1PZ2a7xaD

Recommendations

Info

114. Jan Henryk Rosen, Pogrzeb św. Odilona, 1925, tempera i olej na tekturze () 115. Jan Henryk Rosen, Ostatnia noc św. Hilarego, 1924, tempera i olej na tekturze () 140
zapro ponował tematykę malowideł, świadczyć może wykorzys tanie przez artystę w wielu kompozycjach namalowanych w katedrze jego wcześniejszych prac (m.in. także tych ze wspomnianej warszawskiej wystawy). Jeden obraz został niemal dosłownie i w całości powiększony do skali monumentalnej; z innych artysta zapożyczył fragmenty kompozycji albo jedynie tematy, które zrealizował na ścianach już w innej, nowej redakcji 448 . Arcybiskupowi najwyraźniej bardzo zależało na szybkim zakończeniu trwającego od prawie dwóch dekad remontu w katedrze: wszystko wskazuje na to, że Rosen rozpoczął pracę we Lwowie zaledwie w ciągu miesiąca od warszawskiego spotkania z ks. Teodorowiczem. Echa warszawskiej wystawy Rosena Wystawa Rosena w Zachęcie była wielkim sukcesem artys ty, dla niektórych krytyków także „objawieniem” nieprzeciętnego talentu nieznanego bliżej malarza, a równocześnie ważnym wydarzeniem w świecie artystycznym stolicy (a później także Lwowa 449 ), gdyż – co nieczęsto się zdarza – entuzjazm fachowców podzielali też zwykli odbiorcy sztuki, amatorzy. W recenzjach pisano, że Rosen „prowadzi widza w czarowny świat świętych i legend” oraz że „siłą […] za pośrednictwem której trafia on ła - two do widza, jest legendarny urok, promieniejący z jego kompozycji” 450 . Podkreślano, że: „Na tle powszechnej w malarstwie dzisiejszem »szkicowości«, pobieżności technicznej, faktura Rosena jest czemś wyjątkowem, jego sumienność i pracowitość budzą wspomnienia o dawnej odwiecznej sztuce i potęgują legendarny czar jego obrazów” 451 ; jednym słowem – „Coś z zaświatów, zadumy, złudy ma w sobie sztuka J. H. Ro ze na [!]. Odczuwamy powiew wielkiej tajemnicy życia i śmierci, z obrazów wieje ku nam często spokój i ciepło, czasem szukanie prawdy i dobra” 452 . W ten sposób, najbardziej bezpośrednio, oddziaływały na widza kompozycje Rosena, i tak właśnie – najprościej i zupełnie „naiwnie” – próbowano opisać uczu cia, jakie wywoływały jego obrazy. W pierwszej kolejności podkreślano głęboko religijny charakter kompozycji: „Jan Rosen traktuje swoje malarstwo religijne jako nietylko popis wzorowej techniki, lecz jednocześnie jako posłannictwo duchowe. […] Malarstwo jego jest celebralne, ma w sobie patos metafizyczny”; „Z ob razów Rosena przemawia Prawda i noszą one stygmat Boży. Przyczyną tego faktu nie jest to bynajmniej, że wypowiadają one tematy religijne, lecz że bije z nich duch religijności – przemawia przez nie ethos wieczności” 453 . – „Sztuka Rosena jest bezsprzecznie na wskroś religijna. Religijność Rosena jest w prawdzie nie wybuchowa, nie żywiołowa, nosi wybitne cechy pracy, wysiłku myślowego, jest jednakże do gruntu przekonywująca. […] pracowitość faktury Rosena działa jak modlitwa, posiada jej powagę i podniosłość!” 454 . Zwracano uwagę na drobiazgową, miniatorską technikę artysty, która miała – również ideowo – zbliżać go do tradycji „benedyktyńskiej” pracy średniowiecznych malarzy-mnichów; podkreślano pewien – znów postrzegany jako charakterystyczna cecha sztuki wieków średnich – prymitywizm formy: „Prymitywizm Rosena jest subtelnym hołdem jego zupełnie współczesnej struktury duchowej dla konwencjonalizmu średniowiecznego malarstwa. I dlatego taka ciekawa w swoich przejawach twórczość jego wydaje takie piękne owoce” 455 . Z formy tej miała pochodzić ekspresja dzieł: Artysta odczuł […], iż aby wyrazić to, co zamierzył, musi brać formę najodpowiedniejszą, nie zaś „vice versa”, to znaczy, iż nie zaczynał od formy, aby do niej przystosować tematy. […] nieszczerość, sztuczność nie może dać tak swobodnego lotu wyobraźni, nie może urodzić kompozycji tak wymownych, tak dramatycznych, tak zaludnionych świetnemi postaciami […]. Przy tem „iluminowaniu” tematów wiecznie młodych i bogatych poruszyła się dusza artysty, który wiedział, że iluminatorzy doprowadzili do szczytu swój rodzaj sztuki, bo wierzyli, w swoje posłannictwo, bo byli ilustratorami o tradycjach wielkich 456 . Z przytoczonych wypowiedzi wyłania się obraz, w któ - rym – mimo prób „sprowadzenia na ziemię” malarstwa Rosena, „przygwożdżenia” go beznamiętnym określeniem techniki malarskiej – nadal dominują kategorie idealistyczne, a czasem wręcz metafizyczne czy transcendentne. Tym bardziej może dziwić ostateczna, jakże „racjonalistyczna” konkluzja tych rozważań, wspólna dla większości recenzentów (zarówno tych warszawskich, jak i lwowskich, po listopadowej wystawie Rosena w TPSP): „fenomen Rosena” tkwi najwyraźniej w jego wielkiej kulturze artystycznej, duchowej, oraz w wiedzy i głębokim przemyśleniu podejmowanych tematów, a w końcu – w jego tradycjonalizmie: Tradycjonalizm Rosena, szukanie kontaktu z przeszłością sztuki kościelnej, z malarstwem średniowiecznem, jest jednym z fragmentów wewnętrznej pracy malarza, zmierzającego przez wprowadzenie form uświęconych, odwiecznych, do podniesienia wyrazu i powagi kompozycji. […] Sumienność, miniaturowa drobiazgowość artysty stanowi konieczne dopełnienie treści kompozycji, ich najistotniejszego wyrazu. […] Przed jego obrazami przychodzą na myśl owe rzeźby ze szczytów podobłocznych katedr gotyckich, wykonane precyzyjnie, drobiazgowo 141
Page 1:
MINISTERSTWO KULTURY I DZIEDZICTWA
Page 4 and 5:
The Armenian Cathedral in Lvov 1902
Page 6 and 7:
Redakcja: Zofia Jurkowlaniec Tłuma
Page 8 and 9:
Mehoffera projekt dekoracji katedry
Page 11:
Z nieukrywaną satysfakcją prezent
Page 14 and 15:
1. Katedra ormiańska we Lwowie od
Page 16 and 17:
Wykaz skrótó w AAN AKMK ACV AP Ar
Page 18 and 19:
Podobnie, prace wykonane w kościel
Page 20 and 21:
które ułatwiły moją pracę w US
Page 22 and 23:
nich szczególnie cenna jest wspomn
Page 24 and 25:
22 2. Wieża-dzwonnica przy katedrz
Page 26 and 27:
3 3. Katedra ormiańska we Lwowie,
Page 28 and 29:
7 b 7 a 7. Katedra ormiańska we Lw
Page 30:
z końca wieku XIV, odkryto na poł
Page 33 and 34:
13 31
Page 35 and 36:
15. Katedra ormiańska we Lwowie, d
Page 37 and 38:
Mamy osobny swój obrządek i jaki
Page 39 and 40:
czasu przeszkodził mu w pozostawie
Page 41 and 42:
20 39
Page 43 and 44:
22 23 w tym przedsięwzięciu, ilus
Page 45 and 46:
sko odosobnione, gdyż o katedrze o
Page 47 and 48:
światowej, nie mogła więc służ
Page 49 and 50:
27. Katedra w Ani, kapitele ślepyc
Page 51 and 52:
niejszej rozbudowy Franciszka Mącz
Page 53 and 54:
niejszych konsultacji (wyjątkiem p
Page 55 and 56:
niecznością zakupu działki przy
Page 57 and 58:
36 37 a 37 b 55
Page 59 and 60:
jest dziełem, wywierającem monume
Page 61 and 62:
o wiernych (skierowaną prze ciw
Page 63 and 64:
42 a 42 b 42 c 61
Page 65 and 66:
autorski opis pozwalają jednak oce
Page 67 and 68:
47 48 46 46. Franciszek Mączyński
Page 69 and 70:
49 b 49 c 49 d 49 a-e. Katedra ormi
Page 71 and 72:
52 rzonej nawy, jako jej trzecie pr
Page 73 and 74:
56 b 56 c 56 a 54. Sklepienie przę
Page 75 and 76:
że sprawa powróciła pod obrady n
Page 77 and 78:
59 75
Page 79 and 80:
Kilka lat później (1928) stanowis
Page 81 and 82:
Mehoffer jako dekorator zabytkowych
Page 83 and 84:
nieżyczliwy Polakom ostropióry Se
Page 85 and 86:
63 64 widniałyby kolejne dwa symbo
Page 87 and 88:
66 b 66 c 66 a nego szkicu (który
Page 89 and 90: 68 67. Józef Mehoffer, projekt dek
Page 91 and 92: 69 b 70. Czapla oplatająca szyję
Page 93 and 94: śpiewają z powietrza, zupełnie d
Page 95 and 96: 75. Symbol św. Mateusza Ewangelist
Page 97 and 98: konkurencyjnych zakładów z Włoch
Page 99 and 100: znać, zjeździłem z Panem Krzeczu
Page 101 and 102: Wiosną 1910 r. arcybiskup lwowski
Page 103 and 104: zagadnienia, na których mu najbard
Page 105 and 106: Obraz mozajkowy powinien działać
Page 107 and 108: ędzie bardziej teoretyczny. Mam bo
Page 109 and 110: deputowanych i urzędników arcybis
Page 111 and 112: 82 parokrotnie malowanej Trójcy. J
Page 113 and 114: 111
Page 115 and 116: 85 nem Pietatis Domini (Piety Boga
Page 117 and 118: Cechy formalne kompozycji Mehoffero
Page 119 and 120: 88. Józef Mehoffer, ornament tworz
Page 121 and 122: ofiarnego. Co ciekawe, na drugim ze
Page 123 and 124: 92. Józef Mehoffer, personifikacja
Page 125 and 126: wania zo stały pokryte (jednak dop
Page 127 and 128: 95. Witraż w świetliku kopuły w
Page 129 and 130: 99 b tora zabytków województwa lw
Page 131 and 132: 100. Franciszek Mączyński, projek
Page 133 and 134: Do nowej aranżacji i wyposażenia
Page 135 and 136: zaznaczyć, że odnosiło się to n
Page 137 and 138: 111. Jan Henryk Rosen, Pozdrowienie
Page 139: 113. Jan Henryk Rosen, Męczeństwo
Page 143: 117 minator średniowiecza wierzył
Page 147 and 148: Jan Henryk Rosen - szkic biograficz
Page 149 and 150: w nawiązaniu do anegdoty o carskim
Page 151 and 152: 121. „La Vasque”, okładka i st
Page 153 and 154: powstał po to, by sprostować poja
Page 155 and 156: Pierwszy rozdział pracy Rosena, za
Page 157 and 158: Poza ewidentnym uzupełnianiem się
Page 159 and 160: 125 ikonografii dla badań nad sztu
Page 161 and 162: 128 161
Page 163 and 164: 129. Jan Henryk Rosen, Adres gratul
Page 165 and 166: 131 bliską „Kółku” ks. Korni
Page 167 and 168: Część I I I Kościół jest matk
Page 169 and 170: Malowidła w katedrze ormiańskiej
Page 171 and 172: 133 zachodniej ścianie nawy i tylk
Page 173 and 174: 136 137 cje malarskie wogóle wydaw
Page 175 and 176: 140 a Prezbiterium ii i transept ś
Page 177 and 178: 146 145 147 141. Gloryfi kacja św.
Page 179 and 180: wysoką jakość farb nie uchronił
Page 181 and 182: 154 b 154 c 152. Ustanowienie Najś
Page 183 and 184: 155 c 155 d 155 e 155 f 183
Page 185 and 186: 156 a-b. Inskrypcje w apsydzie 157.
Page 187 and 188: św.; jest obecny w świątyni zaws
Page 189 and 190: stołów, a nawet stosunek przestrz
Page 191 and 192:
okreś lić „bezwzględnie” cza
Page 193 and 194:
164 b 164 a-b. Chrystus na krzyżu
Page 195 and 196:
170 ma na sobie jedynie skromną ko
Page 197 and 198:
176. Św. św. Jan Kapistran, Jan N
Page 199 and 200:
182 199
Page 201 and 202:
wości może budzić podobieństwo
Page 203 and 204:
kolumny (nie wspominając już o ic
Page 205 and 206:
jego ma charakter ciekawego studium
Page 207 and 208:
jest Golgota, jeden punkt geografic
Page 209 and 210:
188. Maria z Dzieciątkiem oraz ani
Page 211 and 212:
190
Page 213 and 214:
etem ormiańskim). W związku ze sz
Page 215 and 216:
umiejscowienia obu przedstawień, n
Page 217 and 218:
kierunek zstępujący nadaje lektur
Page 219 and 220:
196 196 Kompozycja, a raczej konstr
Page 221 and 222:
221
Page 223 and 224:
201 199. Niesienie krzyża (fragmen
Page 225 and 226:
202 d 202 e w ado racji, a wzrok sk
Page 227 and 228:
203. Drzewo Jessego (1926), witraż
Page 229 and 230:
205 a 205 b hebrajskim prorokom”
Page 231 and 232:
Barbieriego zapowiadają tylko jedn
Page 233 and 234:
jaństwo. Przypominają nam, że Pl
Page 235 and 236:
Elia sza - princeps et exemplar Car
Page 237 and 238:
dal szereg niewyjaśnionych problem
Page 239 and 240:
217. Gloryfi kacja św. Jana Chrzci
Page 241 and 242:
218 d otaczają tę centralną grup
Page 243 and 244:
tych z umieszczonej poniżej Gloryf
Page 245 and 246:
222 a-b. Aniołowie walczący z „
Page 247 and 248:
226. Sceny z życia św. Jana Chrzc
Page 249 and 250:
231 232 233 Fragmenty obrazu Św. J
Page 251 and 252:
matyczki. Jest obrazem, w którym j
Page 253 and 254:
chrześcijańską, m.in. właśnie
Page 255 and 256:
nym z witraży. Artysta z mistrzows
Page 257 and 258:
239. Pogrzeb św. Odilona (1927) -
Page 259 and 260:
cji Pisma św., namalowanych dla Th
Page 261 and 262:
247 248 245. John Flaxman, Hipokryc
Page 263 and 264:
Pozostaje jeszcze malarska strona u
Page 265 and 266:
Pomiędzy szerokim rękawem habitu
Page 267 and 268:
się w rozdziale poświęconym scen
Page 269 and 270:
oraz s z e r o k i c h p l a n ó w
Page 271 and 272:
odnowy katolicyzmu, w dokonującym
Page 273 and 274:
tych li tur gicz nych eksperymentó
Page 275 and 276:
262 b 262. Św. Idzi broniący łan
Page 277 and 278:
Witraż „Mons Pius” Witraż, um
Page 279 and 280:
Personifi kacje Zmysłów i Równow
Page 281 and 282:
272 273 żywe w świadomości widz
Page 283 and 284:
276 283
Page 285 and 286:
Aniołowie jednej triady grają na
Page 287 and 288:
lają mury miejskie, sumarycznie za
Page 289 and 290:
że już malując we Lwowie, artyst
Page 291 and 292:
Trudno powiedzieć, czy ten ostatni
Page 293 and 294:
288 b 288 d 288 c 288. a) Pluviale
Page 295 and 296:
291. Matka Boska Częstochowska, ob
Page 297 and 298:
296 a 296 b 296 c 297 a 297 b 297
Page 299 and 300:
nym powtórzeniem oryginalnego śre
Page 301 and 302:
305 a 305 b 305. Drzewo Jessego: a)
Page 303 and 304:
307 a 307 b podobną inskrypcję we
Page 305 and 306:
305
Page 307 and 308:
czości religijnej - Jan Henryk Ros
Page 309 and 310:
pod tym względem za zespół zupe
Page 311 and 312:
Zakończenie Zakończenie 311
Page 313 and 314:
Restauracja katedry ze stuletniej p
Page 315 and 316:
Decydując się na gruntowną zmian
Page 317:
317
Page 320 and 321:
Stan badań 1 Obszerny wykaz piśmi
Page 322 and 323:
Przypisy - Część I w katedrze or
Page 324 and 325:
Przypisy - Część I ków oraz wł
Page 326 and 327:
Przypisy - Część I według rysun
Page 328 and 329:
Przypisy - Część I on the Histor
Page 330 and 331:
Przypisy - Część I 123 Data ta w
Page 332 and 333:
Przypisy - Część I s. 103-131) p
Page 334 and 335:
Przypisy - Część I 198 Zawarte w
Page 336 and 337:
Przypisy - Część I 247 Ibidem, s
Page 338 and 339:
Przypisy - Część I 282 M e h o f
Page 340 and 341:
Przypisy - Część I chwilę, by g
Page 342 and 343:
Przypisy - Część I [1904], poz.
Page 344 and 345:
Przypisy - Część I są figury, k
Page 346 and 347:
Przypisy - Część I teraźniejszo
Page 348 and 349:
Przypisy - Część I 452 z okresu
Page 350 and 351:
Przypisy - Część II 27 Informacj
Page 352 and 353:
Przypisy - Część II Na temat zna
Page 354 and 355:
Przypisy - Część II 93 „L’ A
Page 356 and 357:
Przypisy - Część II 132 M. K u n
Page 358 and 359:
Przypisy - Część III cić Louis
Page 360 and 361:
Przypisy - Część III 42 Dr Sław
Page 362 and 363:
Przypisy - Część III nych oraz z
Page 364 and 365:
Przypisy - Część III 101 P i o t
Page 366 and 367:
Przypisy - Część III dopiero bę
Page 368 and 369:
Przypisy - Część III 211 Zieliń
Page 370 and 371:
Przypisy - Część III waniu). Z d
Page 372 and 373:
Przypisy - Część III 298 Mâle,
Page 374 and 375:
Przypisy - Część III historique
Page 376 and 377:
Przypisy - Część III 373 BIL PAT
Page 378 and 379:
Przypisy - Część III kalendarzu
Page 380 and 381:
380 Aneksy źródłowe *
Page 382 and 383:
Aneks I „Teka Konserwatorska - Ro
Page 384 and 385:
Aneks III „Teka Konserwatorska -
Page 386 and 387:
Aneks V Polemika w sprawie sklepien
Page 388 and 389:
gotowane przez departament budowlan
Page 390 and 391:
Aneks VII Franciszek Mączyński, [
Page 392 and 393:
Aneks VIII List ks. Józefa Teodoro
Page 394 and 395:
Aneks X „Zdanie Departamentu X [N
Page 396 and 397:
Aneks XII List ks. Józefa Teodorow
Page 398 and 399:
Aneks XIV Odpowiedź c. k. Minister
Page 400 and 401:
ad 1) Kwotę 152.269 kor. 63 pozost
Page 402 and 403:
B) Józef Mehoffer, Kosztorys dekor
Page 404 and 405:
3. Puis ajouter 150 grammes acide a
Page 406 and 407:
B) List ks. Józefa Teodorowicza do
Page 408 and 409:
Indeks osób Abancourt Helena de 32
Page 410 and 411:
Dettloff Paweł 320, 330, 332, 334
Page 412 and 413:
Jardet Pierre 370 Jarecki Kazimierz
Page 414 and 415:
Mieses Mateusz 349, 364 Miguel Pro,
Page 416 and 417:
Seeliger Stephan 376 Seferowicz 99
Page 418 and 419:
Zbigniewicz Stefan 260, 261 Zdrada
Page 420 and 421:
Wykaz źródeł i opracowań
Page 422 and 423:
FKiDOP Ks. Adam Bogdanowicz [wspomn
Page 424 and 425:
B e h r - S i g e l Élisabeth, Lev
Page 426 and 427:
D o n c œ u r Paul, L’Œuvre rel
Page 428 and 429:
Huysmans Joris-Karl, Na wspak, tłu
Page 430 and 431:
L e c h i c k i Czesław, Kośció
Page 432 and 433:
M o l è Wojsław, Z zagadnień min
Page 434 and 435:
arte. Uwagi o sztuce i kulturze, Wa
Page 436 and 437:
Smirnow Jurij, Jadwiga Horodyska.
Page 438 and 439:
W a p i e n n i k - K o s s o w i c
Page 440 and 441:
Spis ilustracji
Page 442 and 443:
44. Katedra ormiańska we Lwowie, n
Page 444 and 445:
120. Pracownia Jana Rosena, repr. w
Page 446 and 447:
220. Św. Elżbieta (portret Gertru
Page 449:
The Armenian Cathedral in Lvov 1902
Page 452 and 453:
drum supported by pendentives. The
Page 454 and 455:
apses, supported by colonnettes wit
Page 456 and 457:
element contributing to the re-Arme
Page 458 and 459:
two side altars (with the long-time
Page 460 and 461:
1939 and 1949 he was ‘Research Pr
Page 462 and 463:
The Crucifi xion The symbolic featu
Page 464 and 465:
discovered in the vaults of the cat
Page 466 and 467:
epresentation of the Sorrowful Virg
Page 468 and 469:
The remaining three scenes over the
Page 470 and 471:
is that St Maiolus could not have l
Page 472 and 473:
the inner wall of the west arcade.
Page 474 and 475:
Contents Prefaces Jacek Miler . . .
Page 476 and 477:
S t a i n e d - G l a s s W i n d o
Page 478 and 479:
allegory of the archbishop’ s pas
Page 480 and 481:
127. The triptych St Anthony of Pad
Page 482 and 483:
237. Angels Conveying the Body of S
Page 485:
Вірменськa катедра
Page 488 and 489:
ко мплексу, зорієнт
Page 490 and 491:
встановлювалося де
Page 492 and 493:
широкого прямокутн
Page 494 and 495:
системи, є творіння
Page 496 and 497:
уже на дипломатичн
Page 498 and 499:
цієї мовби авансце
Page 500 and 501:
з нави, демонтовани
Page 502 and 503:
та які знаходяться
Page 504 and 505:
родом з візантійсь
Page 506 and 507:
вікном (розміщена а
Page 508 and 509:
руці постаті; Смак
Page 510 and 511:
нальним способом с
Page 512 and 513:
Оформлення та обла
Page 514 and 515:
Пepeлiк iлюcтpaцiй 1. Ві
Page 516 and 517:
76. Символ св. Єванге
Page 518 and 519:
180. Каменування св.
Page 520 and 521:
гімнів в абатстві С
Page 523 and 524:
!"!!! !!!! ! ! !!!! ! !!! !#"!$%&'(
Page 525 and 526:
!! !!!!! ! !!! !! !(! !! 0!!!! !! !
Page 527 and 528:
0!!!! !0!! ! !! !!! !! ! ! !!!! ! !
Page 529 and 530:
! !!)!!! !( !! !!! !!! !!!!!! !!!!
Page 531 and 532:
!!/!!!)! !I75\EBA54!R7BBD!VB7H]PDD+
Page 533 and 534:
0!!!!0!! ! !! !! !0!! ! ! 0!!! ! !!
Page 535 and 536:
!!!(!! !! ! !! !! !!! ! )!!!!!! ! !
Page 537 and 538:
$1>'!!"!!! !,! /!#"! $1*%$1;'( !!!!
Page 539 and 540:
!0!!! ! ! ! 3(!!! ! !!! !!!!!!! ! !
Page 541 and 542:
!! !!!! !)! ! !(!!! !!! 0!! !!!! !!
Page 543 and 544:
!ME8ZE87B0!! !!!! !!!!!!0! !!!!! (!
Page 545 and 546:
! !!h!!!(!! !!!"!!0! !!)!! !(!! !)!
Page 547 and 548:
! !! !0!!!!!! !)!! ! ! ! !)!)!! 0!
Page 549 and 550:
! !!0!! !! ! !!! !!0! !! ( !!0!!! -
Page 551 and 552:
!"!!!!!#!#!#!#!#!#!#!#!#!#!#!#!#!#!
Page 553 and 554:
" $"!!!0! &"!!!+! !!! !!! -"!!!0!!
Page 555 and 556:
!"!!!!!,gEB"!; K /u! %!H/!! !0!!!!
Page 557 and 558:
$.&"!!!,$>"!23!!! &>$"!!!,!"!! !!u
Page 559:
&."!!!0!!!! !!!0!! !!! ! ,!:0!HT/ &
show all

1PZ2a7xaD

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?