Untitled
Untitled
Untitled
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
saxelmwifo enis swavlebis sakiTxebi:<br />
problemebi da gamowvevebi<br />
Issues of State Language Teaching;<br />
Problems and Challenges<br />
kidev srulyofas saWiroebs (kristi, 2003, gv.57-66; raupaxi, 2003, gv. 156-163; tranteri,<br />
2003, gv. 3-6).<br />
erTiani evropuli sarekomendacio CarCos horizontalur dimensiaze<br />
mocemulia enobrivi kompetenciis calkeuli aqtivobebisa da parametrebis skalebi.<br />
maT Soris enis SemswavlelTaTvis gansakuTrebiT mniSvnelovania zepiri<br />
metyvelebis mosmenisa da gagebis kvalifikacia da misi sxvadasxva aqtivobebis,<br />
miznebisa da magaliTebis aRwera. zepiri metyvelebis aRqma-gagebisa da masTan<br />
dakavSirebuli fonetikur-fonologiuri kompetenciis gareSe ucxo enis<br />
Semswavlelebi ucxoenovan samyaroSi elementarul doneze komunikaciasac ki ver<br />
gaarTmeven Tavs, radgan `enis recefciuli aRqma warmoadgens am enis Seswavlis<br />
umTavres winapirobas~ (hirSfeldi, 2001, gv. 873). empiriuli gamokvlevebiT<br />
dasturdeba, rom `mosmenas~ enis yoveldRiuri gamoyenebis dros marTlac wamyvani<br />
funqcia akisria _ 42%. mas mosdevs `metyveleba~ _ 32%, `kiTxva~ _ 15% da `wera~ _<br />
11%. is faqti, rom mosmena, percefcia warmoadgens safuZvels produqciisaTvis,<br />
metyvelebisaTvis, gansakuTrebiT gasaTvaliswinebelia ucxo enis gakveTilze,<br />
romelzec `ucxo enis Seswavlas auditoruli xasiaTi unda hqondes~<br />
(noiner/hunfeldi, 1993, gv. 37). ucxo enis gakveTilze, erTi mxriv, unda vizrunoT<br />
audio- da kompiuteruli teqnikisa da uaxlesi meTodika-didaqtikis gamoyenebiT<br />
mosmenis unar-Cvevis CamoyalibebisaTvis, meore mxriv ki, mxedvelobaSi unda<br />
miviRoT zepiri metyvelebis gagebasTan dakavSirebuli sirTuleebi. am sirTuleebis<br />
analizis bazaze SesaZlebeli gaxdeba rogorc enis SemswavlelTa miznebis<br />
gaTvaliswineba, saswavlo masalis swori SerCeva da gamoyeneba swavlebisa da<br />
swavlis procesSi, aseve, sagamocdo testis koreqtuli Sedgena da obieqturi<br />
Sefaseba sarekomendacio CarCos standartis gaTvaliswinebiT. marTalia, xSir<br />
SemTxvevaSi rTulia mosmenis kompetenciis misadageba sarekomendacio CarCos<br />
doneebisadmi, magram am problemis optimaluri gadaWrisaTvis aucilebelia gzebis<br />
gamonaxva. amrigad, mosmenis kompetenciis swavlis, swavlebisa da Sefasebis<br />
procesSi gasaTvaliswinebelia Semdegi faqtorebi da sirTuleebi:<br />
1. SeuZlebelia zepiri metyvelebis aRqma-gagebis procesze uSualo dakvirveba.<br />
es faqti mosmenas Zireulad ganasxvavebs metyvelebisa da weris unar-Cvevebisagan,<br />
romlebze dakvirvebac SesaZlebelia. mosmenis unar-Cvevis testirebis dros Cveni<br />
dakvirveba gamosacdel pirze amoiwureba misi reaqciis gakontrolebiT, mag.<br />
Semoxazavs Tu ara igi mosmenili teqstis Tanmxleb davalebaSi ramdenime mocemuli<br />
alternatividan swor variants.<br />
2. enis sxvadasxva Semswavlelma mosmenili teqsti SeiZleba sxvadasxvagvarad<br />
gaigos. mosmenili teqstis gageba aqtiuri, subieqturi procesia, romelic<br />
damokidebulia interindividualur da personalur faqtorebze, rogoricaa:<br />
distancia mSobliur da ucxoenovan qveyanas Soris da am qveynebis kulturaTa<br />
zogadi codna, ucxo enis Seswavlis motivacia, teqstis tipebisa da<br />
superstruqturebis metakognituri codna, gagebis kompetencia mSobliur enaSi,<br />
zogadi enobrivi da strategiuli kompetenciebi ucxo enaSi, damaxsovrebis unari<br />
da sxv. (am problemebis sruli CamonaTvali ix. zolmeke, 1993, gv. 34-38; egersi, 1996,<br />
gv. 21). samecniero literaturaSi aRiniSneba, rom ucxo enis SemswavlelTa 65%-s<br />
ucxoenovani metyvelebis mosmenisa da mentaluri damuSavebis procesSi aqvs ufro<br />
cudi gagebisa da damaxsovrebis unari, vidre mSobliur enaSi. Tu ucxo enis<br />
Semswavlels ara aqvs kargad ganviTarebuli percefciuli aRqmis unari, mas<br />
bgeriTi nakadis aRqma-gagebis dros sityvebis identifikaciac ki uWirs. rac ufro<br />
meti leqsikuri da gramatikuli kompetencia aqvs ucxo enis Semswavlels, miT<br />
ufro ukeT imaxsovrebs igi teqstis Sinaarss mosmenis procesSi da piriqiT,<br />
arasakmao leqsikuri maragi warmoadgens mosmenili teqstis araadekvaturi gagebis<br />
mTavar mizezs (grotiani, 1998, 35-83).<br />
121