />
εφικτή η εκτίμηση του τύπου του κυτταρικού θανάτου<br />
που επάγεται από την χημειοθεραπεία, η διάκριση<br />
δηλ. μεταξύ νέκρωσης ή απόπτωσης αντίστοιχα.<br />
Υπό αυτήν την έννοια οι αυξήσεις των μορφών της<br />
CK18 αποτελούν υποψήφιους δείκτες εκτίμησης της<br />
αποτελεσματικότητας μιας θεραπείας. 9,37,38 Μάλιστα<br />
πρόσφατα δεδομένα σε ασθενείς με καρκίνο μαστού<br />
υποδηλώνουν ότι η πρώιμη απόκριση κυτταρικού<br />
θανάτου, όπως προσδιορίζεται από τους προαναφερθέντες<br />
νέους βιοδείκτες της CK18, αποτελεί ένα<br />
σημαντικό καθοριστή της έκβασης μιας θεραπείας. 38<br />
(Πίνακας 2)<br />
Κινάση της θυμιδίνης (TK).<br />
Η ΤΚ έχει ρόλο-κλειδί στην DNA-σύνθεση και επομένως<br />
στην κυτταροδιαίρεση. Καταλύει την μετατροπή<br />
της θυμιδίνης (dT) σε μονοφωσφορική θυμιδίνη (dTMP),<br />
η οποία μετά από περαιτέρω φωσφορυλίωση (dTTP)<br />
θα ενσωματωθεί στο DNA μέσω της DNA-πολυμεράσης<br />
ενόψει κυτταροδιαίρεσης. Ανευρίσκεται στα<br />
περισσότερα ζώντα κύτταρα. Στα θηλαστικά έχουν<br />
αναφερθεί δύο ισοένζυμα, το κυτταροπλασματικό<br />
ΤΚ1 και το μιτοχονδριακό ΤΚ2. Η ΤΚ1 είναι ένα ένζυμο<br />
διασώσεως (salvage enzyme) που συνδέεται με τον<br />
κυτταρικό κύκλο, αυξανόμενη απότομα κατά το τέλος<br />
της G1-φάσης και την αρχή της S-φάσης, ενώ μειώνεται<br />
Πiνακας 2. Αυξημένα επίπεδα CK18 σε ορό ασθενών κατά την διάρκεια θεραπείας με διάφορους παράγοντες.<br />
ΘΕΡΑΠΕΙΑ<br />
Docetaxel<br />
(Μαστός) α<br />
Docetaxel<br />
(Προστάτης) β<br />
Vinorelbine<br />
(Προστάτης) β<br />
Estramustine<br />
(Προστάτης) β<br />
ΑΥΞΗΜΕΝΑ ΕΠΙΠΕΔΑ CK18 (%) ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑ<br />
Caspase cleaved * Total *<br />
19.8 (Ρ = 0.0089) 16.5 (NS)<br />
18.7 (Ρ < 0.0001) 21.4 (Ρ < 0.0002)<br />
7.2 (Ρ < 0.001) 6.7 (Ρ < 0.011)<br />
-1 (NS) 8.2 (Ρ < 0.0001)<br />
CEF (Μαστός) γ 12.9 (Ρ < 0.00001) 32.7 (Ρ < 0.00001)<br />
*: αυξημένα διάμεσα επίπεδα CK18-Asp 396 και total CK18 (Μετρημένα με τα τεστ<br />
Μ30- Apoptosense και Μ65 Elisa).<br />
α: αύξηση πάνω από τα προθεραπευτικά επίπεδα σε 72 ώρες.<br />
β: αύξηση πάνω από τα προθεραπευτικά επίπεδα σε 48 ώρες.<br />
γ: αύξηση πάνω από τα προθεραπευτικά επίπεδα σε 24 ώρες.<br />
Docetaxel: Ταξάνη<br />
Vinorelbine: αλκαλοειδές της vinca<br />
Estramustine: αντιμεταβολίτης<br />
CEF: cyclophosphamide/epirubicin/5-fluorouracil
Change language