1PZ2a7xaD

Przypisy – Część III
historique depuis le début du XIX e siècle jusqu’ au pontificat de Pie X,
Paris 1945 (= Lex Orandi, éd. P. D u p l o y é, A. M. R o g u e t,
OP, 3). Zob. też ks. J. M i e c z k o w s k i, „Geneza i powstanie
Instytutu Liturgicznego w Krakowie w kontekście działalności ośrodków
ruchu liturgicznego”, Kraków 2001 (praca lic. PAT, mpis
w BIL PAT); oraz S. C i c h y, Ruch liturgiczny jako „przejście Ducha
Świę tego w Kościele”, „Seminare”, t. 21, 2005, s. 173–188 (o ks.
Csesz náku, s. 183).
338 BIL PAT, Materiały R. Szyrajew: Teka 2, Wspomnienie
24: Stefania Supińska, marzec 1948, Wspomnienie o Księdzu
Cseś niaku [!] z lat 1907–1943.
339 Ks. Adam (de Rosco) Bogdanowicz od roku 1926 był
kanclerzem Kurii, administratorem katedry oraz sekretarzem
ks. Teodorowicza; od połowy roku 1927 funkcje sprawowane we
Lwowie łączył z administrowaniem parafią w Horodence, potem
został kanonikiem gremialnym kapituły archikatedralnej (zob.
Schematismus Archidioecesis Leopoliensis ritus armeno-catholici
pro Anno Domini 1928, s. 27; Schematismus… 1939, s. 14; T. P e-
t r o w i c z, Od Czarnohory do Białowieży, Lublin 1986, s. 220;
J. W ę gierski, Lwowska konspiracja narodowa i katolicka 1939–
1947, Kraków 1994, s. 22; E. Ł azarski, O dokończeniu życiorysu
ks. Adama Bogdanowicza, „Biuletyn OTK”, 1995, nr 5, s. 24–27;
E. K o t a r s k a, Proces Czternastu, Warszawa 1998, s. 121–125,
238–241; ks. J. W o ł czań ski, Kapłani męczennicy świadkowie
wiary Kościoła Lwowskiego. Ksiądz Adam Henryk Bogdanowicz
(1898–1941), „Radość Wiary”, 1999, nr 2 (22), s. 17; Z a l e s k i,
op. cit., s. 37–38, oraz materiały w Archiwum FKiDOP, tecz ka 86:
Ks. Adam Bogdanowicz [wspomnienia i informacje różnych
osób]. Drugi – tym razem profilowy – portret ks. Bogdanowicza
znajduje się prawdopodobnie w Ustanowieniu Najświętszego Sakramentu
(jako św. Bartłomiej).
340 Ł azarski, op. cit., s. 24–25; W o ł czań ski, Kapłani…,
loc. cit.
341 Woł czań ski, Kapłani…, loc. cit.
342 „Od pierwszych lat kapłaństwa ścierały się w duszy ks. Bogdanowicza
dwie pasje: praca naukowa i duszpasterstwo”, W o ł-
czań ski, Kapłani…, loc. cit.
343 Woł czań ski, Kapłani…, loc. cit. oraz i d e m, Wydział
Teologiczny…, s. 255, przyp. 301 (tu podano inny wariant
tytułu rozprawy: De donis Spiritus sancti vitam contemplativam
in formantibus Doctoris Communis doctrina; jej promotorem był
ks. Stanisław Narajewski, została napisana w roku 1928, ale nie
doszło do jej obrony); w przyp. 331 na s. 261 jako data napisania
dysertacji widnieje rok 1926.
344 Takie informacje przynoszą materiały MSZ, związane
z udziałem Polski w Międzynarodowej Wystawie Prasy Katolickiej
w Watykanie w roku 1936; zob. AAN, MSZ, Departament
Polityczno-Ekonomiczny, Wydział Prasowy: Wystawa prasy katolickiej
w Watykanie, udział Polski (korespondencje, wykazy),
notatka Wacława () Czosnowskiego; sygn. 8675 (1935, 1936).
345 Woł czań ski, Kapłani…, loc. cit.
346 Anna z Przetockich Sidorowicz, „Ks. Kanonik Adam Bogdanowicz”,
Archiwum FKiDOP, teczka 86: Ks. Adam Bogdanowicz.
Świadectwo to potwierdzają wspomnienia Jadwigi Knaus
(„Wspomnienie o Ks. kanoniku Adamie Bogdanowiczu”, 1985–
1986, ibidem), w latach 1923–1931 uczennicy gimnazjum sióstr
Sacré-Coeur, gdzie ks. Bogdanowicz był katechetą i rekolekcjonistą.
Na marginesie trzeba dodać, że atutem młodego podówczas
kapłana (dobrze widocznym na jego portrecie w Pogrzebie św. Odilona)
musiał też być jego atrakcyjny wygląd; jak wspominała Jadwiga
Knaus: „[…] ksiądz [Bogdanowicz] podobno był bardzo
przystojny, czarny Ormianin o bladej twarzy i wyrazistych oczach
(strona fizyczna księdza nie istniała wtedy dla mnie i dziś dopiero
z fotografii przypominam sobie, jak wyglądał). Koleżanki
niektóre podkochiwały się w nim, ale szczerze wyznawały na
spowie dzi, pytając, czy to grzech. Krążyła powszechnie między
nami jego odpowiedź, że to nie grzech, ale równie bezużyteczne
zajęcie, jak li zanie cukierka przez szybę. Bardzo to studziło grono
wielbicielek” (Knaus, ibidem, s. 2). Ta sama osoba wspomina też,
że ks. Bogdanowicz „został »uwieczniony« jako mnich niosący
trumnę św. Odylona” na malowidłach Rosena (ibidem, s. 3). Inna
rekolektantka zapamiętała, że ks. Bogdanowicz „był fizycznie raczej
dość drobny, o fascynującej urodzie, szerokie krucze brwi,
a pod nimi wymowne czarne oczy, mądre, dobre, przenikające
człowieka do głębi” (Krystyna Górecka, „Wspomnienie o Ks. Adamie
Bogdanowiczu”, 1986, ibidem, s. 1). Podobnie opisuje ks. Bogdanowicza
K o t a r s k a, op. cit., s. 238–239.
347 Górecka, ibidem, s. 1–3.
348 Pani Janinie Zamojskiej, która osobiście znała ks. Isakowicza,
zawdzięczam autorytatywne potwierdzenie tożsamości
sportretowanej tu osoby. Ks. prałat Leon Isakowicz był najpierw
wikariuszem i katechetą we Lwowie, a potem proboszczem parafii
w Stanisławowie (Schematismus… 1928, s. 14–18; Schematismus…
1939, loc. cit.; P e t r o w i c z, op. cit., s. 224; Z a l e s k i,
op. cit., s. 52).
349 Zaleski, op. cit., s. 52, oraz W o ł czań ski, Wydział
Teologiczny…, s. 382 (szerzej na temat katedry historii sztuki kościelnej,
s. 378–390).
350 Isakowicz, op. cit. W roku 1922 ks. Isakowicz przygotował
rozprawę doktorską pt. „Płyty grobowe katedry or miańskiej”,
ale „przewód nie został sfinalizowany” (zob. Wo ł czań ski,
Wydział Teologiczny…, s. 388). Obszerny passus poświęcony płytom
nagrobnym, opublikowany w cytowanym artykule w „Posłańcu
Św. Grzegorza”, jest być może śladem tej rozprawy.
351 K. T u r o w s k i, „Odrodzenie”. Historia Stowarzyszenia
Katolickiej Młodzieży Akademickiej, Warszawa 1987; S. S w i e-
ż awski, Plantacja Ducha Świętego, „Apokryf” nr 12 w TP,
nr 51–52, 1997 (przedr. „Odrodzenie” – plantacja Ducha Świętego
[w:] i d e m, Lampa wiary. Rozważania na przełomie wieków, Kraków
2000, s. 146–150; o odrodzeniu liturgii, s. 25–26); ks. J. M a j -
k a, „Odrodzenie” [w:] Historia katolicyzmu społecznego w Polsce
1832–1939, red. Cz. S t r z e s z e w s k i, R. B e n d e r, K. T u -
r o w s k i, Warszawa 1981, s. 357–363, oraz G. K a r o l ew i c z,
Katolicki Uniwersytet Lubelski w kulturze narodowej okresu międzywojennego
[w:] Kulturotwórcza rola Kościoła na przełomie XIX
i XX wieku, red. J. Z i ó ł e k, Lublin 1997, s. 130–131. Interesującą
charakterystykę środowiska „Odrodzenia” w związku z osobą
jednego z jego współzałożycieli, Jana (później o. Michała)
Czartoryskiego, pierwszego prezesa organizacji we Lwowie, daje
znów Stefan Swieżawski: „»Odrodzenie« było pierwszą grupą,
która wprowadzała w życie publiczne wytyczne chrześcijańskie,
dla któ rej nauka katolicka przynosiła wyraźne dyrektywy w zakresie
etyki gospodarczej, społecznej, narodowej. Pojawienie się
grupy ludzi wierzących, dla których katolicyzm nie zamykał się
w ramach osobistej pobożności, lecz głosił, że wszystkie dziedziny
życia indywidualnego i zbiorowego powinien przenikać duch
Ewangelii, było wówczas w Polsce czymś zupełnie nowym. Jan
Czartoryski był gorliwym apostołem takiego »społecznego i wspólnotowego«
myślenia i działania. Dbał też usilnie, aby »Odrodzenie«
było przede wszystkim środowiskiem wychowawczym
i głęboko religijnym, nie zaś »wylęgarnią« przyszłych polityków
»chadeckich«. Ten właś nie rys znamionował potem wyraźnie
lwowskie »Odrodzenie«. […] Ten mocny akcent położony przez
Jana Czartoryskiego na konieczność głębokiego życia religijnego
374