åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
åêðáéäåõóçó γ.ν.α.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
450 Τυποποίηση αδιευκρίνιστων ομάδων με μοριακό έλεγχο<br />
ομάδων αίματος. 3 Για να χαρακτηριστεί ένα σύστημα<br />
ομάδων αίματος θα πρέπει τα αντίστοιχα γονίδια να<br />
κληρονομούνται ξεχωριστά από άλλα γονίδια όπως<br />
επίσης και να κατέχουν μοναδική και συγκεκριμένη<br />
χρωμοσωμική θέση. Συνεπώς τα αντιγόνα των συστημάτων<br />
των ομάδων αίματος κωδικοποιούνται είτε<br />
από ένα πολυμορφικό γονίδιο είτε από παρακείμενα<br />
ομόλογα γονίδια τα οποία συνήθως προέρχονται από<br />
κοινό πρόγονο. 4<br />
Η κλασσική μέθοδος ανίχνευσης τόσο των αντιγόνων<br />
των ομάδων αίματος όσο και των αντισωμάτων<br />
έναντι αυτών είναι η αιμοσυγκόληση 2,7 : Όταν ένας<br />
ορός που περιέχει ένα γνωστό αντίσωμα προστεθεί<br />
σε ένα εναιώρημα ερυθρών τότε αν τα ερυθρά εκφράζουν<br />
το αντίστοιχο αντιγόνο συγκολλώνται ενώ<br />
αν δεν παρατηρείται συγκόλληση συμπεραίνουμε ότι<br />
από τα ερυθρά λείπει το αντιγόνο. Η αιμοσυγκόλληση<br />
αποτέλεσε τη βάση για διάφορες αυτοματοποιημένες<br />
και πιο φιλικές μεθόδους μαζικότερου προσδιορισμού<br />
αντιγόνων ομάδων αίματος όπως το τεστ γέλης. 5 Σαν<br />
τεχνική θεωρείται απλή, άμεση, χαμηλού κόστους και<br />
όταν εφαρμόζεται με το σωστό τρόπο έχει ειδικότητα<br />
και ευαισθησία που είναι επαρκής για να καλύψει το<br />
μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών. Ωστόσο, σαν<br />
τεχνική έχει περιορισμούς καθώς υπάρχουν περιπτώσεις<br />
που αποτυγχάνει να δώσει σαφή και ξεκάθαρα<br />
αποτελέσματα 6,7,8 :<br />
• Σε ασθενείς που έχουν πρόσφατα μεταγγιστεί ή<br />
σε πολυμεταγγιζόμενους ασθενείς<br />
• Σε ασθενείς στους οποίους έχει πραγματοποιηθεί<br />
αλλογενής μεταμόσχευση μυελού των οστών<br />
• Σε ασθενείς με φυσικό χειμαιρισμό<br />
• Σε ασθενείς των οποίων τα ερυθρά είναι καλυμένα<br />
με ανοσοσφαιρίνη (DAT +)<br />
• Σε περιπτώσεις παραλλαγών του ΑΒΟ ή RhD<br />
συστήματος<br />
• Σε περιπτώσεις που η έκφραση ενός αντιγόνου<br />
έχει εξασθενήσει λόγω διαφόρων παθολογικών<br />
καταστάσεων ή εγκυμοσύνης<br />
• Στον προσδιορισμό της ομοζυγωτίας ή ετεροζυγωτίας<br />
ενός αλληλομόρφου<br />
• Στην εντόπιση εμβρύων που διατρέχουν κίνδυνο<br />
HDN<br />
• Σε περιπτώσεις που το αντίσωμα (ο αντιορός)<br />
είναι ασθενές ή μη διαθέσιμο<br />
• Στην εργαστηριακή ορολογία οι παραπάνω περιπτώσεις<br />
θεωρούνται ως αδιευκρίνιστες, με τις<br />
κλασσικές μεθόδους, ομάδες αίματος κάτι που οδηγεί<br />
σε ανάγκη για περαιτέρω έλεγχο, στο επίπεδο<br />
του DNA πια, δηλ. στην αναζήτηση του γονότυπου<br />
και όχι του φαινότυπου.<br />
ΜΟΡΙΑΚΗ ΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΓΟΝΩΝ<br />
ΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΑΙΜΑΤΟΣ<br />
Σχεδόν όλα τα γονίδια που κωδικοποιούν για τα 29<br />
συστήματα ομάδων αίματος έχουν κλωνοποιηθεί και<br />
έχει προσδιοριστεί η αλληλουχία τους. Πρόσφατα έχει<br />
προσδιοριστεί η μοριακή βάση τόσο του RAPH όσο και<br />
του καινούργιου GIL συστήματος και μόνο για το P1<br />
αντιγόνο η γενετική πληροφορία δεν έχει ακόμα ξεκαθαριστεί<br />
9 . Οι πιο πρόσφατες πληροφορίες σχετικά με<br />
τα διάφορα αλληλόμορφα μπορούν να αναζητηθούν<br />
στη βάση δεδομένων για τις μεταλλάξεις των γονιδίων<br />
των υπεύθυνων για τα αντιγόνα των ομάδων αίματος<br />
(http://www.bioc.aecom.yu.edu/bgmut/index.htm).<br />
Υπάρχουν πολλοί μοριακοί μηχανισμοί που μπορούν<br />
να οδηγήσουν στη δημιουργία των αντιγόνων<br />
αίματος και των διάφορων φαινοτύπων και αυτοί<br />
είναι οι εξής 7 :<br />
1. Γονιδιακή σύγκλιση ή φαινόμενα ανασυνδυασμού,<br />
τα οποία έχουν αναγνωριστεί σε διάφορες ομάδες<br />
αίματος και ιδιαίτερα σε αυτές που κωδικοποιούνται<br />
από συστοιχία γονιδίων (π.χ MNS, Rh)<br />
2. Διπλασιασμός εξωνίου (Gerbich)<br />
3. Έλλειψη γονιδίου, εξωνίου, νουκλεοτιδίου ή νουκλεοτιδίων<br />
(ABO, MNS, Rh, Kell, Duffy,Dombrock,<br />
Gerbich κ.α)<br />
4. Προσθήκη νουκλεοτιδίου ή νουκλεοτιδίων (Rh,<br />
Colton)<br />
5. Αντικατάσταση ενός νουκλεοτιδίου-Single Nucleotide<br />
Polymorphism (τα περισσότερα αλληλόμορφα όλων<br />
των συστημάτων ομάδων αίματος προκύπτουν με<br />
αυτό τον τρόπο)<br />
Καθώς πλέον όλη αυτή η γνώση έχει συσσωρευτεί<br />
έχει γίνει εφικτός ο προσδιορισμός του γονοτύπου<br />
ενός ατόμου προκειμένου να προβλεφθεί ο ορολογικός<br />
του φαινότυπος.<br />
ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ<br />
ΑΔΙΕΥΚΡΙΣΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΑΙΜΑΤΟΣ<br />
Οι μοριακές τεχνικές που χρησιμοποιούνται για<br />
την τυποποίηση των αδιευκρίνιστων ομάδων αίματος<br />
βασίζονται κυρίως στην αλυσιδωτή αντίδραση<br />
πολυμεράσης (PCR). Η τυποποίηση του DNA με PCR<br />
απαιτεί προετοιμασία του δείγματος και απομόνωση<br />
του νουκλεϊκού οξέος, ενίσχυση των επιθυμητών αλληλουχιών<br />
DNA και ειδική ανίχνευση των τμημάτων<br />
αυτών. 10<br />
Α. ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΓΝΩΣΤΩΝ ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΣΜΩΝ<br />
Καθώς η πλειονότητα των αντιγόνων των ομάδων<br />
αίματος είναι αποτέλεσμα σημειακών μεταλλάξεων,
Change language